PvdA en GroenLinks gaan een nieuwe stap zetten op weg naar een mogelijke fusie. PvdA-voorzitter Sent maakte bekend dat de twee partijen in 80 procent van de gemeenten met een gezamenlijke kandidatenlijst meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026. Daarmee volgen ze de landelijke strategie die vorig jaar bij de Tweede Kamerverkiezingen werd ingezet in de hoop dat de roodgroene combinatie meer stemmen oplevert dan wanneer de partijen apart zouden meedoen.

Volgens Sent hebben veel afdelingen al besloten om met één lijst mee te doen aan de raadsverkiezingen. Voor 1 januari hebben alle afdelingen de knoop doorgehakt. Naar verwachting beslissen ook de afdelingen in Den Haag en Utrecht deze week dat ze samen deelnemen. In Rotterdam is dat al besloten. Sent: "Dat had ik echt niet voor mogelijk gehouden toen we hieraan begonnen. Ik concludeer daaruit dat er heel erg veel enthousiasme is voor de linkse samenwerking."

Niet overal enthousiasme

Dat enthousiasme is er niet overal. Afdelingen in sommige gemeenten willen niet omdat ze er geen voordelen van verwachten. Om die reden doen ze onder meer in Heerenveen als vanouds afzonderlijk aan de verkiezingen mee. Maar er zijn ook gemeenten waar ze nog wel apart deelnemen en daarna een gezamenlijke fractie in de raad gaan vormen, zoals Amsterdam, of andere samenwerkingsvormen kiezen.

Met name in de PvdA zijn er ook zorgen over de groeiende samenwerking. Een groep oudgedienden met onder anderen voormalig partijvoorzitter Spekman, oud-Kamervoorzitter Verbeet en voormalig fractievoorzitter Melkert heeft zich verenigd onder de naam Rood Vooruit. Deze groepering vreest dat de sociaaldemocratische beweging door de samenwerking zal verwateren, zeker als het tot een fusie leidt. Zij denken dat een nieuwe roodgroene partij interessant is voor hoogopgeleide progressieven, maar niet voor mensen met een bescheiden inkomen en opleiding.

Partijvoorzitter Sent is het daar volstrekt mee oneens: "Uiteraard zijn er zorgen, maar we zijn er als links ook goed in om onszelf in de put te praten. We hebben gehoopt op een beter resultaat bij de Kamerverkiezingen vorig jaar (toen de partijen samen 25 zetels haalden, red.) maar we zijn wel de grootste oppositiepartij. En de ledenaanwas is enorm. De administratie kan het niet aan. We hebben nu bijna 100.000 leden samen. En dat motiveert ons geweldig om hiermee door te gaan."

Fusie nu wel dichtbij

Dat GroenLinks en de PvdA in zo veel gemeenten gezamenlijk aan de raadsverkiezingen gaan meedoen, betekent dat een fusie van deze twee partijen nu wel heel dichtbij komt. Die lijn werd al ingezet door de gezamenlijke lijst met één lijsttrekker, Frans Timmermans, bij de Kamerverkiezingen. Ook deden ze samen mee aan de Europese verkiezingen en hebben ze één fractie in de Eerste Kamer.

En deze stap bij de gemeenteraadsverkiezingen bevestigt die ontwikkeling. Binnen beide partijen is de afspraak gemaakt na de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 te besluiten of en hoe ze samen verdergaan. Maar dat dit tot een fusie gaat leiden, of tot de oprichting van een nieuwe linkse partij waarin PvdA en GL opgaan, lijkt nu wel zeker.

Politieke ledenraad

Ook PvdA-voorzitter Sent twijfelt er eigenlijk al niet meer aan: "Het lijkt me heel onwaarschijnlijk. Er zijn zorgen, bijvoorbeeld of we wel aantrekkelijk genoeg zijn voor brede kiezersgroepen of we wel rood genoeg zijn. Maar het interessante is dat PvdA en GL die zorgen samen belangrijk vinden en daar willen we samen de schouders onder zetten."

De leden hebben dus het laatste woord, na de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 over anderhalf jaar. Komende zaterdag houdt de PvdA een politieke ledenraad in Zwolle. Daar zal de samenwerking ook worden besproken. Maar de verwachting is niet dat die bijeenkomst dit proces nog gaat versnellen of vertragen.

Een crypto-investeerder heeft 6,2 miljoen dollar neergelegd voor het wereldberoemde kunstwerk van een banaan die met ducttape aan een muur zit vastgeplakt. Voor dat geld kreeg de koper een banaan, een rol ducttape, instructies om het object in elkaar te zetten en een echtheidscertificaat.

Het kunstwerk, waarvan drie varianten bestaan, ging gisteren onder de hamer in veilinghuis Sotheby's in New York. Zeven bieders deden mee. Het hoogste bod kwam van de Chinese crypto-investeerder Justin Sun, eigenaar van het cryptoplatform TRON. "Dit is niet alleen een kunstwerk. Het staat voor een cultureel fenomeen dat de werelden van kunst, memes en crypto met elkaar verbindt", zegt Sun in een verklaring.

Sotheby's had vooraf ingeschat dat het werk 1,5 miljoen dollar zou opleveren. De vastgeplakte banaan werd voor 5,2 miljoen dollar afgehamerd, met veilingkosten erbij kwam de totaalprijs nog een miljoen hoger uit.

Bekijk hier beelden van de veiling:

Sun zegt vereerd te zijn dat hij de nieuwe eigenaar is van het kunstwerk en hoopt dat het werk "tot meer discussie leidt in de toekomst en dat het deel van de geschiedenis wordt". Als onderdeel van de "unieke artistieke ervaring" is Sun van plan de banaan een dezer dagen op te eten.

Discussie

Het kunstwerk genaamd Comedian, gemaakt door de Italiaan Maurizio Cattelan, werd in 2019 onthuld op een kunstbeurs in Miami. Het zorgde voor veel opschudding en ontlokte een discussie over wat kunst is. Het werk trok in het begin zo veel publiek, dat het vanwege veiligheidsmaatregelen tijdelijk werd weggehaald.

Het werk haalde ook meermaals het nieuws nadat bezoekers de banaan losmaakten en opaten.

Cattelan staat bekend om zijn provocatieve kunst. Andere beroemde werken zijn een massief gouden toiletpot en een beeld van de paus die wordt geraakt door een meteoriet.

Rusland heeft vanmorgen voor het eerst een langeafstandsraket gebruikt voor een aanval op Oekraïne, meldt het Oekraïense luchtmachthoofdkwartier in Kyiv. Volgens een woordvoerder werd de raket vanuit de zuidelijke regio Astrachan afgevuurd op Dnipro, een afstand van zo'n 1500 kilometer.

Oekraïne meldt dat de aanval was gericht op bedrijven en cruciale infrastructuur in de centraal gelegen stad, zonder verdere details te noemen. Het is niet bekendgemaakt of er schade is veroorzaakt.

De vermoedelijke eerste inzet door Rusland van intercontinentale raketten komt enkele dagen nadat Oekraïne van westerse bondgenoten toestemming had gekregen om raketten met een groter bereik in te zetten tegen doelen in Rusland zelf. Oekraïne nam dinsdag een Russisch munitiedepot onder vuur met Amerikaanse ATACMS, gisteren werd gemeld dat er ook Britse Storm Shadows zijn ingezet.

Escalatie

President Poetin noemde die toestemming eerder al een escalatie. Volgens hem zou dit betekenen dat NAVO-landen direct bij de oorlog betrokken zijn.

Wat voor type raket Rusland zou hebben gebruikt, werd niet meegedeeld door de Oekraïense defensie. Langeafstandsraketten hebben een bereik van duizenden kilometers en zouden in principe ook met een kernkop uitgerust kunnen worden.

Oekraïne meldt verder dat er bij de aanval ook zes kruisraketten uit de lucht zijn gehaald.

De Britse oud-politicus John Prescott is op 86-jarige leeftijd overleden. Hij was tien jaar lang vicepremier onder Tony Blair en bekleedde ook andere functies in diens regering. Zo was hij minister voor Milieu en Transport.

De in Wales geboren politicus was als vakbondsleider voor zeelieden de politiek in gerold. De Lagerhuiszetel die hij in 1970 won, zou hij 40 jaar lang behouden. In 1993 probeerde hij partijleider te worden voor Labour, maar hij legde het af tegen Tony Blair.

De nieuwe partijleider stelde hem na de verkiezingsoverwinning in 1997 aan als tweede man. Toen Blair met zijn New Labour probeerde te balanceren tussen de traditionele sociaaldemocratie en marktwerking, bood vakbondsman Prescott de verbinding met de traditionele arbeidersachterban.

Prescott Punch

Niet dat dat altijd vlekkeloos verliep. Hij kreeg eens een kan water over zich heen uit protest tegen zijn cao-plannen en werd vanwege zijn natuurbeleid door een boer met een ei bekogeld. Prescott haalde de internationale media doordat hij die laatste aanval met een linkse hoek beantwoordde.

De beelden van die schermutseling:

De reactie op het geweld was verdeeld. Zelf zag hij zijn uithaal als zelfverdediging, maar anderen vonden het onbetamelijk gedrag voor een politicus. De Prescott Punch overschaduwde in ieder geval de presentatie van het Labour partijprogramma diezelfde dag.

Toen Blair zijn afscheid in 2007 aankondigde, maakte ook Prescott bekend uit het kabinet te stappen. Drie jaar later werd hij als baron Prescott in de adelstand verheven.

Kritiek op Irak-oorlog

Na zijn vertrek baarde hij nog opzien met zijn reactie op een rapport over de Amerikaans/Britse inval in Irak in 2003. Hij noemde de aanval illegaal en zei dat hij de rest van zijn leven zou moeten leven met de gevolgen van dat "rampzalige besluit".

Prescott nam in juli afscheid van het Hogerhuis omdat bij hem alzheimer was vastgesteld. Hij woonde de afgelopen tijd in een verzorgingshuis. Zijn familie maakte vanmorgen vroeg bekend dat hij daar vreedzaam is overleden, omringd door familieleden.

"John heeft zich zijn hele leven ingezet om het leven van anderen te verbeteren, van sociale rechtvaardigheid tot milieubescherming, vanaf zijn tijd als steward op cruiseschepen tot aan zijn tijd als de langst dienende vicepremier van Groot-Brittannië."

Een integriteitsrapport over de politicus die door Donald Trump naar voren is geschoven als minister van Justitie wordt vooralsnog niet openbaar gemaakt. De commissie van het Huis van Afgevaardigden die Matt Gaetz onderzoekt, blijft verdeeld over de vraag of er conclusies mogen worden gedeeld nu hij geen directe collega meer is.

Justitie opende een onderzoek naar Gaetz vanwege aantijgingen van vrouwenhandel, drugsgebruik en seks met een minderjarige. Een vriend van hem werd voor dergelijke vergrijpen veroordeeld tot 11 jaar cel, maar het Openbaar Ministerie zag geen aanleiding Gaetz zelf te vervolgen.

De integriteitscommissie van het Huis zette een onderzoek wel door en stond op het punt dat openbaar te maken toen Trump Gaetz voordroeg als minister. Doordat hij onmiddellijk afstand deed van zijn zetel in het Congres, verloor de commissie officieel de bevoegdheid om over Gaetz' gedrag te oordelen.

Alsnog openbaar?

In Washington wordt het snelle vertrek van Gaetz gezien als een poging de uitkomst van het onderzoek geheim te houden. Leden van de Amerikaanse Senaat, die de benoeming van Gaetz moeten goedkeuren, willen echter alsnog inzage in het rapport om te bepalen of ze hem wel geschikt achten als minister. Zelfs partijgenoten zetten daar openlijk vraagtekens bij.

In een vergadering gisteren kon de integriteitscommissie geen overeenstemming bereiken over de vraag of het rapport openbaar gemaakt moet worden, senatoren er vertrouwelijk inzage in krijgen of het helemaal geheimgehouden wordt. Volgens een Democratisch lid staakten de stemmen tussen de vijf Democratische leden en de vijf Republikeinen.

Wel is er afgesproken het onderzoek, dat zich in een afrondende fase bevond, officieel af te maken. Op 5 december komt de commissie opnieuw bijeen.

Een Democratisch Congreslid hoopt in de tussentijd via een algemene stemming in het Huis openbaarmaking af te kunnen dwingen. Gaetz' Republikeinen hebben daar de meerderheid, maar omdat hij ongeliefd is bij partijgenoten zou die motie toch kans kunnen maken.

10.000 dollar aan betalingen

Alle aandacht leidt ertoe dat er via de Amerikaanse media al enkele details over de beschuldigingen naar buiten zijn gekomen. Zo zou een getuige gezien hebben dat Gaetz seks had met een 17-jarig meisje, al zou hij op dat moment in de overtuiging zijn geweest dat ze meerderjarig was.

Ook zijn er betalingen bekend van meer dan 10.000 dollar aan vrouwen die zeggen dat Gaetz hen inhuurde voor seks. De politicus maakte bedragen tussen de 100 en 700 dollar naar hen over via de Amerikaanse betaalapp Venmo, met omschrijvingen als "versnaperingen", "hou van je" en "omdat je mijn vriend bent".

Gaetz heeft de beschuldigingen altijd tegengesproken. Hij zegt dat er een heksenjacht tegen hem gaande is om hem politiek te beschadigen. Aankomend president Trump laat weten hem nog altijd de beste man voor de ministerspost te vinden.

Nog geen 3000 euro kostte het Bart de Roo: een portret waarop Michiel de Ruyter staat afgebeeld. Hij kocht het schilderij vorig jaar op een veiling in Rotterdam. Na onderzoek blijkt het schilderij in 1669 te zijn gemaakt door Ferdinand Bol en staat het voor een half miljoen te koop.

De Roo is de eigenaar van een antiquariaat in Zwijndrecht. Hij is al jaren geïntrigeerd door de Vlissingse admiraal De Ruyter (1607-1676). "Hij was een man die heel eenvoudig woonde en leefde. Z'n vrouw zat te breien en hij las in de Bijbel", zegt hij tegen Omroep Zeeland.

Handgeschreven etiketten

Toen hij het schilderij eenmaal in huis had, viel De Roo iets op. Op de achterkant zag hij twee handgeschreven etiketten waarop stond aan wie het schilderij ooit toebehoorde en naar wie het moest gaan na het overlijden van de eigenaar. Beide etiketten wezen naar Ferdinand Bol, een van de bekendste leerlingen van Rembrandt van Rijn.

Met behulp van naslagwerken kon De Roo zijn vermoeden bevestigen. Zo werd de eigenaar van het schilderij, die op het etiket stond, ook genoemd in een monografie over Bol. En in een naslagwerk van het Mauritshuis stond het schilderij onder dezelfde eigenaar vermeld.

Om echt zeker te zijn dat hij een kostbaar werk in handen had, liet De Roo een restaurateur, kunsthistorici en museumdirecteuren ernaar kijken. Ze deden ook onderzoek naar de verf en de achtergrond met infrarood. En nu, een jaar later, kan De Roo met zekerheid zeggen dat het een echte Ferdinand Bol is. "En dat is fantastisch."

Serie portretten

Het werk is onderdeel van een serie portretten van De Ruyter die Bol maakte in de zeventiende eeuw. In het Rijksmuseum, Mauritshuis en National Maritime Museum in Londen zijn de portretten te zien. Het portret is dus een stuk meer waard dan de 2700 euro die Bart de Roo ervoor betaalde.

Het staat nu te koop voor 500.000 euro. "Dat is een vaste prijs", zegt De Roo. "Wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Er is al een museum geïnteresseerd."

Hij hoopt dat het werk na de verkoop in Nederland blijft, zegt hij tegen de regionale omroep. "Dat het bijvoorbeeld naar het Dordrechts Museum gaat, want Bol is in Dordrecht geboren. Of het Scheepvaartmuseum in Amsterdam."

Het schilderij hangt vanwege de kostbaarheid niet meer bij De Roo aan de muur. Volgende week hangt het op kunstbeurs PAN Amsterdam.

Een grote wens van president Zelensky is deze week in vervulling gegaan. In de nacht van maandag op dinsdag werden voor het eerst ATACMS-raketten vanuit Oekraïne gelanceerd op doelwitten in Rusland. Gisteren zouden ook de eerste Storm Shadow-raketten legerdoelen in Rusland hebben getroffen.

Met de inzet van deze westerse raketten op Russisch grondgebied begint een nieuw hoofdstuk in de militaire steun aan Oekraïne in de voortslepende oorlog. Ogenschijnlijk als reactie daarop heeft president Poetin de zogenoemde nucleaire doctrine van Rusland nu officieel aangepast.

Zwijgen

Volgens de nieuwe regels kan Rusland een aanval met Amerikaanse of Britse raketten beschouwen als een gezamenlijke aanval op Rusland door deze landen. Of de nieuwe doctrine bluf is, zoals bijvoorbeeld de 'verhoogde staat van paraatheid' bij kerneenheden aan het begin van de oorlog, wordt de komende tijd duidelijk. De regeringen in Washington, Londen en Parijs willen in ieder geval niet officieel bevestigen dat door hun geleverde raketten zo worden ingezet.

Zelensky lobbyt al sinds 2022 voor onbeperkt gebruik van drie type aanvalsraketten. Over twee daarvan beschikt Oekraïne al ruim een jaar: de Amerikaanse ATACMS en de Britse Storm Shadow, die samen met de Fransen is ontwikkeld en daar SCALP heet. Duitse Taurus-raketten krijgt Kyiv vooralsnog niet, maar staan nu weer nadrukkelijk in de belangstelling. Wat kunnen deze raketten en hoeveel kan Oekraïne ermee bereiken?

Ballistisch vs. kruisraket

ATACMS is de enige ballistische raket van het drietal. Dat betekent dat die vanuit een lanceerinstallatie op de grond met een boog hoog door de lucht op een doelwit terechtkomt.

Ter vergelijking: SCALP/Storm Shadow en Taurus zijn kruisraketten die vanuit een vliegtuig worden gelanceerd. Ze vliegen vervolgens relatief laag over de grond richting een doelwit. "Een ATACMS is daarom veel sneller", zegt Fabian Hoffmann, raketexpert die onder meer verbonden is aan de Universiteit van Oslo.

Op papier kan ATACMS ruim drie keer zo snel vliegen als Storm Shadow en een piek bereiken van driemaal de snelheid van het geluid. De in de VS gemaakte ballistische raket is volgens Hoffmann iets minder accuraat dan de twee Europese kruisraketten.

Clustermunitie

"ATACMS is het beste voor aanvallen op doelwitten verspreid over een groter oppervlakte." Hij geeft als voorbeeld een grote concentratie militairen, of straaljagers op een vliegveld. Op de raket van zo'n 4 meter lang past ook een clustermunitiekop, een internationaal omstreden type wapen dat zowel Rusland als Oekraïne gebruikt.

"De Taurus en Storm Shadow zijn daarentegen effectiever op een kleinere oppervlakte", zegt defensieanalist Hoffmann. "In ruil daarvoor zijn ze veel krachtiger." Deze kruisraketten kunnen bunkers diep onder grond penetreren en opblazen. Ook zou Oekraïne er volgens hem bijvoorbeeld de brug tussen de bezette Krim en het Russische vasteland mee kunnen opblazen.

SCALP vliegt zo laag over de grond dat de raket erg lastig op te pikken is door radarsystemen. De door Duitsland en Zweden geproduceerde Taurus is kennelijk nog lastiger te detecteren. Hoffmann: "Het signaal dat de radar daarbij terugkrijgt, is niet groter dan een vogel. Ook kan een Taurus een u-bocht maken en zo achterlangs een doelwit verrassen."

Hoewel Zelensky er deze week opnieuw om vroeg, lijkt de Taurus voorlopig niet onderweg. In Europa is Duitsland de belangrijke militaire bondgenoot van Oekraïne, maar Scholz is zeer terughoudend op dit vlak.

'Moskou kan geraakt worden'

De bondskanselier wees er begin dit jaar op dat de kruisraket een bereik heeft van 500 kilometer en daardoor ook Moskou kan bereiken. Scholz lijkt dat als een te groot risico te zien en herhaalde maandag dat de Taurus-raketten in Duitsland blijven.

Overigens kan een Storm Shadow op papier zelfs iets verder komen dan een Taurus, namelijk 550 kilometer. Alleen de exportversie van deze raket heeft een bereik van 250 kilometer. Volgens Hoffmann heeft Oekraïne de variant gehad die ruim twee keer zo ver kan vliegen. "Die kan in theorie technisch beperkt zijn tot een bereik van 250 kilometer, maar volgens mij is deze voorwaarde alleen politiek opgelegd."

Vooralsnog is het gissen naar de exacte voorwaarden die voor Oekraïne gelden om SCALP of ATACMS af te vuren op Rusland. Alleen achter de schermen door anonieme functionarissen wordt erover gesproken.

Wat levert Oekraïne dit op?

Voor Kyiv is het een belangrijke opsteker. Het biedt het leger de kans op dezelfde manier toe te slaan zoals Rusland dat in Oekraïne doet: een grote gecoördineerde luchtaanval met drones, kruisraketten en ballistische raketten van verschillende kanten tegelijk. "Daar is heel moeilijk tegen te verdedigen", vertelt Hoffmann.

"Maar deze langeafstandsmiddelen gaan niet fundamenteel de stand van de oorlog veranderen in Oekraïens voordeel", vervolgt hij. Omdat lang getreuzeld is in Washington heeft Rusland zich erop voor kunnen bereiden.

Ook brigadegeneraal en hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie Han Bouwmeester en defensiespecialist van de Haagse denktank HCSS Peter Wijninga zeiden maandag desgevraagd dat de nieuwe raketten geen strategisch verschil maken dat de oorlog zal veranderen. "Voor een tegenaanval heb je meer vermogen nodig", zei Bouwmeester.

Hoffmann: "We weten ook dat Rusland succes heeft gehad met het neerhalen van ATACMS. Bij aanvallen door Oekraïne op bezet gebied moesten acht raketten worden gelanceerd om te garanderen dat een doelwit werd geraakt."

Uiteindelijk hangt volgens hem veel af van hoeveel raketten Oekraïne krijgt. En wat Donald Trump besluit als hij over twee maanden in het Witte Huis zit. Bondgenoten van de toekomstige president hebben openlijk hard uitgehaald naar Biden nadat hij dit soort raketaanvallen had goedgekeurd.

Goedemorgen! In grote delen van het land kan het vanochtend glad zijn op de weg. En in Rotterdam is de politie voorbereid op protesten rond een wapenbeurs die begint in Ahoy.

Eerst het weer: vandaag vallen vooral in het noorden buien, elders schijnt de zon. Het wordt maximaal 3 tot 5 graden en daarbij waait een matige, aan zee soms krachtige westenwind.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Dit is er vannacht gebeurd:

De voormalig Amerikaanse ambassadeur in Nederland, Pete Hoekstra, is door aankomend president Trump aangewezen om ambassadeur te worden in Canada. Tussen 2018 en 2021 was hij namens de VS ambassadeur in Nederland.

De 71-jarige Hoekstra is geboren in Groningen, maar zijn ouders emigreerden in 1956 naar de Verenigde Staten. Na een succesvolle periode als zakenman vertegenwoordigde hij een kiesdistrict uit Michigan tussen 1993 en 2011 in het Amerikaanse Congres.

Ander nieuws uit de nacht:

En dan nog even dit:

In het Engelse Amersham is Liam Payne begraven. Hij overleed vorige maand op 31-jarige leeftijd na een val van zijn hotelbalkon in Buenos Aires. Voormalige leden van de groep One Direction waren bij zijn uitvaart:

Fijne dag!

Woningcorporaties hebben vorig jaar een recordbedrag van 10,5 miljard euro geïnvesteerd in onderhoud, verduurzaming en verbetering van hun woningen. Dat is ruim 15 procent meer dan in 2022, zegt branchevereniging Aedes. Ongeveer een derde van die stijging komt door de inflatie, dus de stijging van de prijzen. De andere 10 procent stijging komt dus doordat corporaties echt meer huurwoningen hebben aangepakt.

Corporaties hebben met de overheid afgesproken dat ze eind 2028 geen woningen meer hebben met de slechtste energielabels E, F en G. Om dat te bereiken zijn ze woningen bijvoorbeeld aan het isoleren. Of ze slopen verouderde, slecht geïsoleerde woningen en bouwen goed geïsoleerde woningen ervoor in de plaats.

Het aantal corporatiewoningen met een EFG-label is in een jaar tijd gedaald van 180.700 naar 142.900, een daling van 21 procent. Aedes zegt er wel bij dat ongeveer twee derde van die daling kwam door een veranderde meetstandaard voor energielabels. In 2021 werd die aangepast waardoor vooral kleinere woningen achteruitgingen in label. Nu is dat weer gecorrigeerd, waardoor woningen erop vooruitgingen. Inmiddels heeft ruim 44 procent van alle corporatiewoningen een A-label of beter.

De corporaties zeggen dat ze mede door de afschaffing van de verhuurderheffing meer konden uitgeven aan verduurzaming en onderhoud. De verhuurderheffing was een speciale belasting voor woningcorporaties die in 2013 werd ingevoerd. Corporaties lobbyden al langere tijd voor de afschaffing. In 2022 ging die omlaag, in 2023 verdween die helemaal.

11 euro per maand toegelegd

"De afgeschafte verhuurderheffing is geheel geïnvesteerd in woningen en betaalbare huren", aldus Aedes. Al met al gaven corporaties meer geld uit dan er binnenkwam aan huren. "Op iedere woning leggen we inmiddels maandelijks 11 euro toe", zegt Aedes-voorzitter Martin van Rijn. "Dit tekort wordt via leningen betaald. Deze werkwijze is wel eindig, want over niet al te lange tijd lopen corporaties tegen financiële grenzen aan."

Dat betekent dus dat op den duur corporaties de huren sterker moeten verhogen of minder moeten investeren. Volgende maand houdt minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) een woontop met allerlei partijen in de bouw- en woonsector. De corporaties hopen daar met haar ook afspraken te maken over "een evenwicht in de inkomsten en uitgaven".

Om de uitgaven te verlagen, wil Aedes dat corporaties geen vennootschapsbelasting meer hoeven te betalen. "Corporaties geven elke euro die aan huur binnenkomt uit aan de volkshuisvesting en hebben geen winstoogmerk. Maar ze worden wel hard geraakt door fiscale regels die voor alle belastingbetalers gelden", zei de brancheorganisatie hier eerder over. Afschaffing van deze winstbelasting zou ze jaarlijks meer dan 1 miljard schelen.

Bijna 18.000 woningen

Corporaties bouwden in 2023 17.801 nieuwe woningen, meer dan in voorgaande jaren. Maar het aantal socialehuurwoningen van corporaties nam netto toe met zo'n 8000. Dat komt doordat corporaties niet alleen socialehuurwoningen maar ook middenhuurwoningen bouwen en ook woningen slopen.

De corporaties streven ernaar om jaarlijks 30.000 woningen te bouwen om iets te doen aan de woningnood en lange wachtlijsten. Dat aantal werd dus lang niet gehaald. Corporaties zeggen dat ze aanlopen tegen lange bestemmingsplanprocedures, tekort aan beschikbare bouwgrond en gestegen bouwkosten. "Het opvoeren van de bouwproductie gaat daardoor langzamer dan nodig is om de woningnood echt terug te dringen."

Verhuurders klaagden de afgelopen tijd dat allerlei overheidsmaatregelen verhuur onaantrekkelijk maken en ze daarom huurwoningen verkopen zodra een huurder vertrekt. Toch is het aantal huurwoningen van verhuurders met een winstoogmerk in een jaar tijd stabiel gebleven. Dat blijkt uit de nieuwe kwartaalcijfers van het Kadaster. Het gaat hierbij dus niet om huurwoningen van woningcorporaties, maar om alle andere huurwoningen.

Vooral kleinere, particuliere verhuurders verkochten inderdaad woningen aan mensen die er zelf in gingen wonen. Dat zijn dan dus geen huurwoningen meer maar koopwoningen. Maar tegelijkertijd kwamen er huurwoningen bij doordat vooral grotere, bedrijfsmatige verhuurders nieuwe woningen bouwden.

'Voorraad gelijk'

"De totale voorraad huurwoningen blijft hierdoor vooralsnog redelijk gelijk", zegt onderzoeker Lianne Hans van het Kadaster. "Nieuwbouw compenseert voor de verkoop door particuliere investeerders." Die nieuwbouw gebeurt vaak door zogeheten institutionele beleggers, die met geld van pensioenfondsen en verzekeraars voor langere termijn investeren in huurhuizen.

Er waren op 1 oktober dit jaar 767.100 huurwoningen in bezit van verhuurders met een winstoogmerk. Dat is net ietsje meer dan een jaar eerder, toen waren het er 766.500. Particuliere verhuurders hadden er door de verkoop van 11.200 woningen minder in bezit dan een jaar eerder. Maar bedrijfsmatige verhuurders juist 11.800 meer, vooral door nieuwbouw. Ten opzichte van twee jaar eerder nam het aantal huurwoningen flink toe, want op 1 oktober 2022 waren het er 733.600.

Hogere belasting en lagere huur

Op 1 juli werd de Wet betaalbare huur ingevoerd. Die regelt dat er voor veel huurwoningen een maximale huur geldt, op basis van een puntensysteem. Voorheen mochten verhuurders nog zelf de hoogte van de huur bepalen. Eerder werd al de vermogensbelasting op huurwoningen verhoogd, een maatregel die alleen particuliere verhuurders treft en bedrijfsmatige niet.

Vooral particuliere huurders klagen dat ze met een lagere huur en hogere belasting te weinig rendement behalen. "Het is ook een combinatie van allerlei dingen", zegt Lianne Hans. "De gestegen rente, de verhoging van de overdrachtsbelasting in 2021, vermogensbelasting, opkoopbescherming en nu de Wet betaalbare huur."

In de eerste drie maanden van de Wet betaalbare huur werden huurwoningen vaker koopwoningen dan andersom. Netto verschoven er zo'n 4500 woningen van huur naar koop.

Het tempo waarin dat gebeurt, is de laatste tijd toegenomen:

Door de verkoop van huurwoningen maken mensen die voor het eerst een woning willen kopen wel wat meer kans, ziet het Kadaster. "Huurwoningen die verkocht worden verdwijnen natuurlijk niet", zegt Lianne Hans. "Ze worden vaak gekocht door koopstarters. Dat zijn de 'winnaars' van deze ontwikkeling."

Want verkochte huurwoningen zijn een stuk goedkoper en kleiner dan de gemiddelde koopwoning. Kopers betaalden gemiddeld 378.000 euro voor een voormalige huurwoning, terwijl op de woningmarkt als geheel kopers gemiddeld 460.000 euro betalen.

Of de bouw van nieuwe huurwoningen de verkoop van bestaande huurwoningen kan blijven 'compenseren' moet de komende tijd blijken. Woonminister Mona Keijzer heeft al gezegd dat ze de ontwikkelingen goed in de gaten houdt en de Wet betaalbare huur gaat evalueren. "Het moet voor verhuurders blijven lonen om woningen te verhuren", zei ze vorige maand in een Kamerbrief.

Het winterweer van vanochtend heeft tot grote drukte op de weg geleid. Om 08.30 uur stond er volgens de ANWB ruim 1000 kilometer file op de Nederlandse wegen. Rond 10.00 uur waren de meeste files opgelost en stond er nog 280 kilometer.

Vannacht is er op verschillende plekken natte sneeuw of hagel gevallen. Doordat de temperatuur lokaal ook onder nul is gekomen, kunnen wegdelen bevroren zijn.

Vanwege de gladheid had het KNMI code geel afgegeven voor bijna heel het land, met uitzondering van de provincies Zeeland en Zuid-Holland en de Wadden. De waarschuwing gold tot 10.00 uur in Noord-Holland, Utrecht, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Voor Flevoland geldt de waarschuwing tot 15.00 uur, voor Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel blijft die tot 21.00 uur van kracht.

Rijkswaterstaat is voor het eerst dit seizoen groot uitgerukt om de gladheid te bestrijden: om 06.30 uur was er al 1,8 miljoen kilo zout gestrooid op 27.000 kilometer asfalt.

Dit zijn beelden van vanochtend:

De grootste vertraging op de weg kwam door langzaam rijdend verkeer vanwege het winterse weer, zegt een woordvoerder van de ANWB. "Op plekken waar het normaal ook druk is, zoals de A2 tussen Utrecht en Amsterdam en tussen Den Bosch en Utrecht, loopt het nu extra vast."

Door ongelukken was er extra vertraging. De opmerkelijkste file was op de A27 tussen Breda en Gorinchem. Door twee ongelukken en een kapotte lijnbus liep de vertraging daar op tot een uur.

In november houdt de ANWB normaal gesproken rekening met 600 tot 800 kilometer file in de ochtendspits op donderdag. "Met weersomstandigheden als die van vandaag loopt de filelengte al gauw op."

Sneeuw

Rijkswaterstaat zag gisteravond rond Den Bosch en Eindhoven 'witte taferelen', maar dat leverde toen geen problemen voor het verkeer op. Volgens het KNMI kan er in de heuvels in Limburg plaatselijk tussen de 3 en 5 centimeter sneeuw vallen. Later op de dag is dat ook in het noordoosten van het land mogelijk.

De voormalig Amerikaanse ambassadeur in Nederland, Pete Hoekstra, is door aankomend president Trump aangewezen om ambassadeur te worden in Canada. Tussen 2018 en 2021 was hij namens de VS ambassadeur in Nederland.

De 71-jarige Hoekstra is geboren in Groningen, maar zijn ouders emigreerden in 1956 naar de Verenigde Staten. Na een succesvolle periode als zakenman vertegenwoordigde hij Michigan tussen 1993 en 2011 in het Amerikaanse Congres.

Opspraak

Nog voordat hij in Nederland begon als ambassadeur, raakte Hoekstra al in opspraak. Hij beschuldigde toenmalig NOS-correspondent Wouter Zwart van nepnieuws en ontkende zijn eigen uitspraken, waarin hij eerder zei dat er in Nederland "no-gozones" zouden zijn en dat auto's en politici in brand zouden worden gestoken. Later bood hij daar zijn excuses voor aan.

Hoekstra staat bekend om zijn religieuze en conservatieve standpunten. Hij is verklaard tegenstander van het homohuwelijk en abortus. Trump zei in een verklaring blij te zijn met Hoekstra: "Pete gaat mij helpen om de Verenigde Staten op de eerste plaats te zetten. Hij heeft voortreffelijk werk gedaan in Nederland."

In de buurt van de IJslandse hoofdstad Reykjavik is gisteravond een vulkaan uitgebarsten. Voorafgaand aan de uitbarsting op het Reykjanes-schiereiland waren er meerdere aardbevingen.

Verschillende dorpen in de buurt zijn geëvacueerd. Ook hotelgasten die verblijven bij de beroemde warmwaterbron Blue Lagoon moeten op zoek naar een andere plek om te overnachten. Het vliegverkeer heeft vooralsnog geen last van de uitbarsting. Het internationale vliegveld van IJsland ligt in de buurt van de vulkaan.

Het is voor de zevende keer dit jaar dat deze vulkaan uitbarst en voor de tiende keer sinds 2021. De 800 jaar daarvoor was de vulkaan juist in ruste. De laatste uitbarsting eindigde op 6 september.

De IJslandse autoriteiten hebben de afgelopen maanden verschillende maatregelen genomen om de lava weg te te leiden van dorpen en een elektriciteitscentrale. Wetenschappers verwachten namelijk dat er de komende jaren meerdere uitbarstingen zullen volgen.

Dit zijn beelden van de uitbarsting:

IJsland ligt op de Mid-Atlantische rug, de tektonische plaatgrens waar de Noord-Amerikaanse en Euraziatische platen uit elkaar bewegen. Vulkaanuitbarstingen komen daardoor vaak voor in IJsland.

In 2010 leidde de uitbarsting van de Eyjafjallajökull tot grote problemen voor het internationale vliegverkeer omdat de vulkaan enorme hoeveelheden as en rook in de atmosfeer spuwde. Zo'n 100.000 vluchten werden toen wereldwijd geannuleerd.

Orkanen in de Atlantische Oceaan zijn de afgelopen zes jaar gemiddeld bijna 30 kilometer per uur krachtiger geworden. Dat blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek, gepubliceerd in het vakblad Environmental Research: Climate. Door de mens veroorzaakte klimaatverandering is de oorzaak van de krachtigere orkanen, stellen de onderzoekers vast.

Uit het onderzoek blijkt dat stormen vaak een categorie sterker worden, wat leidt tot veel grotere schade. Zo veroorzaakt een orkaan van de vijfde categorie meer dan vijf keer zoveel schade als een orkaan van de vierde categorie. Bij 85 procent van de stormen die de afgelopen zes jaar zijn onderzocht, zagen de onderzoekers gevolgen van klimaatverandering.

De studie concludeert dat het effect van klimaatverandering vooral merkbaar is bij de krachtigste stormen. Zo waren er dit jaar twee orkanen van de vijfde categorie. Wetenschappers stellen dat zonder de opwarming van de aarde, deze stormen waarschijnlijk niet zo extreem zouden zijn geweest.

Warmer zeewater

De reden waarom de orkanen steeds krachtiger worden, is omdat het zeewater steeds warmer wordt. Zo steeg de temperatuur van de Atlantische Oceaan, het Caribisch gebied en de Golf van Mexico de afgelopen jaren met 1,1 tot 1,6 graden Celsius. De wetenschappers waarschuwen dat de kracht van de orkanen nog verder zal toenemen als de zeewatertemperaturen blijven stijgen.

Dit jaar zorgde onder meer orkaan Helene voor grote schade in de Verenigde Staten. Meer dan 200 mensen kwamen om het leven. Daarmee was het de dodelijkste orkaan die de VS trof sinds Katrina in 2005. Onderzoekers denken dat zonder klimaatverandering de windsnelheden van Helene zo'n 26 kilometer per uur lager zouden zijn geweest.

Eerdere studies toonden al aan dat orkanen sneller in kracht toenemen, waardoor er meer regen valt.

Bij een schietpartij in Zuidoost zijn vanmorgen twee gewonden gevallen. De slachtoffers zijn naar het ziekenhuis gebracht. Over hun toestand is niets bekend. 

De schietpartij was even na 8.30 uur bij het Opijnenhof. De schutter is er in onbekende richting vandoor gegaan. 

De politie vraagt getuigen van de schietpartij zich te melden. 

Door de winterse buien kan het op sommige plekken in de stad glad zijn. Doordat de temperatuur op sommige plekken vannacht onder het nulpunt kwam, kan de weg bevroren zijn. Voornamelijk op bruggen en op bijvoorbeeld (metro)stations zijn hier en daar glijpartijen. 

Het KNMI heeft vanwege de gladheid code geel afgegeven. De weerswaarschuwing geldt voor heel Noord-Holland en duurt tot 15.00 uur. 

Door de winterse buien is het bijzonder druk op de weg. In totaal staat er zeker duizend kilometer file, meldt de ANWB. Rond Amsterdam is het door ongelukken nog eens extra druk. 

Rijkswaterstaat is sinds vanmorgen vroeg al druk bezig de gladheid te bestrijden. In totaal is verspreid over het land ruim twee miljoen kilo zout gestrooid. 

Tot grote blijdschap van heel veel fans is het klassieke Ajaxlogo uit 1928 terug. In een tijd dat veel clubs juist kiezen voor het versimpelen van hun logo, slaat Ajax een andere weg in. "Ze maken historie belangrijker dan commercie."

Reinier Steures is eigenaar van een reclamebureau in de Jordaan en maakte dit weekend een klein vreugdedansje toen hij hoorde dat het klassieke logo terugkeert. "Al mijn Ajax-apps ontploften. Het is voor de fans geweldig nieuws. Maar als marketeer zie ik ook wel moeilijkheden."

Allereerst is het klassieke logo heel gedetailleerd, wat het volgens Steures lastig maakt om te drukken. "Je moet al die kleine streepjes gaan borduren. Dat kost heel veel tijd. En tijd kost geld en dat heeft Ajax op dit moment niet. Hoe simpeler een logo is, hoe makkelijker het ook is om een logo voor digitaal te maken die herkenbaar is op je telefoon."

Ajax is met dit logo volgens Steuren dan wel weer een voorloper. "Je ziet dat veel voetbalclubs, zoals Juventus en Inter Milan, hun logo's steeds simpeler maken waardoor al die logo's weer op elkaar gaan lijken. Ajax onderscheidt zich daarom juist op dit moment door terug in de tijd te gaan."

Bewoners van het Wallengebied zijn naar de rechter gestapt om de opening van een nieuwe daklozenopvang aan de Barndesteeg te voorkomen. Zij vrezen dat de overlast in de toch al overvolle wijk alleen maar toeneemt: "De gemeente gaat te ver."

Al jaren zet actiegroep Stopdegekte zich in om overlast in het Wallengebied tegen te gaan. Daarbij richten ze zich normaal gesproken op overlast van drugsdealers of toeristen. Zo patrouilleerde Romeo Hoost hele weekendnachten op straat om toeristen aan te spreken op het gooien van vuilnis op straat, wildplassen of zelfs poepen op de stoep.

Maar ditmaal hebben de bewoners andere zorgen: een nieuwe winteropvang voor daklozen. Die zou op 1 december moeten openen in een voormalig hostel aan de Barndesteeg, maar bewoners hebben nu een rechtszaak aangespannen tegen de gemeente om de opvang tegen te houden.

Te veel opvang

"Laat één ding duidelijk zijn: daklozen moeten onderdak krijgen", zegt Romeo Hoost. "Maar ga geen 180 daklozen plaatsen in een wijk waar we al zoveel rommel hebben. Dat gaat voor extra overlast zorgen." Mede-Wallenbewoner Huug Scholten, tevens advocaat van de actiegroep, vult aan: "We hebben al zeven opvangen van allerlei organisaties in de directe omgeving. Die geven al heel veel overlast, dus dit kan er eigenlijk niet bij."

De actiegroep zou graag zien dat opvanglocaties voor daklozen beter over de stad verdeeld worden. Zij menen dat hun wijk een onevenredig aantal daklozen moet opvangen. Bovendien zou deze locatie in strijd zijn met het bestemmingsplan, dat volgens Scholten het openen van nieuwe locaties in hun wijk verbiedt: "Het is de bedoeling dat er geen nieuwe locatie voor in de plaats komt wanneer een oude locatie sluit. Maar nu zie je dat de gemeente toch een oogje toeknijpt als het ze goed uitkomt."

De gemeente laat weten dat voor deze opvang een vergunning is verleend om af te wijken van het bestemmingsplan. Daar is een aantal voorwaarden aan verbonden om de leefbaarheid in de buurt te garanderen. Zo is er begeleiding door het Leger des Heils, is er beveiliging aanwezig en mogen dak- en thuislopen de opvang niet meer in- en uitlopen als ze eenmaal binnen zijn. 's Ochtends worden ze doorverwezen naar inloophuizen van de Regenboog Groep.

Daarnaast heeft de gemeente ervoor gekozen deze opvang voornamelijk voor economisch daklozen, jongvolwassenen en vrouwen open te stellen. Volgens Hoost maakt dat voor de overlast niets uit: "Drugsverkoper gaan hier komen hangen, vooral als er vrouwen zijn, want dan denken ze dat het sekswerkers zijn. Met alle gevolgen van dien."

Toenemend aantal daklozen

Bewoners voelen zich al langer niet serieus genomen door de gemeente. Tijdens een bewonersavond over de geplande opvang deze zomer kregen zij het idee dat hun kritiek werd weggewuifd. Scholten: "Het besluit was eigenlijk al genomen, we hadden niets meer te zeggen."

De gemeente zegt dat zij voor humane opvang wil zorgen, met name in de winter. De afgelopen jaren is het aantal daklozen bovendien fors toegenomen. Zo staan er meer dan 600 mensen op een wachtlijst voor opvang. De Regenboog Groep schat het aantal economisch daklozen in Amsterdam op 2500. 

Ondanks alle overlast piekert Hoost er niet over om te verhuizen: "Ik laat me niet verjagen door een groep daklozen, ik laat me niet verjagen door drugsverkopers, ik laat me niet verjagen door sekswerkers."

De rechter buigt zich op 25 november over de zaak.

Meerdere auto's zijn vannacht uitgebrand of zwaar beschadigd op een parkeerplaats aan de Oosterlengte in Noord. De brand ontstond rond 00.45 uur en sloeg snel over naar een andere auto. 

Twee auto's zijn volledig uitgebrand en een derde raakte zwaar beschadigd. Andere auto's op de parkeerplaats liepen ook schade op. 

Wat de brand heeft veroorzaakt, is nog niet duidelijk. Omdat brandstichting niet wordt uitgesloten, doet de politie onderzoek. Niemand raakte gewond. 

Er bestaat een kans dat veerpont Nieuwe Meer volgend jaar toch kan blijven varen. Wethouder Melanie van der Horst gaat kijken of er wat geld voor te vinden is, ondanks het eerdere besluit om met de subsidie te stoppen. "We gaan kijken waar we het geld vandaan halen, maar het is zo'n klein bedrag dat dat vast gaat lukken", aldus een woordvoerder. 

Begin deze maand namen liefhebbers van de veerpont Nieuwe Meer een duik in het water als protest tegen het besluit vanuit de gemeente om de subsidie te stoppen. Het bedrag van 50.000 euro gemeenschapsgeld per jaar zou vanaf 2025 worden stopgezet. De pont vaart sinds 1990 met een financiële bijdrage van de gemeente van de Nieuwe Meer naar het Amsterdamse Bos. 

Van der Horst sprak vorige week tijdens een raadsvergadering haar intentie uit om het geld te vinden en nog een poging te wagen om de Nieuwe Meer toch te laten varen. "Als dat gelukt is, dan melden we dat aan de raad. Over de jaren daarna nemen we volgend jaar een beslissing", aldus de woordvoerder. Het is dus nog niet zeker of de veerpont kan blijven varen op subsidiegeld. 

Van der Horst liet in oktober weten niet meer financieel bij te willen dragen aan een 'recreatief pontje', mede omdat een andere pont, Ome Piet, wel zonder subsidie vaart. "Vorig jaar hebben we pont Nieuwe Meer voor het laatst ondersteund, zodat de schipper de tijd had zich voor te bereiden om zonder steun van de gemeente te varen", liet de wethouder toen weten. 

Dat schoot in het verkeerde keelgat bij de liefhebbers van de pont. Stadsdeelcommissielid Reina van Zwoll (De Groenen Basis Piraten) liet na het besluit weten 'dat dit gewoon geen goede conclusie is'. "En dat vind ik erg, dat er zo'n ingrijpende beslissing wordt genomen aan de hand van foute informatie."

Buurtbewoners zamelden handtekening in voor een petitie, die ook aan Van der Horst werd overhandigd. De petitie werd meer dan 1700 keer ondertekend. 

De eerste huurders konden vandaag de sleutel ophalen van hun spiksplinternieuwe houten huis in de Kolenkitbuurt in West. Het complex voor sociale huurders bestaat voornamelijk uit hout en dat zou de toon moeten zetten voor de toekomst. "Als je ditzelfde gebouw zou realiseren in beton, ben je maanden langer aan het bouwen."

Eén voor één druppelen de nieuwe huurders binnen. Met een grote lach op hun gezicht, want de meesten wachten al lang op een woning. Dat deze van hout is gemaakt, vinden ze een bonus. "Het voelt een beetje alsof ik in een Zwitsers chalet woon, alsof ik op vakantie ben", lacht een bewoner. "En het ruikt lekker", vertelt een ander. 

We krijgen een rondleiding van Hans Rietdijk, projectontwikkelaar van woningcorporatie Stadgenoot. Hij legt uit dat bouwen met hout veel tijd scheelt. "Bouwbedrijf De Nijs heeft het uitgerekend. Als je ditzelfde gebouw met hetzelfde ontwerp zou realiseren in beton, dan zou je een paar procent goedkoper uit zijn, maar ben je wel maanden langer aan het bouwen."

In totaal duurde het bouwproject een jaar. Rietdijk: "Maar je zou het ook twee maanden sneller kunnen bouwen."

Naast dat het bouwmateriaal ook nog eens licht is, is het grootste voordeel de duurzaamheid. "We moeten anders gaan bouwen. Beton en baksteen zijn materialen die heel erg veel koolstofdioxide genereren", vertelt Rietdijk. "Dus het is al duurzaam om niet beton en baksteen te gebruiken." 

En er is nog een aspect dat het duurzaam maakt. In hout zit namelijk koolstofdioxide, oftewel CO2, opgeslagen. De boom filtert dit uit de lucht. Als de boom dood gaat en gaat rotten, komt er weer koolstofdioxide vrij. Kap je de boom en gebruik je het als bouwmateriaal, dan zit er in dat hout nog opgeslagen koolstofdioxide.

Brandveiligheid

En dan nog de vraag: hoe zit het met de brandveiligheid, aangezien hout en vuur meestal geen goede combinatie zijn? "Ja, hout brandt", beaamt Rietdijk. "Maar het gebouw voldoet natuurlijk aan de veiligheidseisen." Zo zijn er voorzetwanden geplaatst in de woningen. "Daardoor loop je eigenlijk helemaal geen risico. Daarnaast: als er brand ontstaat, is hout heel voorspelbaar. Het heeft een zogenoemde inbrandsnelheid en de brandweer kan er al snel bij zijn voordat het heel erg kan worden."

De huurders die net hun sleutel hebben gekregen zijn in ieder geval blij. "Er moeten veel huizen worden gebouwd, dus dit is een hele goede oplossing."

Een auto en lijnbus 18 richting CS zijn begin deze avond met elkaar in botsing gekomen bij de Haarlemmer Houttuinen in het centrum. Volgens een getuige reed de auto over de rijbaan en wilde deze links afslaan. Daarbij zag de autobestuurder de bus over het hoofd. 

Het ongeluk gebeurde ter hoogte van de Buiten Dommersstraat. In de auto met Pools kenteken zaten drie personen. Door de botsing met de bus kon de bestuurder niet uit de auto komen. "Deze is door de brandweer via de bestuurderszijde uit de auto gehaald", aldus een getuige ter plaatse. 

Een ambulance kwam ter plaatse. De drie personen zijn nagekeken, maar hoefde niet mee naar het ziekenhuis. Zowel de bus van het GVB als de personenauto zijn flink beschadigd. De personenauto en bus zijn weggesleept. De weg was rond 19.20 uur weer vrijgegeven. 

Omleidingen

Bus 18, 21 en 22 reden om vanwege het ongeluk. Bus 18 richting Slotervaart rijdt om vanaf halte CS. Ook bus 21 richting Geuzenveld en bus 22 richting Station Sloterdijk rijden om vanaf CS. 

Een man is gewond geraakt tijdens een schietpartij voor de flat Grubbehoeve in Zuidoost. Een woordvoerder van de politie laat weten dat 'het slachtoffer aanspreekbaar is'. "We zijn in de omgeving op zoek naar een verdachte."

De melding van de schietpartij kwam rond 17.45 uur bij de politie binnen. Het slachtoffer werd met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht. 

Het gebied rondom de flat in Zuidoost is met lint afgezet. In de omgeving wordt gezocht naar een verdachte. De recherche en forensische opsporing zijn een onderzoek gestart. 

De politie laat weten op zoek te zijn naar getuigen die de verdachte eventueel kennen of camerabeelden hebben van het schietincident. 

Op school, in de winkel, in de bus en online: kinderen en jongeren in de stad met een migratieachtergrond ervaren dagelijks discriminatie en racisme. Dat blijkt uit een nieuw rapport van kinderombudsman Annemarie Tuzgöl-Broekhoven. De gevolgen op de langere termijn zijn groot. De kinderen lopen een hoger risico op psychische problemen en een negatief zelfbeeld. 

Er staan schrijnende voorbeelden in het onderzoek, uitgevoerd door de kinderombudsman en Stichting Alexander. Zij spraken met 73 kinderen tussen de 8 en 18 jaar, die vertellen dat ze structureel buitengesloten en gepest worden.

En dat is niet alleen door leeftijdsgenoten, maar vaak voelen ze zich ook door volwassenen anders behandeld. "Ik word vaak gevolgd in winkels. Dan denk ik: waarom? Denk je dat ik ga stelen? Dat voelt echt rot", aldus een van de kinderen uit het onderzoek.

Meerdere geïnterviewden verklaren dat ze ook gediscrimineerd worden door hun leerkracht. "Pas toen iedereen begon te filmen werd het een probleem. En toen moest die juffrouw met de directeur gaan praten. Maar die is zelf ook wit, dus ik dacht: die gaat haar vast nog een kans geven", vertelt een meisje. 

"Er was een iPad kwijt op school, toen kwamen ze de les binnen en gingen de serienummers checken. Eén man bleef maar naar mijn klasgenoot kijken. En zei: 'heb je geen extra iPad in je tas?' Hij was bijna zeker dat die Marokkaanse jongen uit mijn klas die had gestolen." 

'Geen vertrouwen meer'

Volgens kinderombudsman Tuzgöl-Broekhoven is het genoeg geweest en moet er nu actie ondernomen worden. "Het meest verontrustend is dat oudere kinderen het probleem soms al accepteren als 'normaal'. Ze hebben geen vertrouwen meer in oplossingen."

De kinderen en jongeren werd ook gevraagd of ze oplossingen kunnen bedenken. Daaruit blijkt dat ze vinden dat er meer over racisme gepraat moet worden. Daarnaast pleiten ze voor het opzetten van een laagdrempelig meldpunt waar kinderen met professionals kunnen praten. 

Het rapport van de kinderombudsman is vandaag gepresenteerd aan wethouder Touria Meliani (Inclusie en Antidiscriminatiebeleid) tijdens een bijeenkomst voor kinderen, ouderen, beleidsmakers en professionals. Aan haar is gevraagd om actief aan de slag te gaan met het rapport en de ideeën die zijn aangedragen om het probleem tegen te gaan. 

De kinderombudsman wil de komende tijd in gesprek met de gemeente, scholen en kinderen over het probleem. 

De liftellende bij metro's wordt alleen maar groter: op ruim een derde van de stations doet-ie het niet. En bewoners van de Wallen stappen naar de rechter vanwege de nieuwe daklozenopvang. Dat en meer in het AT5 Nieuws van woensdag 20 november.

De stad moet voor iedereen toegankelijk zijn, ook ouderen en mensen met een beperking. Daarom gaat de gemeente ondernemers, organisaties en initiatieven financieel helpen om hun toegankelijkheid te verbeteren. Wie bijvoorbeeld een rolstoelhelling voor hun gebouw wil plaatsen, kan binnenkort een subsidieaanvraag tot 25.000 euro doen. 

De gemeente begint met de subsidie omdat het voor sommige Amsterdammers niet vanzelfsprekend is om mee te doen in de stad. "Samen met bewoners en ondernemers wil de gemeente Amsterdam de stad zo toegankelijk mogelijk maken voor iedereen, zeker met het toenemend aantal ouderen."

Zo laat wethouder Alexander Scholtes (Zorg) weten dat de stad nog lang niet toegankelijk genoeg is voor ouderen of mensen met een beperking. "Dat leer je snel genoeg als je met iemand in een rolstoel of iemand met een visuele beperking door de stad wandelt. Met deze nieuwe subsidieregeling stellen we organisaties in staat samen met ons hun toegankelijkheid te verbeteren." Zo worden er volgens de wethouder 'kleine, maar concrete stappen gezet richting een meer inclusief Amsterdam'. 

Verminderen barrières

Ondernemers, organisaties en initiatieven die zelf niet genoeg middelen hebben om aanpassingen te maken, kunnen een aanvraag doen. "Het kan gaan om bouwkundige aanpassingen, zoals een rolstoelhelling of een aangepast toilet. Of om digitale toegankelijkheid van een website, door bijvoorbeeld een spraakvoorziening in te stellen", aldus de gemeente. Ook kan de subsidie worden gebruikt om vrijwilligers te trainen in de omgang met mensen met een beperking.

Er zal in zowel 2025 als 2026 300.0000 euro beschikbaar worden gesteld vanuit het Programma Ouderen. Aanvragen kunnen vanaf januari volgend jaar worden ingediend via de website van de gemeente. 

IDFA heeft een klacht binnengekregen over een incident tussen Frits Barend en een pro-Palestinademonstrant tijdens de openingsavond van het documentaire- en filmfestival in Carré. De organisatie onderzoekt de klacht. "We nemen dit uitermate serieus."

IDFA wil omwille van privacy niet op de klacht ingaan. Het is dus onduidelijk waar het precies over gaat. Frits Barend bevestigt dat de klacht over hem gaat, maar volgens hem wordt het incident opgeblazen. Hij zegt dat het incident zich afspeelde voor het begin van de film die tijdens de openingsavond vertoond zou worden.

Activist

Een activist gooide op dat moment pamfletten door de lucht en sprak daarbij zijn steun uit voor Palestina. Hij zou het er niet mee eens zijn geweest dat er op het festival ook films van Israëlische makelij vertoond zouden worden. De film die op de openingsavond te zien was had niets met Israël te maken.

Daarna kreeg de activist het aan de stok met Frits Barend, die in dezelfde rij was gaan zitten. "Ik zei tegen hem, je komt hier toch voor de film?" Barend bleef naar eigen zeggen zitten toen de man langs hem heen wilde lopen om de zaal te verlaten. "Daar heeft hij iets enorm groots van gemaakt."

Ook riep Barend: "Free the hostages, if you do this in Gaza, you will be killed."

Onderzoek

Barend zegt zelf niet te weten waar hij nu precies van beschuldigd wordt. Wel heeft hij contact gehad met IDFA. "Ik heb gezegd dat ik verwacht dat ze nu ballen tonen. Ze waren er zelf bij en weten precies wat er is gebeurd."

De klacht werd afgelopen zondag ingediend. De woordvoerder van IDFA laat weten dat het onderzoek volgens protocol binnen 20 dagen afgerond moet worden.

Een fietser die maandag op de Wethouder Frankeweg in Oost werd aangereden door een lijnbus, ligt in 'zeer kritieke' toestand in het ziekenhuis. De politie heeft de man pas vandaag kunnen identificeren. 

Het ongeluk gebeurde maandagmiddag rond 13.30 uur. De fietser werd door de bus geraakt toen hij probeerde over te steken. Volgens een politiewoordvoerder is de toestand van de man 'zeer kritiek'.

Tot vandaag was het onbekend wie de man was, maar inmiddels heeft de politie zijn identiteit achterhaald. Daardoor hebben agenten de familie van het slachtoffer inmiddels over het ongeluk kunnen informeren.

Er wordt nog onderzocht hoe het ongeluk precies kon gebeuren. De buschauffeur is als getuige gehoord. De politie ziet hem dus niet als verdachte in deze zaak.