Verpleegkundigen, verzorgenden en andere medewerkers in de gezondheidszorg moeten zelf kunnen beslissen of ze mondneusmaskers dragen, ook in situaties waarin niet zeker is of ze te maken hebben met coronapatiënten. Dat eist de beroepsvereniging voor Verpleegkundigen en Verzorgden Nederland (V&VN),

V&VN wil dat er een einde komt aan de onduidelijkheid over wie er beslist over het gebruik van medische mondkapjes in de zorg. Uitgangspunt moet voortaan zijn dat verpleegkundigen altijd preventief gebruikmaken van mondkapjes, tenzij zij zelf besluiten daarvan af te wijken.

Duidelijkheid

Voorzitter Gerton Heyne van V&VN: "Op dit moment zijn er te veel varianten in het maskergebruik: in de ene sector of regio wel, in de andere niet, voor de ene patiënt wel, voor de andere patiënt niet. We willen duidelijkheid creëren met een helder standpunt: preventief gebruik in alle zorgsectoren".

De medewerkers moeten in alle gevallen gebruik kunnen maken van een chirurgisch mondneusmasker en hand-desinfectiemiddelen. "Alleen wij zelf kunnen beslissen hiervan af te wijken, bijvoorbeeld als wij oordelen dat dit beter is voor de patiënt/cliënt én dat er andere preventieve maatregelen kunnen worden getroffen om besmetting tegen te gaan", staat in de verklaring.

Overal in de zorg

Zelfbeschikkingsrecht als uitgangspunt moet gelden voor alle sectoren in de zorg: ziekenhuizen, verpleeghuizen, wijkverpleging, de huisartsenpraktijken, de verstandelijk gehandicaptenzorg, de geestelijke gezondheidszorg. zegt V&VN. Onder andere huisartsenorganisatie LHV, thuiszorgkoepel Zorgthuis.nl en de politieke partijen GroenLinks, PvdA, SP en 50Plus hebben zich achter dat standpunt geschaard.

Bij besmette of verdachte patiënten wordt altijd een chirurgisch mondmasker gedragen, aangevuld met een bril, een schort en wegwerphandschoenen. Bij handelingen waarbij aerosolen (kleine druppeltjes) vrijkomen moet een FFP2-mondneusmasker gebruikt worden.

"Nederlanders krijgen het dringende advies om in alle openbare binnenruimtes mondneusmaskers te dragen. Dit moet ook de standaard zijn in de zorg. Omdat het risico op overdracht bij ons veel groter is én omdat onze patiënten vaker in de hoogste risicocategorie vallen", zegt V&VN.

De capaciteit voor tienduizenden coronatesten dreigt Nederland te ontglippen. Laboratorium Saltro geeft het ministerie van Volksgezondheid (VWS) tot zondag de tijd om een aanbod te accepteren waarbij dagelijks 10.000 Nederlandse coronatesten naar Abu Dhabi gaan voor analyse.

"Dit is niet als een dreigement bedoeld, maar over drie dagen moet het rond zijn. Zo niet, dan gaan de tests naar een ander land", zegt woordvoerder Wim Knol van Saltro.

Volgens Knol zijn alle formaliteiten over de deal al een tijd afgerond, maar wil VWS niet op de figuurlijke knop drukken. "Het is nog steeds niet rond. Nederland wilde toch meer testen? Daar kunnen wij de komende maanden in voorzien."

De deskundigheid van het lab, Unilabs Abu Dhabi (een zusterlab van Saltro) lijkt niet het probleem. Het is recent door het RIVM goedgekeurd om coronatesten uit te voeren. Bovendien sturen Spanje en het Verenigd Koninkrijk nu al duizenden tests per vliegtuig naar het lab voor analyse.

Nederland heeft nog altijd met een groot tekort aan het materiaal voor coronatests. Een kwart van de tests die bij GGD's zijn afgenomen wordt om die reden nu al in Duitsland geanalyseerd. Er wordt ook gesproken met een Belgisch lab en dus met het lab in Abu Dhabi.

Volgens GGD GHOR Nederland zijn er nu zo'n 10.000 tests per dag te weinig. Ook minister De Jonge zei gisteren in de Tweede Kamer dat er nu onvoldoende tests beschikbaar zijn in Nederland.

Bedenkingen over de privacy

Volgens Saltro-woordvoerder Knol is de reden voor het uitblijven van een deal dat het ministerie bedenkingen heeft over de privacywaarborgen van het sturen van de medische gegevens naar het emiraat. De Autoriteit Persoonsgegevens vroeg het lab daar vorige week al om meer uitleg over.

Maar met de beveiliging van gegevens zit het volgens Knol helemaal goed door aanleg van beveiligde IT-lijnen en het geanonimiseerd opsturen van de monsters.

Uit de mails en stukken van Unilabs die in bezit zijn van de NOS blijkt dat de regering van Abu Dhabi aan Unilabs heeft aangeboden om een intentieverklaring met Nederland te sluiten over de privacy. Met die verklaring zou het emiraat willen voldoen aan "de Nederlandse vereisten voor gegevensbescherming en andere mogelijke regelgeving", staat in een email.

In de mails staat ook dat Unilabs met luchtvaartmaatschappij Etihad Airways in gesprek is over het aanpassen van de vluchttijden tussen Amsterdam en Abu Dhabi. Nu nog vertrekt er één vlucht tussen de twee steden per dag. Hoe later dat vliegtuig vertrekt, hoe meer monsters er mee zouden kunnen. Een andere optie die Unilabs oppert is het uitvoeren van meer vluchten per dag.

Het testmateriaal dat Abu Dhabi ter beschikking stelt, is in het emiraat zelf gemaakt. Het ministerie van Gezondheid in het emiraat, een grote universiteit, verschillende investeringspartijen en Unilabs werkten daarvoor samen. Eind juli presenteerden ze de chemische vloeistof om coronatests te analyseren.

De universiteit plaatste er onder andere dit filmpje over op Instagram:

Uit de mailwisselingen blijkt dat de zaak met Nederland binnen moederconcern Unilabs inmiddels hoog oploopt. De hoogste bazen van het wereldwijde lab-concern met een hoofdkantoor in Zwitserland bemoeien zich met de deal. Gerenommeerde advocatenkantoren zijn ingeschakeld om te adviseren over de privacywetgeving in Abu Dhabi.

Hoeveel geld er precies met de deal gemoeid is, is niet bekend. De Nederlandse overheid betaalt in principe 65 euro per test. Mocht de deal met Abu Dhabi doorgaan, dan levert dit het bedrijf grofweg een half miljoen euro per dag op, exclusief kosten.

In een mail schrijft Mohammed Daoud, de directeur van Unilabs Abu Dhabi uit te zien naar een groot feest als de deal met Nederland rond is: "Look forward to a grand celebration once this is done!"

De vraag is of het feest er ooit komt. Het ministerie van VWS wil weinig kwijt over de deal met Abu Dhabi. Volgens een woordvoerder zijn de gesprekken met Saltro nog gaande en is de privacy een van de onderwerpen waarover wordt gesproken. Het ultimatum van drie dagen is bij de woordvoerder niet bekend.

De politie heeft in Amsterdam een 23-jarige man aangehouden in verband met de gewelddadige beroving van zanger en tv-presentator Gordon. De politie kon de identiteit van een van de verdachten achterhalen, waarna de man op straat is gearresteerd.

Er zou nog iemand betrokken zijn geweest bij de beroving, zegt de Amsterdamse politie, maar die persoon is voortvluchtig. De politie wil verder geen details over de beroving en het onderzoek bekendmaken.

Gordon werd zaterdagnacht overvallen in zijn appartement in Amsterdam-Zuid. Aan De Telegraaf vertelde hij dat twee indringers hem hebben mishandeld en zijn pinpas, creditcards en sieraden, waaronder een Rolex-horloge, hebben meegenomen.

'Geslagen, geschopt, vernederd'

De zanger sprak van een nachtmerrie. "Ik ben geslagen, geschopt, vernederd en ze dreigden me dood te steken. Ik was ervan overtuigd dat ik zou worden vermoord. Ik probeerde rustig tegen de daders te praten maar ze bleven maar tegen me schreeuwen."

Gordon wist zich, nadat de indringers waren vertrokken, te bevrijden en alarm te slaan. Beveiligers van een museum in de buurt schakelden de politie in.

In De Telegraaf reageert Gordon opgelucht op de aanhouding van de verdachte. Hij zegt enorm dankbaar te zijn en vindt dat de politie "waanzinnig werk" heeft verricht. "Heel blij dat ze het zo voortvarend hebben aangepakt."

De coronawet kan binnenkort ingaan. Het kabinet en een meerderheid van de Tweede Kamer hebben na lang onderhandelen een akkoord bereikt.

Belangrijke wijzigingen die ten opzichte van het voorstel van het kabinet zijn doorgevoerd zijn onder andere dat deze noodwet maar drie maanden geldig is, en dat de verlaging van de coronaboete van 390 naar 99 of 95 euro in de wet wordt vastgelegd.

Daarnaast wordt de maximum gevangenisstraf op het overtreden van afstandsregels of een samenscholingsverbod verlaagd van een maand naar twee weken. En er komt geen landelijk bezoekverbod voor verpleeghuizen.

Verder heeft de Tweede Kamer meer macht naar zich toegetrokken. Als het kabinet een coronamaatregel heeft aangekondigd en naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, dan kan de Kamer binnen een week bezwaar maken. Alleen in noodgevallen kan het kabinet een maatregel doordrukken.

Discussie

Regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn het hier na lang discussiëren met oppositiepartijen PvdA, GroenLinks, SGP en 50Plus over eens geworden. Dit betekent dat er een meerderheid is in de Tweede en de Eerste Kamer. Volgende week is mogelijk het eerste debat over de wet.

Aan het akkoord gingen een uitgebreide maatschappelijke discussie en verschillende demonstraties vooraf. Het is niet de verwachting dat de kritiek op de coronawet of de 'spoedwet' nu helemaal zal verstommen. Verschillende deskundigen en actiegroepen noemden de wet een inbreuk op burgerrechten. SP, PVV en Forum voor Democratie blijven ook tegen.

"Ikzelf sta donderdagochtend in mijn eigen vakje, keurig op 1,5 meter afstand van de leerlingen." Tijdens het debat gisteren vond premier Rutte (parttime docent maatschappijleer) een mondkapjesverplichting voor middelbare scholieren niet nodig. Vandaag stemt minister Slob in met een oproep om landelijk toch mondkapjes te gaan dragen.

De VO-Raad, de koepel van middelbare scholen, adviseert scholen dringend om leerlingen een mondkapje te laten dragen. Scholen zouden daartoe in overleg met de medezeggenschapsraad moeten besluiten. Dat gebeurde al op meerdere plekken: op het Haarlems Stedelijk Gymnasium bijvoorbeeld is het al sinds het begin van het schooljaar verplicht.

Rector Jan Henk van der Werff liet zich leiden door wat hij in het buitenland zag. "Baat het niet, dan schaadt het niet", was de redenatie. "Bovendien schep je bewustzijn dat er iets aan de hand is waar we voorzichtig mee moeten zijn. En ik vind het een uiting van solidariteit: we doen dit voor elkaar."

Het mondkapje moet op deze school alleen op in de gangen en de aula, tijdens de lessen wordt er afstand gehouden en mag het af. Kinderen die zich er niet aan houden worden aangesproken, maar hoeven niet bang te zijn voor straffen.

"Wie zijn mondkapje niet op heeft, hoeft zich niet de volgende dag om 07.30 uur te melden of wordt van school gestuurd. Dat is niet de manier als je dit uit solidariteit wil doen. We willen de leerling leren verantwoordelijkheid te nemen en spreken ze daar positief op aan."

Niet laten versloffen

Van der Werff zag dat de nieuwe gewoonte soms nog even wennen is. Niet alleen in het begin, toen de school mondkapjes insloeg voor kinderen die 'm waren vergeten. Ook nu, na enkele weken, is het belangrijk ervoor te waken dat de klad er niet in komt.

"In het begin vonden de kinderen het nog wel interessant. Daarna kwamen de leuke modieuze mondkapjes. Maar dan is het nieuwe eraf en is het even niet stoer meer. Het gaat nu voor 80 procent goed, maar het is iets wat voortdurend aansporing behoeft."

"Vorige week hebben we docenten daarom nog gevraagd om tijdens het vierde uur toch weer even scherp aandacht te geven waarom we dit doen. De conrector is ook alle klassen even in gelopen om het erover te hebben. Het moet erin slijten."

Lesachterstand voorkomen

Belangrijkste doel voor Van der Werff is voorkomen dat kinderen weer massaal thuis komen te zitten. Zeker nu er in zijn regio code rood is afgekondigd, hoopt hij dat alle kleine beetjes helpen.

"Als dit niet voldoende is dan moet je misschien naar halve lesdagen voor kleinere klassen of de school een tijd dicht voor quarantaine. Dat geeft onzekerheid en weer nieuwe lesachterstanden. Dat moeten we echt voorkomen."

Bij beschietingen in de strijd om Nagorno-Karabach zijn vier journalisten gewond geraakt. Het gaat om twee Fransen en twee Armeniërs. Volgens Armenië waren ze het slachtoffer van Azerbeidzjaanse bombardementen.

De twee landen liggen al decennia overhoop over de macht in Nagorno-Karabach, een gebied in Azerbeidzjan waar voornamelijk Armeniërs wonen. Na enkele jaren van relatieve rust laaide de strijd zondag zonder duidelijke aanleiding op.

De landen beschuldigen elkaar van luchtaanvallen, ook in gebieden buiten Nagorno-Karabach. Bij de strijd zouden al meer dan honderd doden zijn gevallen, onder wie burgers.

Le Monde

De journalisten raakten vanochtend gewond bij beschietingen van de stad Martoeni. Twee van hen werken bij de Franse krant Le Monde. Over hun verwondingen is niets bekend. Ze zijn naar een ziekenhuis gebracht. De Franse president Macron heeft gezegd dat er een vliegtuig klaarstaat om hen naar Frankrijk te brengen.

De kwestie baart ook andere landen zorgen. De VN-Veiligheidsraad riep de partijen deze week op om de strijd te staken en vandaag deden de Verenigde Staten, Rusland en Frankrijk datzelfde in een gezamenlijke verklaring.

Turkije boos

Op die houding is geërgerd gereageerd door Turkije, dat een bondgenoot is van Azerbeidzjan. "Het is onacceptabel dat de VS, Rusland en Frankrijk een staakt-het-vuren willen, terwijl ze het conflict al bijna dertig jaar negeren", zei president Erdogan voor het Turkse parlement.

Een wapenstilstand kan alleen worden bereikt als de "Armeense bezetters" zich terugtrekken uit Nagorno-Karabach, aldus Erdogan. Eerder zei de Turkse regering "al het nodige" te doen om Azerbeidzjan te helpen.

Wat is er aan de hand in Nagorno-Karabach? NOSop3 legt het hier in drie minuten uit:

De eerste coronagolf kostte aan 10.000 Nederlanders het leven, zo becijferde het CBS. Inmiddels is de tweede golf een feit en worden de maatregelen in snel tempo verscherpt. Wat betekenen die maatregelen? Hoe zit het met mondkapjes? Welke rol speelt ventilatie in de verspreiding van het virus? En hoe zit het nu met het testbeleid in Nederland?

Deze en veel meer vragen over covid-19 komen dinsdagavond aan bod in de zesde editie van het NOS-programma Het coronavirus: feiten en fabels . Daarin staan de vragen van het publiek centraal. Presentatoren Winfried Baijens en Saïda Maggé leggen ze in de uitzending voor aan deskundigen.

Kijkers kunnen vragen insturen via coronavragen@nos.nl en via de sociale mediakanalen van de NOS: Facebook, Twitter en Instagram. Gebruik daarbij de hashtag #coronavragen.

Sinds het begin van de coronacrisis heeft de NOS al vijf van zulke uitzendingen gemaakt. Toen werden steeds tienduizenden vragen ingestuurd.

De ziekenhuizen bereiden zich voor op het opschorten van een deel van de reguliere zorg, daartoe gedwongen door de toestroom van covid-19-patiënten. Op dit moment wordt er slechts incidenteel zorg uitgesteld, maar de ziekenhuizen houden er rekening mee dat dit binnenkort wel nodig zal zijn. Dat blijkt uit een rondgang van NOS Nieuws langs een dertigtal ziekenhuizen.

Ruim de helft van de ondervraagde ziekenhuizen heeft alweer een zogenoemde cohortafdeling voor covidpatiënten geopend. En twee derde heeft voorbereidingen getroffen om ook buiten de muren van de intensivecareafdeling IC-zorg te kunnen bieden.

Maximale capaciteit

Ernst Kuipers van het Landelijk Centrum voor Patiënten Spreiding zegt dat we met de huidige aantallen covidpatiënten dat moment naderen: "We hebben landelijk nu zo'n 600 covidpatiënten in het ziekenhuis, buiten de IC's. Dat is ongeveer de capaciteit die we aankunnen náást de volledige reguliere capaciteit. Binnen afzienbare tijd komen ziekenhuizen voor de keuze te staan welke reguliere zorg ze uitstellen. Zelfs als je iedereen optimaal over het land verspreidt, zitten we daar vlak tegenaan. Sommige individuele ziekenhuizen zitten er op onderdelen ook al overheen."

Momentopname

In hun voorbereidingen zijn ziekenhuizen vooral bezig met het overplaatsen van personeel naar de cohortafdelingen en de IC's. De toegang van niet-coronapatiënten tot de poliklinieken wordt (nog) niet beperkt, afspraken voor operaties en behandelingen worden op dit moment nog nagenoeg volledig nagekomen.

Ziekenhuizen geven aan dat hun verwachting een momentopname is: als het aantal besmettingen fors blijft oplopen kan het leiden tot meer afschaling. Het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda geeft bijvoorbeeld aan zo nodig twee van de acht operatiekamers te zullen sluiten, vooral omdat daarmee meer IC-capaciteit overblijft voor covidpatiënten.

Planbare zorg

Kuipers verwacht dat ziekenhuizen als eerste overgaan tot uitstel van planbare zorg die niet leidt tot nadelige gezondheidseffecten, zoals staaroperaties of bepaalde orthopedische ingrepen als een nieuwe heup of knie. Hij zegt: "Het probleem is fors, helemaal als het aantal covidpatiënten blijft stijgen. Dat betekent onherroepelijk dat ziekenhuizen in het hele land zich genoodzaakt zullen voelen om bepaalde reguliere zorg af te schalen. Dat is erg, ook omdat we naar verwachting hier nog wel de hele winter mee geconfronteerd zullen worden."

Een man die acht jaar lang niet meer kon bewegen en praten, kan dankzij een slaapmiddel kortstondig weer praten en wandelen. Het middel, Zolpidem, neemt de belemmering om te kunnen bewegen en praten tijdelijk weg, blijkt uit hersenscans. Het onderzoek is gedaan in samenwerking tussen het Amsterdam UMC en Radboudumc. Ze schreven erover in het wetenschappelijke tijdschrift Cortex.

De man, die Richard heet, lijdt aan een zeldzame aandoening: akinetisch mutisme. Het was al bekend dat dankzij het slaapmiddel patiënten met die aandoening korte tijd weer wat meer kunnen. Maar waardoor dat kwam, was niet duidelijk, zeggen de onderzoekers. Daar weten ze nu meer over.

Na het toedienen van het middel kan Richard met wat hulp zelfs een stukje wandelen:

"Op de hersenscans van Richard zien we overactiviteit in bepaalde delen van de hersenen. Die overactiviteit zorgt voor ruis en legt als het ware de goede hersenactiviteit stil. Wij hebben ontdekt dat het toedienen van dit slaapmiddel deze ongewenste overactiviteit in de hersenen kan dempen, zodat weer ruimte ontstaat voor spraak en beweging", zegt neurochirurg in opleiding Hisse Arnts van het Amsterdam UMC.

En dat is een doorbraak. Er kan nu meer onderzoek worden gedaan. "Door de scans begrijpen we wat er gebeurt en welk knopje we moeten indrukken om te zorgen dat iemand beter kan functioneren", zegt Willemijn van Erp, specialist ouderengeneeskunde en onderzoeker bij het Radboudumc. "Het slaapmiddel werkt weer uit, maar door wat we nu weten zouden we in theorie ook tot een duurzame oplossing moeten kunnen komen."

Hersenletsel

Richard werd acht jaar geleden - hij was destijds eind twintig - opgenomen in het ziekenhuis na zuurstofgebrek. Hij liep daarbij ernstig hersenletsel op. Hij was niet meer in staat om te praten, zelfstandig te eten en te bewegen.

Richard werd in een gespecialiseerd verpleeghuis opgenomen. Hij zag en hoorde mensen wel, maar hij kon zelf niks ondernemen. Hij kreeg het slaapmiddel toegediend om te kijken wat er zou gebeuren. "De kans dat het iets doet is heel klein. En als het iets doet, zijn de effecten meestal gering", zegt Van Erp. Maar er gebeurde iets heel onverwachts.

"Ik werd weggeroepen want ik moest naar een patiënt op een andere locatie. De telefoon ging en de verpleegkundige zei: 'Willemijn, er is iemand die je wil spreken'. En toen had ik mijn patiënt aan de telefoon. Hij begon te praten en hij herkende zijn familie. Het was meer dan we hadden durven hopen", zegt ze tegen Omroep Gelderland.

Dat nooit eerder op hersenscans is gezien wat het effect is van het slaapmiddel dat aan mensen zoals Richard werd gegeven, heeft met een aantal dingen te maken, zegt Van Erp. "Deze patiënten zitten vaak in verpleeghuizen en het wetenschappelijke blikveld reikt vaak niet verder dan de poorten van het ziekenhuis. Daarnaast zijn er de laatste tijd ook veel ontwikkelingen in soorten scans die we kunnen maken. De vooruitgang gaat heel snel."

Het onderzoek naar een permanente oplossing voor patiënten gaat verder. Van Erp hoopt op hulp, ook vanuit het buitenland. "Ik hoop dat andere experts zich ermee gaan bemoeien en zeggen: 'misschien moet je dit eens proberen'."

De Koninklijke Marechaussee heeft gisteravond in Den Helder een 65-jarige Amsterdammer aangehouden op verdenking van mensensmokkel. Hij vervoerde in zijn zeiljacht zes Albanezen. Dat meldt de Marechaussee op Facebook.

Het zeiljacht viel op bij een patrouilleschip van de Kustwacht, omdat het op een ongebruikelijke plek en met de verkeerde verlichting voer in de buurt van Den Helder. Bij de daaropvolgende controle zei de schipper dat er ook andere mensen aan boord waren. Hij werd gesommeerd naar de haven van Den Helder te varen. Daar kwamen de zes Albanezen tevoorschijn, allen meerderjarig.

Land uitgezet

Bij andere grenscontroles door de Marechaussee werden gisteren in IJmuiden en in Hoek van Holland ook een 25-jarige Libiër en twee Albanezen van 23 en 31 jaar aangetroffen. Alle opgepakte migranten gaan het vreemdelingentraject in, zegt de Marechaussee. Dat betekent dat er gekeken wordt of er een asielverzoek ligt, waarna eventueel uitzetting volgt. Dat laatste is waarschijnlijk bij mensen uit Albanië, aangezien Nederland dat als een veilig land beschouwt.

Gisteren werd bekend dat opsporingsdiensten uit Nederland, België, Frankrijk en het VK een mensensmokkelnetwerk hebben opgerold dat migranten overbracht van het Franse Calais naar het Britse Dover. Daarbij werden ook twee mensen in Nederland opgepakt.

Twaalf voertuigen, tien rubberboten met motor, 152 reddingsvesten, een caravan, juwelen, telefoons en 48.000 euro cash werden in beslag genomen. Volgens een woordvoerder van de Marechaussee heeft die zaak niets te maken met de arrestaties van vandaag.

Dossiers van kinderen met psychische problemen waren enige tijd toegankelijk voor onbevoegden, meldt RTL Nieuws na onderzoek. Het privacylek ontstond doordat de organisatie Kenter Jeugdhulp zijn oude website jeugdriagg.nl niet beveiligd had afgesloten.

Vanwege de fout kon iedereen de website en de bijbehorende e-mailadressen overnemen. RTL Nieuws deed dat en kreeg zo inzage in e-mails die nog binnenkwamen.

In de mails stonden bijvoorbeeld medische dossiers en berichten die toegang gaven tot online systemen met gevoelige informatie. De dossiers bevatten onder meer namen van kinderen, met details over hun thuissituatie, psychische aandoeningen, drugsgebruik en problemen op school.

Ook was het dankzij het lek mogelijk om toegang te krijgen tot een database met namen, adressen en burgerservicenummers van miljoenen zorgverzekerde Nederlanders. In deze database was ook te zien bij welke zorgverzekering iemand zit, welke pakketten diegene heeft en wat zijn of haar verzekeringsnummer is. RTL benadrukt dat het gaat om informatie die kan worden misbruikt door cybercriminelen.

'Menselijke fout'

Kenter Jeugdhulp zegt "zeer geschrokken" te zijn en betreurt dat dit kon gebeuren. Het niet goed afsluiten van de domeinnaam noemt Kenter een "menselijke fout".

"We hebben vastgesteld dat de gegevens van onze cliënten en die van zorgverzekerden alleen in de handen van de betreffende onderzoeker van RTL Nieuws zijn terechtgekomen en niet in handen van derden."

Er is een speciaal nummer en mailadres geopend voor cliënten die vragen hebben naar aanleiding van de berichtgeving.

Jongeren die zich voor het eerst schuldig maken aan een licht vergrijp, zoals een winkeldiefstal, hoeven voortaan niet meer mee naar het politiebureau. In een landelijke proef krijgen deze jongeren voortaan eerst een mondelinge waarschuwing.

De nieuwe aanpak is bedoeld voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar en geldt alleen wanneer het gaat om een strafbaar feit met een "licht en eenvoudig karakter".

Het aanhouden en vasthouden van een minderjarige kan grote impact hebben op zowel het kind als de ouders, stellen eerdere onderzoeken, waaronder die van de Kinderombudsman. Het wordt als buitenproportioneel ervaren en heeft soms psychische gevolgen voor de minderjarige.

"We hebben gekeken hoe we dit op een zo goed mogelijke wijze kunnen oplossen zonder dat ze er zomaar vanaf komen", zegt een woordvoerder. In 2018 begon Oost-Nederland daarom met een proef. "In die pilot hebben we gezien dat een gesprek met ouders en kind ook effect heeft."

De eerste, door Nederland gefinancierde opvanglocatie voor minderjarige vluchtelingen op het Griekse vasteland is klaar. Staatssecretaris Broekers-Knol schrijft aan de Tweede Kamer dat zestien meisjes, in de leeftijd van 13 tot 18 jaar, er volgende week zullen worden ondergebracht.

De alleenstaande jongeren zaten eerst in de overvolle vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden. Het kabinet maakte afgelopen voorjaar bekend dat het de opvang mogelijk maakt van 48 kinderen op drie locaties op het Griekse vasteland. De regering ging niet in op het verzoek van Athene om, net als een aantal andere EU-landen, vluchtelingenkinderen naar Nederland te halen. Toch waren verschillende Nederlandse gemeenten bereid de jonge vluchtelingen onderdak te verlenen.

Gezondheidscontroles

De Griekse autoriteiten hebben inmiddels zestien meisjes geselecteerd voor de Nederlandse opvang, schrijft Broekers-Knol. Voordat ze daadwerkelijk geplaatst worden in het opvanghuis, krijgen ze een medisch onderzoek. In de locatie kunnen ook jonge (tiener-)moeders en hun kinderen worden opgevangen.

De opvang is gebouwd door de Nederlandse hulporganisatie Movement on the Ground, samen met de Griekse organisatie The Home Project. Zij hebben ook het personeel geworven en opgeleid. De meisjes zouden ook snel terecht kunnen op een nabijgelegen school.

Naast deze locatie komen er nog twee opvanghuizen, elk met plek voor zestien jongens. Veruit de meeste minderjarige vluchtelingen in Griekenland zijn jongens. Het merendeel is Afghaans, Pakistaans of Syrisch. De drie locaties blijven drie jaar open. In totaal kunnen er daarmee zo'n 500 vluchtelingenkinderen worden opgevangen.

Voogdijsysteem

Nederland geeft Griekenland tegelijkertijd 3,5 tot 4 miljoen euro voor het opzetten van een voogdijsysteem. De Grieken kunnen daarbij een beroep doen op de stichting Nidos, die in Nederland de voogdij over alleenstaande minderjarige asielzoekers regelt. Volgens de staatssecretaris komt die samenwerking goed van de grond, al gooit de coronacrisis roet in het eten. Het contact vindt daardoor vooral digitaal plaats.

Verder neemt Nederland 100 vluchtelingen, van wie 50 kinderen, over uit het uitgebrande kamp Moria op Lesbos. Over de uitwerking van die afspraak krijgt de Kamer later informatie.

De Tweede Kamer denkt na over een manier om de moeder van de zesjarige Insiya te helpen, Het meisje werd in 2016 op gewelddadige wijze door haar vader naar India ontvoerd. Haar moeder spant zich al jaren in om haar terug te krijgen, maar dat is nog niet gelukt. Ook de stille diplomatie tussen minister Blok en India levert tot nu toe geen resultaat op.

"Dit kun je een kind niet aandoen. Ze kan zichzelf niet verdedigen", zei moeder Nadia Rashid vandaag in de Tweede Kamer. Ze wees erop dat het meisje twee jaar oud was, toen ze slachtoffer werd van "de meest gewelddadige ontvoering van een minderjarige ooit in Nederland". Dat was deze week precies vier jaar geleden. Het kind heeft de Nederlandse nationaliteit, zit zonder paspoort in India en heeft daar ook nooit een visum of verblijfsvergunning gekregen.

Negen jaar geëist tegen vader

Tegen vader Shehad H, loopt nog een strafzaak. Hij wordt gezien als het brein achter de ontvoering, waarbij Insiya uit de woning van haar oma in Amsterdam werd gehaald. Het Openbaar Ministerie heeft negen jaar geëist tegen H.. De uitspraak is op 12 oktober.

India wil de verdachte tot nu toe niet uitleveren. Vorig jaar zijn zes kidnappers die door H. zouden zijn ingehuurd, veroordeeld tot straffen van een tot vier jaar. Een aantal is in hoger beroep gegaan.

In maart verloor H. in hoger beroep een zaak waarin hij het ouderlijk gezag over zijn dochter terugeiste. Eerder bepaalde een rechtbank dat hij het kind terug moet brengen naar Nederland, op straffe van een dwangsom van 10.000 euro per dag.

'Er is niet voldoende gedaan'

De moeder kwam op uitnodiging van CDA en PvdA naar de Tweede Kamer. Ze zegt dat ze ten einde raad is: "De slotsom is dat ik juridisch ben uitgeprocedeerd. Er is geen rechtsmiddel meer over". In de stille diplomatie heeft ze geen vertrouwen meer. "Het is niet zo dat we op een dood spoor zitten of dat het einde van deze weg nadert. Er is gewoon niet genoeg gedaan."

De Tweede Kamer heeft beloofd zich te beraden op een manier om haar te helpen. CDA-Kamerlid Omtzigt: "We gaan even rustig kijken hoe we dit gaan oppakken." PvdA-Kamerlid Kuiken: "Wij zijn heel gemotiveerd om te kijken wat we voor u kunnen doen."

Het is heel bijzonder dat de Kamer zich inzet voor een individuele zaak. Een aantal Kamerleden wees erop dat er veel meer zaken zijn zoals die van Rashid, waarbij familieleden tegen muren oplopen. Op dit moment is nog onduidelijk wat de Kamer gaat doen. Ze kan bijvoorbeeld bij minister Blok aandringen op meer actie, of vragen of minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid bij de zaak kan worden betrokken.

Grapperhaus reisde vorig jaar zelf af naar Thailand om te overleggen over de langlopende zaak van een Nederlandse gevangene: oud-coffeeshophouder Van Laarhove. Die werd daarop aan Nederland overgedragen. Rashid: "We hebben zoveel duizenden Nederlandse staatsburgers kunnen repatriëren. Hoe komt het dat we in vier jaar mijn kind niet kunnen terughalen?"

Dringend advies voor mondkapjes op middelbare scholen

Voor middelbare scholen komt er een dringend advies om een mondkapje te dragen. Dat meldt de NOS op basis van "verschillende bronnen". Het is de bedoeling dat leerlingen in de gangen, de aula en de kantine een mondkapje op doen. In het klaslokaal mag het mondkapje af.

Bij de elf middelbare scholen die onder de Willibrord Stichting vallen, zoals het Sint Bonifatius College in Utrecht, dragen de leerlingen sinds begin dit schooljaar een mondkapje in de gangen.

Terrassen in binnenstad houden Utrechtse raad bezig

De Utrechtse raad boog zich vandaag over de kwestie van de terrassen in de binnenstad. Mogen ze groter worden of niet? Mag er een overkapping komen of niet? Dit zijn enkele vragen die centraal stonden tijdens een ingelast spoeddebat. Het blijkt dat de hele kwestie de raad verscheurt. En er was raadsbrede kritiek op het college: de communicatie met de burgers van de stad moet veel beter.

Utrechters vinden mondkapjesbeleid onduidelijk

Mondkapje of niet? Sinds gisteravond geldt het dringende advies om in alle publieke ruimtes een mondkapje te dragen. In de Utrechtse winkelstraten zie je het straatbeeld al veranderen. Waar gisteren nog niet veel mensen een mondkapje droegen, is dat vandaag wel zo. Maar het beleid is nog wat onduidelijk.

De Veiligheidsregio liet vanmiddag weten zich achter de landelijke maatregelen te scharen.

360 miljoen voor betere ventilatie op scholen

Het blijkt niet goed te zitten met de ventilatie-eisen op scholen in Nederland, zegt het Landelijke Coördinatieteam Ventilatie op Scholen (LCVS). Daarom stelt onderwijsminister Arie Slob 360 miljoen euro beschikbaar om schoolbesturen en gemeenten te helpen de ventilatie op scholen op orde te krijgen. Als korte termijn maatregel wordt geadviseerd continu ramen en deuren open te zetten. Ook kunnen ze andere maatregelen nemen, zoals extra ventilatieroosters of hoge klapramen installeren.

Het blijkt dat elf procent van de ondervraagde scholen nog niet aan de ventilatienormen voldoet. Wat ze moeten wijzigen, verschilt sterk per school. Sommige moeten "grote, technische aanpassingen" doen, andere volstaan door tussen de lessen door te luchten. Van de ongeveer 9300 scholen heeft bijna tachtig procent gereageerd. Bij ruim de helft is nog niet bekend of ze voldoen, daar loopt nog een onderzoek. Bij 38 procent van de scholen is de ventilatie op orde.

Dagcijfers

Het aantal coronabesmettingen is tussen woensdagochtend en donderdagochtend met 3252 gestegen. Dat is iets minder dan woensdag, toen het aantal bevestigde coronagevallen met 3294 toenam in de cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. In de provincie Utrecht zijn er 284 besmettingen bij gekomen.

In de afgelopen zeven dagen zijn meer dan 20.000 nieuwe besmettingen gemeld. Het aantal sterfgevallen steeg donderdag met dertien, evenveel als op dinsdag en woensdag. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Zulke informatie wordt soms met wat vertraging doorgegeven.

Meander Medisch Centrum opent cohortafdeling

Het Meander Medisch Centrum in Amersfoort heeft vanmorgen (weer) een speciale afdeling geopend voor corona-patiënten. Het gaat voorlopig om zeventien bedden, die helemaal geïsoleerd worden van de rest van het ziekenhuis.

Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf had het ziekenhuis ook een zelfde soort afdeling. Toen ging het om een totaal van dertig bedden. Momenteel liggen er tien patiënten met het coronavirus in het Meander, waarvan er twee op de IC liggen. Vooralsnog heeft het openen van deze afdeling geen effect op de reguliere zorg.

Ook het UMC Utrecht heeft een corona afdeling geopend op de verpleegafdeling en op de IC. Het Antonius ziekenhuis heeft op de IC een corona-afdeling geopend. In het Diakonessen ziekenhuis is nog geen aparte afdeling geopend. Daar liggen nu tien patiënten met Covid-19. Het ziekenhuis staat wel 'in de startblokken' om een speciale afdeling te openen, laat een woordvoerder weten.

Alliantie van Evenementenbouwers vindt regels rond ontheffingen onduidelijk

Evenementenbouwers snappen niet hoe de regels rondom ontheffingen van evenementenlocaties worden uitgevoerd. Volgens de alliantie is er sprake van 'grote inconsistentie'. Veiligheidsregio's hebben de bevoegdheid gekregen te beslissen of evenementen wel of niet door mogen gaan. Daardoor ontstaan er verschillen, zowel regionaal als stedelijk, zeggen de evenementenbouwers. Ze willen zo snel mogelijk duidelijke regels en strakke protocollen waarop ontheffingen wel of niet worden verleend.

Ontheffingen voor 16 poppodia en theaters in provincie Utrecht

Zestien poppodia, theaters en andere culturele instellingen in de provincie Utrecht hebben een zogeheten ontheffing gekregen. Dat houdt in dat ze meer dan dertig personen in hun gebouw mogen ontvangen, ondanks de maandag door het kabinet aangekondigde maatregelen. Er wordt per instelling gekeken hoeveel mensen er in de zaal aanwezig mogen zijn, maar dat zullen er nooit meer dan 250 zijn.

Voetbalvereniging Amersfoort legt alles stil vanwege besmettingen.

Bij voetbalvereniging HVC in Amersfoort worden de trainingen voorlopig stilgelegd omdat een speler en een supporter besmet zijn geraakt met het coronavirus. Afgelopen zaterdag waren beide personen op de club en verbleven ze na een gespeelde wedstrijd (langere tijd) in de kantine. Omdat die wedstrijd druk werd bezocht, heeft de club meteen alarm geslagen. Per week wordt bekeken of de trainingen weer opgepakt worden. De club wint advies in bij de KNVB over aanstaande wedstrijden.

ANBO wil verplicht mondkapjes in de thuiszorg

Seniorenorganisatie ANBO steunt de oproep van thuiszorgmedewerkers om het dragen van mondkapjes te verplichten. Volgens de organisatie wonen er in Nederland bijna 600.000 kwetsbare ouderen die thuiszorg krijgen. ANBO vreest dat zij ernstig ziek kunnen raken als er geen goede beschermingsmiddelen worden gebruikt.

Tot op heden is het voor thuiszorgmedewerkers niet verplicht om een mondkapje te dragen. Dat terwijl ze zorg verlenen binnen de 1,5 meter afstand. Wijkverpleegkundigen zien op een dag meerdere ouderen en hebben tussen de bezoeken door geen tijd om zich te ontsmetten, zegt ANBO.

Smartlappenfestival Utrecht gaat niet door

Het smartlappenfestival in Utrecht, dat op 20 november plaats zou vinden, kan vanwege de coronamaatregelen niet door gaan. Dat schrijft de organisatie op hun website. Het smartlappenfestival wordt doorgaans goed bezocht. Volgens de organisatie is handhaven op 1,5 meter niet mogelijk.

"We hopen dat al onze smartlappenvrienden in het weekend van 20 november even aan een mooie smartlap denken en een traantje wegpinken... wij in ieder geval wel....", schrijft de organisatie.

Griftlandcollege kampt met veel besmettingen

Het Griftlandcollege in Soest kampt inmiddels met 32 coronagevallen. Het gaat vooral om leerlingen, maar ook medewerkers hebben het virus opgelopen. "Vijf docenten zijn besmet. Daarnaast zitten er nog zo'n vijftien thuis uit voorzorg", zegt rector Kees Versteeg. Ook kunnen vele tientallen leerlingen niet naar school vanwege bron- en contactonderzoek.

Bij Radio M Utrecht deed Versteeg zijn verhaal.

In eerste instantie leek het erop dat de bewoners ter plekke aan hun verwondingen behandeld konden worden, maar uiteindelijk heeft ambulancepersoneel hen toch naar het ziekenhuis gestuurd. Dat laat een woordvoerder van de brandweer weten.

Volgens de brandweer gaat het om "een kleine explosie in een tussenwoning". De woning is overgedragen naar de woningbouwvereniging en stichting Salvage voor afhandeling. Er wordt nog onderzocht wat er precies is gebeurd.

De Utrechtse wethouder Kees Diepeveen zegt in een reactie op de monitor dat er "een lange adem" nodig is na het zien van de uitkomsten. Met de monitor wil de gemeente zicht krijgen op de problematiek in Overvecht en ook de resultaten kunnen meten van het plan 'Samen voor Overvecht'. Dit onderzoek zal dus vaker gehouden worden. Er zijn miljoenen uitgetrokken voor de verbeterplannen en onlangs is er zelfs nog meer geld beschikbaar gekomen.

Jongerenoverlast

In het rapport is te zien dat in 2016 zo'n 45 procent van de Overvechters last had van jongeren op straat. Daarna daalde dat naar ruim 30 procent in 2018, maar die trend zet niet door. De cijfers laten nu weer een stijging zien. Eén op de vijf inwoners ervaart overlast van jongeren en door corona neemt het zelfs nog meer toe. Dan gaat het vooral om geluidsoverlast, vernieling en drugsoverlast. Verder noemen de inwoners van Overvecht vaker criminaliteit en intimiderend gedrag.

De jongerenoverlast in de wijk verschuift naar een andere leeftijdsgroep. Vooral kinderen tussen de acht en twaalf jaar oud vertonen vaker grensoverschrijdend gedrag. Zorgwekkend noemt de wethouder dat. Hij wil vooral inzetten op deze groep kinderen. "Dat doen we door hele jonge kinderen al na te laten denken over beroepskansen en we willen ze met goeie rolmodellen in contact laten komen. Dus we zijn daar hard mee bezig en we krijgen gelukkig extra geld van rijk en provincie om daar nog meer op in te zetten."

Taalachterstand

Om de taalachterstand van veel kinderen tegen te gaan en te zorgen dat ze op de basisschool goed mee kunnen, is de voorschool opgericht. Dat was een groot succes. Volgens de monitor is het aantal kinderen met een taalachterstand afgenomen, maar helaas blijkt nu dat ouders vaker besluiten hun kind niet naar de voorschool te laten gaan. Dat komt doordat de kinderopvang deze taak heeft overgenomen en daarmee is de voorschool duurder geworden. Veel ouders zien er dus vanaf vanwege een hogere eigen bijdrage. De schrijvers van de monitor noemen dit een ongewenste ontwikkeling. Wijkwethouder Diepeveen: "We trekken alle regelingen uit de kast en we kijken met ouders naar wat er mogelijk is om ze te ondersteunen."

Armoede

Uit het onderzoek blijkt dat 1 op de 8 inwoners van de wijk Overvecht zeer slecht kan leven van hun inkomen. Dit is bijna twee keer zoveel als in de hele stad Utrecht. Bijna 40 procent zit op de armoedegrens. Sinds 2015 nam de armoede in de wijk juist, maar in 2019 steeg het weer. Niet alleen in Overvecht, maar ook in de rest van de stad. Als verklaring geven de onderzoekers dat de stijging ook te wijten is aan de stijgende werkloosheid door de corona-pandemie. Een tweede oorzaak is dat het moeilijk is om mensen met schulden te bereiken. Daar wordt volgens de onderzoekers aan gewerkt door het opzetten van allerlei projecten.

Gevarieerde wijk

Overigens is het aantal sociale huurwoningen inmiddels afgenomen met bijna 10 procent. 66 procent van de woningen bestaat nu uit sociale huur en het aantal duurdere woningen neemt toe. Vooral in de middenhuur-sector. Voorheen bestond bijna 75 procent van de woningen in Overvecht uit sociale huur. De gemeente Utrecht werkt nu samen met woningcorporaties en projectontwikkelaars om dat percentage omlaag te krijgen. Dat lijkt te lukken, blijkt uit het rapport. Wethouder Diepeveen is blij met dit resultaat "Meer gevarieerde woningen betekent een meer gevarieerde bevolking en dat hebben we in Overvecht nodig."

Discriminatie

Voor het eerst heeft de monitor ook gekeken naar het onderwerp discriminatie. 26 procent van de Overvechters voelde zich vorig jaar in meer of mindere mate gediscrimineerd. Ter vergelijking: gemiddeld is dit in Utrecht 16 procent. In de monitor staat dat het thema mogelijk weer meer is gaan spelen in de wijk als gevolg van de racisme-problematieken in Amerika.

Binnenkort worden de resultaten van de monitor besproken in de gemeenteraad.

De begroting die vandaag werd gepresenteerd kent veel onzekerheden. Zo is nog niet bekend hoeveel het Rijk gaat bijdragen aan de kosten voor corona. Wethouder Klein schrijft daarover in een persbericht: "De gedeeltelijke compensatie van de financiële gevolgen van corona door de Rijksoverheid geeft lucht, maar is niet volledig dekkend en het is onduidelijk wat de herijking van het gemeentefonds gaat opleveren." Wat de wethouder daarmee bedoelt, is dat er voor vele miljoenen nog niet duidelijk is of die door het Rijk gecompenseerd gaan worden. Om hoeveel miljoen dat gaat wilde Klein niet zeggen.

Kritiek

Om de dreigende economische crisis te lijf te gaan wil dit college al ingeplande investeringen eerder laten uitvoeren. Het extra geld moet gaan naar een groene leefomgeving, naar fiets en ov en het verduurzamen van woningen De keuze kan op weinig begrip uit de raad rekenen. Rick van der Zweth (PvdA): "Corona heeft een ongelooflijke impact op onze stad. Juist nu moeten we investeren in bestaanszekerheid. We zien goede voorstellen, maar pomp nu geen miljoenen in stenen."

Ook de keuze om de parkeertarieven te verhogen zorgt voor kritiek: "We vinden het geen goed idee om een deel van de rekening bij de autobezitter neer te leggen," zegt Dimitri Gilissen (VVD) "De stijging van de parkeertarieven voor de eigen bewoners vinden we buitenproportioneel en onnodig."

Het college zegt dat ze essentiële voorzieningen in de stad overeind wil houden, maar daar zet het CDA dan weer vraagtekens bij. Sander van Waveren: "Het college zegt wel dat ze essentiële voorzieningen niet wil laten vallen, maar doet vervolgens niets concreets om deze voorzieningen overeind te houden. Wij willen daar nu al geld voor reserveren."

RTV Utrecht

Ook RTV Utrecht ontkomt niet aan de bezuinigingen van dit college. In 2024 wordt de vergunning voor een nieuwe termijn opnieuw aanbesteed. Dat moet dan wel een stuk goedkoper. Nu krijgt RTV Utrecht nog 715.000 euro van de gemeente voor onder andere Bingo FM en Stads TV, vanaf 2024 wordt dat teruggeschroefd naar 240.000 euro. RTV Utrecht Mediadirecteur William Valkenburg: "Voor een dergelijk bedrag is geen serieuze lokale mediavoorziening te realiseren. De stad Utrecht verdient een krachtige onafhankelijke omroep, die informeert en verbindt."

In november praat de gemeenteraad in commissies over de begroting, in december wordt er een besluit over genomen.

Op sommige scholen in Utrecht gold dit "dringende advies" al. Bij de elf middelbare scholen die onder de Willibrord Stichting vallen, zoals het Sint Bonifatius College in Utrecht, dragen de leerlingen sinds begin dit schooljaar een mondkapje in de gangen. Eenmaal in de klas gaat het mondkapje af.

Lees ook: Een maand mondkapjes op school: 'Als docenten zich hier goed bij voelen, is het een kleine moeite'

Deze werkwijze gaat nu voor alle scholen in Nederland gelden. Het is een van de manieren waarop verspreiding van het coronavirus moet worden voorkomen. Gisteren pleitte premier Rutte er in de Tweede Kamer nog voor om de richtlijnen voor het dragen van mondkapjes in publieke binnenruimtes niet op scholen in te voeren. Hij zei toen ook dat minister Slob permanent met de onderwijssector praat en dat er "altijd nieuwe inzichten kunnen ontstaan".

In Nederland moet uiteindelijk 35 terawattuur (TWh) aan groene elektriciteit opgewekt worden met behulp van nieuwe zonnepanelen en windmolens. Uit de optelsom van het PBL is dat met 50 TWh makkelijk gehaald. De regio's in de provincie Utrecht nemen 3,05 terawattuur voor haar rekening.

Overbelasting

Onder andere de Utrechtse netbeheerder Stedin heeft gekeken of het elektriciteitsnet die hoeveelheid nieuwe stroom aankan, maar daar blijken flink wat knelpunten in te zetten. Ook op andere plekken in Nederland spelen die problemen.

Dat komt omdat veel gemeenten de voorkeur uitspreken voor meer zonnepanelen in plaats van windmolens. De regio's gaan op zoek naar oplossingen voor het probleem zodat het elektriciteitsnet niet overbelast raakt.

Meer meepraten

Omdat de energieplannen van de RES nog om concepten gaat, kan er nog veel veranderen omdat zon- en windlocaties nog niet zijn vastgelegd. Het is de bedoeling dat de komende maanden inwoners en politiek nog veel meer worden betrokken bij het bepalen van deze plekken.

Ook moeten de gemeenten in deze regio's samenwerken in deze zoektocht om het aantal afgesproken terawatturen te behalen. Op 1 juli 2021 is de deadline hiervoor.

Enthousiaste minister

Klimaat- en energieminister Eric Wiebes prijst de ambities van de regio's. Ondanks corona is er volgens hem hard doorgewerkt aan de RES, maar hij ziet ook aandachtspunten.

"De belangrijkste uitdaging die we de komende tijd met z'n allen moeten aangaan is het vinden van de optimale balans tussen ruimtelijke belangen, draagvlak en de kosten voor het realiseren van een klimaatneutraal energiesysteem", aldus de minister.

Dat draagvlak wordt voor een belangrijk deel bepaald door de kosten en de lasten. De gemeenten willen daarom bewoners financieel laten meeprofiteren van nieuwe zonnevelden en windmolens. Minister Wiebes vindt dat deze participatie "een belangrijk onderdeel uitmaakt van de afwegingen die regio's straks moeten maken om tot definitieve plannen te komen."

• Dit is hoe we in de provincie meer zon- en windenergie moeten gaan opwekken

De Veiligheidsregio Utrecht (VRU) maakt zojuist bekend om welke instellingen het gaat. Volgens voorzitter Peter den Oudsten gaat de VRU "zeer terughoudend" om met het verlenen van de ontheffingen. "Dat is van belang om het aantal sociale contacten terug te dringen en daarmee het aantal besmettingen af te remmen."

Criteria

Er wordt per instelling gekeken hoeveel mensen er in de zaal aanwezig mogen zijn, maar dat zullen er nooit meer dan 250 zijn. De instellingen die een ontheffing hebben gekregen, voldoen aan verschillende criteria. Zo moeten ze een zo breed mogelijk aanbod hebben voor een zo breed mogelijk publiek.

Ook de "functie en de plaats van een gebouw in de regio" worden meegewogen. Dat moet ervoor zorgen dat er bezoekers minder ver hoeven te reizen naar het gebouw. Verder gelden de vaste regels, zoals looproutes, reserveringen en een vaste plaats voor elke bezoeker.

(Als je hierboven geen kaartje ziet, kun je deze link volgen voor een overzicht van alle podia met een ontheffing.)

Ook het Nederlands Film Festival in Utrecht kan doorgaan. Voor de Jaarbeurs is de ontheffing beperkt tot samenkomsten met een cultureel karakter.

Eerder dit jaar besloot de gemeente dat de horeca meer ruimte moet krijgen om gasten te ontvangen. Daarom kregen veel cafés en restaurants tijdelijk toestemming om hun terras op straat te vergroten. Maar daarvoor doet niet iedereen de handen op elkaar. Zo zijn er ondernemers die geen ruimte hebben voor een extra of vergroot terras. Omwonenden klagen over extra geluidsoverlast. Ook worden stoepen lastiger toegankelijk voor mensen met bijvoorbeeld een rolstoel.

Terrasverwarmers

Nu duidelijk is dat we ons nog vele maanden moeten aanpassen aan de gevaren van het coronavirus, pleiten veel partijen voor het verlengen van de tijdelijke uitbreiding van terrassen. Coalitiepartij D66 is voor, en krijgt steun van Student & Starter en VVD. Coalitiegenoot GroenLinks is juist heel erg tegen. Volgens Heleen de Boer (GroenLinks) is de ruimte in de binnenstad nodig voor hele andere zaken dan terrassen, bijvoorbeeld voor rolstoelers die nu niet over de stoep kunnen, of mensen die geen drankje kunnen betalen en op straat een gesprek willen voeren. Volgens De Boer is het vanwege van corona niet de tijd om te feesten in de horeca.

Het debat werd heel praktisch toen het ging over overkapping van terrassen en terrasverwarmers. Ook dit onderwerp verscheurt de raad. De Partij voor de Dieren is niet tegen grotere terrassen maar wel tegen zogenoemde heaters. Ook vraagt die partij om meer maatwerk voor de terrassen. Daar waar ze te groot en te luid zijn, moeten ze worden ingeperkt.

Mondkapjes

Burgemeester Peter den Oudsten ging in op de kritiek dat Utrecht uit de pas loopt met de andere drie grote steden. Daar werd veel eerder aan iedereen gevraagd mondkapjes te dragen in de openbare ruimte. Volgens hem liggen de besmettingscijfers in Utrecht zeer sterk onder de andere drie grote steden. "Wij hebben het ingezet als proportioneel handelen", zei hij. De raad is het daar niet mee eens. Een meerderheid van de raad wil dat de burgemeester een actievere rol neemt om ondernemers en burgers actiever op te roepen om mondkapjes te dragen in publieke ruimtes. Met die kritiek ging de burgemeester overstag; hij beloofde actiever uit te dragen dat mondkapjes gewenst zijn.

Naast de winterterrassen splijt ook het vergrote voetgangersgebied de coalitiepartijen. Om ruimte te creëren in de binnenstad is een groter deel van het oude centrum autovrij gemaakt. Niet iedereen is daar even blij mee, met name bewoners van de zuidzijde van de Oudegracht kwamen in opstand. Zij vinden in de raad nu steun bij meerdere partijen die er voor pleiten om dat deel van het centrum weer normaal toegankelijk te maken.

Communicatie

Raadsbreed is er kritiek op de manier waarop de gemeente communiceert met de inwoners van de stad. Volgens veel partijen weten inwoners allang niet meer waar ze aan toe zijn. Cees Bos van Stadsbelang Utrecht kwam met een praktische oplossing, hij wil een dagelijks coronajournaal op RTV Utrecht. Er wordt nu gesproken over een dergelijk initiatief. Henk van Deún wil dat elke inwoner van de stad een persoonlijke brief krijgt van de gemeente. De burgemeester is het niet eens met die kritiek, hij zegt dat de gemeente heel veel doet aan communicatie, maar dat de raadsleden dat niet zien.

Contactonderzoek

Een opmerkelijk voorstel kwam van Rick van der Zweth van de PvdA. Hij wil werkzoekenden inzetten om de GGD te ondersteunen bij de het bron- en contactonderzoek. DENK, GroenLinks, PvdA en PvdD willen dat mensen met inwoners van de stad met een laag inkomen, via hun U-pas gratis mondkapjes verstrekt zouden moeten krijgen. Wethouder Maarten van Ooijen (ChristenUnie) gaf aan dat dit onderzoek al op maximale snelheid wordt uitgevoerd, en dat een versnelling niet mogelijk is.

Trainer John van den Brom gaat niet op zoek naar een vervanger. Mark van der Maarel start morgenavond in de basis bij de thuiswedstrijd tegen SC Heerenveen. FC Utrecht heeft daarnaast nog de beschikking over Giovanni Troupée.

Jordy Zuidam

"Sean kwam dertien jaar geleden binnen als een klein mannetje, die ervan droomde ooit voor FC Utrecht te mogen spelen in de Eredivisie. Hij vertrekt nu als een kerel en een onbetwiste basisspeler", zegt technisch directeur Jordy Zuidam van FC Utrecht in een reactie.

"Sinds zijn komst naar FC Utrecht heeft Sean zich zowel op als naast het veld ontwikkeld tot de mens en de voetballer die hij nu is. Afgelopen jaar hebben we met hem gesproken over zijn toekomst. Toen toonde hij zijn commitment aan FC Utrecht door zijn contract verlengen. Het doel was toen dat Sean zichzelf verder zou ontwikkelen en als er een passende vervolgstap in zijn carrière voorbij zou komen, tegen de juiste voorwaarden voor FC Utrecht, een transfer te maken. Sean heeft aangegeven voor deze kans bij Ajax te willen gaan. In de onderhandelingen met Ajax is er een goede deal tot stand gekomen, wat erg belangrijk is voor de club."

Supporters zien 'kind van de club' niet graag naar Ajax gaan

"Sean is een kind van de club", zegt Teun den Hartog, voorzitter van de Supportersvereniging FC Utrecht. "Hij is echt een Utrechter. Ik gun iedereen zijn transfer, maar dat het Ajax is, daar heb ik moeite mee. Het is wel een dingetje."

"Het schuurt. Iedere supporter zal hem een stap hogerop gunnen. Als hij nou naar Engeland was gegaan, dan hadden we er minder moeite mee gehad dan voor een concurrent. We willen de top uitdagen en Sean is een belangrijke speler binnen de selectie. Dan is het jammer dat hij binnen Nederland vertrekt."

Sinds het gerucht over een transfer naar Ajax rondging, werden ook oude uitspraken van Klaiber aangehaald. Zo zei hij in 2018 'dat je als Utrechter eigenlijk niet naar Ajax kan' gaan. "Ja, en dat zijn zijn eigen woorden", vertelt de voorzitter van de SV.

"Of hij nou naar Ajax of Feyenoord was gegaan, hij maakt een transfer in de Nederlandse competitie. Wij hebben met FC Utrecht de ambitie om die clubs uit te dagen en daar hebben we ook jongens met ervaring voor nodig. Dat is Sean."

Klaiber was een gewaardeerde speler in de Galgenwaard. "Hij scoorde de goal tegen VVV en hij was een van de beteren tegen RKC. Hij neemt de ploeg op sleeptouw en hij speelt met karakter en de juiste instelling. Hij is een baasje en dat hebben we nodig", vertelt de voorzitter van de Supportersvereniging. "Als Gyrano Kerk ook nog weg gaat... Dat is wel een grote klap. Dan hebben we nog vijf dagen om iets te doen, maar dan mogen we zelf de hoofdprijs gaan betalen", verwacht Den Hartog.

De transfermarkt sluit op 5 oktober.

• Mark van der Maarel: 'Het zou een tik zijn als ik niet speel morgen'
• Van den Brom: 'Geen vervanger voor Klaiber'
• FC Utrecht verkoopt rechtsback Sean Klaiber aan Ajax
• FC Utrecht dreigt Kerk en Klaiber kwijt te raken
• Moussa Sylla, de twaalfde Fransman van FC Utrecht: 'Waarom zou ik hier niet slagen?'

Voor de Amersfoorter zou het een ramp betekenen als nu ook Kerk nog vertrekt. "Voor de club niet, maar voor mij als trainer wel", lacht Van den Brom als een boer met kiespijn. "We zijn zo lang bezig om ergens naar toe te werken met zijn allen, dan is het vervelend. Maar dat is het probleem met de huidige transferwindow, die op een heel raar moment geplaatst is nu door alle perikelen. Straks hebben we even rust, maar over drie maanden begint het hele circus opnieuw. We moeten er mee dealen, het is niet anders."

"Het is allemaal heel snel gegaan", zegt Van den Brom over het vertrek van zijn rechtsback. "Je weet dat het kan gebeuren. Het een heeft altijd te maken met het andere. In dit geval gaat Dest van Ajax naar Barcelona en gaat het balletje rollen. Ze (Ajax) komen bij ons terecht en hebben Sean weggekocht. That's it."

Ondanks dat Van den Brom met Klaiber een belangrijke pion verliest wil hij geen vervangen van buitenaf. Datzelfde geldt wat betreft de trainer bij het mogelijk aankomende afscheid van Kerk. "Nee", reageert Van den Brom dan ook resoluut op de vraag of hij er spelers bij wil hebben, "Wat mij betreft is het uitgesloten dat er nog spelers bij komen. "

'Van der Maarel vervangt Klaiber tegen Heerenveen'

Vijf oktober is de transferdeadline. Tot die tijd zit de trainer van FC Utrecht in onzekerheid. Mark van der Maarel gaat Klaiber vrijdagavond tegen Heerenveen vervangen zeggen bronnen rond de club. Al wilde Van den Brom dat zelf nog niet voor de camera bevestigen. "Van der Maarel en Troupée zijn de twee opties. Ik ben enorm tevreden met de spelers die we hebben. Het zijn beide spelers die op Sean zijn plek uit de voeten kunnen. Dan is het ook goed dat als de een gaat de anderen weer in beeld komen."

• Mark van der Maarel: 'Het zou een tik zijn als ik niet speel morgen'
• Klaiber maakt miljoenentransfer naar Ajax: 'Het is wel een dingetje voor de supporters'
• FC Utrecht verkoopt rechtsback Sean Klaiber aan Ajax
• FC Utrecht dreigt Kerk en Klaiber kwijt te raken
• Moussa Sylla, de twaalfde Fransman van FC Utrecht: 'Waarom zou ik hier niet slagen?'

"Het extra geld is hard nodig, want de krapte op de Utrechtse woningmarkt neemt toe en er is dringend behoefte aan meer betaalbare en toekomstbestendige woningen", stelt gedeputeerde Rob van Muilekom. "Daarom willen we alle gemeenten, maar ook de woningcorporaties en marktpartijen nog meer, proactief, ondersteuning aanbieden zodat er meer betaalbare woningen gerealiseerd zullen worden."

Het extra geld wordt dus niet alleen in de stad Utrecht, maar ook daarbuiten ingezet. Daarnaast wordt bekeken hoe de bouw van woonvormen kan worden gestimuleerd voor ouderen en voor flex-wonen, waarbij mensen op korte termijn een tijdelijke woning nodig hebben.

Het plan wordt 11 november in de Provinciale Staten besproken.

• Huizenmarkt nauwelijks geraakt door corona, Woerden zelfs flink in de lift
• Wethouder Utrecht verdedigt regeling waarbij gemeente profiteert van hogere woningprijs
• NVM verhuist van Nieuwegein naar nieuw pand in Papendorp
• Torenhoge woningprijzen bij nieuwbouw Utrecht: kan de gemeente daar eigenlijk iets aan doen?
• 'Regel nu energielabel, voor het fors duurder wordt'

De school kampt inmiddels met 32 coronagevallen. Het gaat vooral om leerlingen, maar ook medewerkers hebben het virus opgelopen. "Vijf docenten zijn besmet. Daarnaast zitten er nog zo'n vijftien thuis uit voorzorg." Ook kunnen vele tientallen leerlingen niet naar school vanwege bron- en contactonderzoek.

Het is snel gegaan met de besmettingen op het Griftland. "Vorige week woensdag kwamen de eerste twee meldingen uit de bovenbouw, een dag later waren het vijf, waarvan vier uit één jaarlaag. Vrijdag is de hele jaarlaag naar huis gestuurd." Vervelend, maar Versteeg is positief. "Ik merk saamhorigheid, zowel bij de leraren als de leerlingen. Ik ben trots op het team."

Geen volledige sluiting

Een volledige sluiting heeft de rector niet overwogen. "We zijn blij dat de school weer open is en leerlingen en ouders zitten daar ook echt niet op te wachten. Ik wil wel zeggen dat ik erg trots ben op de docenten. Zij staan elke dag toch maar voor de klas met dertig leerlingen. Ze verdienen applaus."

Het Griftland College heeft ingrijpende maatregelen genomen om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. Zo is de hele bovenbouw naar huis gestuurd. Deze leerlingen kunnen de lessen online volgen. Ook is er geen centrale pauze meer. De klas blijft in het lokaal. Verder dragen de leerlingen tussen de lessen door mondkapjes. Deze maatregel was even afgeschaald, maar is weer terug vanwege de recente besmettingen.

Mondkapje in klas?

Bij Wiskunde-docent Wiechert de Ruiter is het vanochtend vrij druk in de klas. "Vier leerlingen zijn er niet. Die kijken thuis mee. Ze zien en horen alles." Bang is hij niet om voor de klas te staan. En al is afstand houden soms lastig; mondkapjes in de klas zit hij niet zitten.

Ook rector Versteeg voelt daar vooralsnog niet voor. "Als je stilzit, lijkt het me niet zo nodig. Het gaat vooral om het bewegen." Hij mist wel de regie hierin van de overheid. "Ik had wel meer gezamenlijk afspraken willen maken. Over winkels is van alles gezegd, maar niet over scholen en dat verbaast me wel."

En de leerlingen, hoe is het met hen? "Ik vind het irritant", vertelt een scholier. Haar klasgenoten hebben er weinig aan toe te voegen.

"Is de rechtbank nou een publieke ruimte?", vraagt rechtbankverslaggever Peter Huting zich af. "Je kunt hier niet zomaar naar binnen, maar de rechtspraak is officieel wel openbaar." Ook voor de rechtbank is het onduidelijk.

Tijdens deze pro-formazitting staat een groep verdachten voor de rechter die ervan verdacht wordt op 30 oktober vorig jaar iemand met een voorhamer en honkbalknuppels te hebben mishandeld. Het slachtoffer hield een gescheurde schedel aan het incident over. Veel bezoekers van de Ierse pub O'Leary's zagen wat er gebeurde en belden geschokt met de redactie van RTV Utrecht.

Derk Wiersum

De mannen kwamen door deze mishandeling in beeld bij justitie. Ze worden van nog veel meer verdacht. Zo zouden ze volgens het OM een bende vormen die auto's steelt. Ook wordt één van de mannen, Anouar T. uit Soest - neef van topcrimineel Ridouan T. - ervan verdacht betrokken te zijn bij de moord op advocaat Derk Wiersum.

De zitting van vandaag is een pro-formazitting, een tussentijdse zitting waarbij er nog niet inhoudelijk wordt behandeld. Het kan zijn dat het OM nog meer onderzoek moet doen, of vandaag laat weten klaar te zijn met het lopende onderzoek. De verdachten zitten nu bijna een jaar vast en om de zoveel tijd moet worden getoetst of hun hechtenis nog rechtsgeldig is.

• Bende van neef Ridouan T. verdacht van betrokkenheid moord advocaat Wiersum en mishandeling
• Was zware mishandeling met hamers in Utrecht een moordpoging of 'slechts' waarschuwing?
• Politie zoekt fotograferende blondine na mishandeling met voorhamer in Adelaarstraat
• Mishandeling met voorhamer was gerichte actie: "Mannen met bivakmutsen sloegen op hem in"
• Zware mishandeling met voorhamer bij pub in Utrechtse Vogelenbuurt

Data van vorig jaar en dit jaar zijn geanalyseerd, vertelt Henk Taale, senior adviseur bij Rijkswaterstaat en lid van het team Monitoring en Evaluatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. "Doordat we te maken hadden met hele drukke tijden in 2019 en metingen tijdens de rustige coronatijd, konden we de relatie beter schatten. We hadden altijd al het idee dat het verband niet lineair was, maar nu hebben we ook echt deze vuistregel kunnen vaststellen."

Het thuiswerken is verdubbeld en files zijn er alleen nog door wegafsluitingen. "We zitten met zijn allen niet op zo'n pandemie te wachten, maar je ziet dus wel dat het aantal files sinds maart een stuk minder is. Het is wel belangrijk om daar op voort te borduren en mensen te stimuleren om thuis te werken."

De Ziggo Dome en AFAS Live begrijpen er niets van dat ook zij niet meer dan 30 bezoekers mogen ontvangen. 'We voldoen als geen ander aan de voorwaarden.'

Gisteren maakte burgemeester Halsema een lijstje van tien culturele instellingen in de stad bekend die de komende tijd in plaats van 30, 250 gasten mogen ontvangen. Kort gezegd moeten ze genoeg ruimte hebben en van culturele waarde zijn.

Verbijsterd waren directeuren Danny Damman (Ziggo Dome) en Birgitte de Winter (AFAS Live) toen ze lazen dat zij niet bij de uitverkorenen zaten. Vandaag hebben ze een brandbrief naar de burgemeester gestuurd met het verzoek hen alsnog op het lijstje te zetten. De burgemeester liet in de gemeenteraad doorschemeren dat er nog een paar ontheffingen te vergeven waren.

Al is het de vraag of ze daarmee geholpen zijn. De Ziggo Dome moet de kalender weer leegvegen voor evenementen die ze organiseerden voor 3.000 bezoekers per avond, AFAS kan met inachtneming van de 1,5 meter regel 1.200 mensen ontvangen.

Maar ook al ziet directeur De Winter langzamerhand 'de bodem van de put verschijnen', toch willen ze in Zuidoost, ook voor 250 bezoekers, doorgaan: 'We willen een podium blijven bieden, dat kunnen wij, dat hebben we altijd gedaan en dat willen we nog steeds.'

Ajax moet tegen Liverpool spelen in de poulefase van de Champions League. Dat bleek aan het begin van de avond tijdens de loting in Genève.

Ajax plaatste zich als nummer één van de Eredivisie rechtstreeks voor de poulefase. De eerste wedstrijd van de club van Erik ten Hag in het Champions League-seizoen vindt op dinsdag 20 of woensdag 21 oktober plaats.

Om 19:30 uur is er een persconferentie met Ten Hag en Andre Onana, waar gereageerd zal worden op de loting.

Het lijkt erop dat een 'combinatie van factoren' ertoe leidde dat de kade van de Grimburgwal een maand geleden instortte. Dat schrijft wethouder Sharon Dijksma vandaag in een brief aan de gemeenteraad. 

Volgens haar is de kade uit 1870 'vrij licht ontworpen'. Ook is de kade door werkzaamheden op het terrein erachter mogelijk te zwaar belast en moeten schepen een smalle bocht in het water maken, wat heeft geleid tot schade aan het metselwerk en het opwoelen van de bodem.

Lessen

De kade is van de UvA. De universiteit laat nog onderzoek doen naar het instorten. 'Ondertussen kijken we als gemeente met deskundigen en kennisinstellingen welke lessen we kunnen leren voor de rest van het areaal', schrijft Dijksma. 

De kade is naar verwachting nog langere tijd afgesloten. In de dagen na de instorting hebben duikers de nabije kades onder water geïnspecteerd en de bodem van de gracht opgeschoond. Ook is het instabiele deel van de kade verwijderd. 

300 kilometer

Een paar weken geleden bleek dat de gemeente niet wist hoeveel kades en kademuren in de stad in handen zijn van particulieren of andere niet gemeentelijke organisaties, zoals dus ook bij de Grimburgwal zo is. Inmiddels is er meer informatie. Volgens Dijksma is van de ongeveer 900 kilometer kades en oevers in de stad 300 kilometer in handen van derden. 

'Hoewel het beeld nog niet volledig is, kunnen we grofweg een aantal grotere partijen onderscheiden, zoals het Havenbedrijf Amsterdam, waterschappen en provincie', schrijft Dijksma. 'Ook partijen als de Marine en woningbouwcorporaties hebben kades in bezit.'

Zelf verantwoordelijk

De eigenaren zijn zelf verantwoordelijk voor het onderhoud en de kosten daarvan. Wel gaat de gemeente in gesprek met die eigenaren 'om te kijken welke acties nodig zijn om samen te zorgen voor een veilig en functioneel gebruik van die kades'.

De politie heeft vanmiddag een verdachte opgepakt voor de gewelddadige overval op presentator Gordon. De presentator werd afgelopen zondag in zijn eigen woning in de Museumbuurt overvallen en mishandeld. 

Bij de woningoverval werd er onder meer een Rolex-horloge en bankpas gestolen. Gordon vertelde dat hij geslagen, geschopt en vastgebonden was. Ook dreigden de overvallers hem dood te steken met een mes. 'De klap is immens en was mensonterend. Ik geloof dat ik hier nooit meer echt overheen ga komen', schreef Gordon op Instagram.

De aangehouden verdachte is een 23-jarige man. Rechercheurs hebben hem op straat aangehouden. De politie laat weten dat zijn identiteit na een 'tactisch en technisch onderzoek' bekend werd. 

Er wordt nu gezocht naar een tweede overvaller. 'Het onderzoek dat onder supervisie van een officier van justitie van het parket Amsterdam plaatsvindt is nog in volle gang', schrijft de politie.

Dat meer mensen een huisdier willen in deze tijd is wel gebleken: bij DOA zitten er 20 procent minder dieren dan normaal in het asiel. Ook worden er steeds minder dieren weggebracht. Nu mensen vaker thuiszitten is er ook meer tijd en aandacht voor een huisdier. 

'Het is misschien toch de positieve kant van corona', lacht Jeanine Kornmann, communicatiemedewerker bij DOA. 'Vergeleken met vorig jaar zijn er al 20 procent minder katten en konijnen in ons asiel. We zijn ontzettend blij dat de dieren een tweede kans krijgen.' 

Thuiswerken

Dat er nu zo'n grote vraag is, is niet gek. Volgens Kornmann komt het vooral doordat de dagelijkse routine is veranderd door corona. Vooral het thuiswerken is doorslaggevend: 'Mensen hebben nu echt de tijd om huisdieren goed te laten wennen aan een nieuwe omgeving. Normaal kan dat best een tijd duren, het is een investering.' 

Maar door de grotere vraag naar huisdieren moet er ook beter worden gecontroleerd: 'We moeten ons natuurlijk ook afvragen waarom deze mensen opeens nu een dier willen en daarvoor niet.' 

Huisdieren dumpen

Hoewel DOA een screening systeem heeft, is er een angst dat als mensen drukker zijn, de huisdieren weer worden gedumpt. 'Het zou best zo kunnen zijn. We zijn voorzichtig maar mensen kunnen altijd naar Marktplaats gaan en dan komt een dier bij een slechte match terecht.' 

DOA zet dit jaar voor dierendag vooral de dieren in het zonnetje die al langer in het asiel zitten.

In 2015 zocht een grote groep Syrische vluchtelingen hun heil in Amsterdam. Dat is deze week vijf jaar geleden. Na jaren van oorlog moesten ze vluchten en kwamen in het onbekende Nederland terecht. De Syriërs bouwden een nieuw leven op in de stad. Hoe verging het hen? AT5 zocht enkele Syriërs op, vandaag spreken we Younes. 

Younes Younes, nu 36 jaar oud, was zijn master aan het halen in Griekenland toen de oorlog uitbrak in Syrië.  Hierdoor kon hij niet meer terug naar zijn geboorteland, waar hij zijn familie moest achterlaten. 'Ik heb mijn familie al elf jaar niet gezien', zegt Younes. 

Het jaar daarop kreeg Younes een woning toegewezen in Amsterdam en werd hij aangenomen als junior-onderzoeker bij de Vrije Universiteit. Daar doet hij onderzoek naar de integratie van vluchtelingen. 'We bespreken alle vluchtelingenstudies en leren ervan. Dat is heel belangrijk en uniek.' 

Naast zijn werk bij de VU is Younes ook mede-oprichter van de Yalla Foundation. 'Een online platform dat vluchtelingen verbindt met informatie en de Nederlandse gemeenschap.'

In de toekomst wil Younes herenigd worden met zijn familie. 'Ik wil graag de mogelijkheid hebben om mijn familie weer te zien, dat is een prioriteit voor mij', zegt hij vastbesloten. 

Emre Ekinci (26) is opgegroeid aan het August Allebéplein in Nieuw-West. Een buurt waar volop wordt gebouwd, die steeds populairder wordt onder nieuwe en vooral rijkere mensen en waar Emre als gevolg hiervan steeds vaker het woord 'gentrificatie' hoort vallen. In Wij Zijn Amsterdam onderzoekt Emre hoe jongeren uit verschillende Amsterdamse wijken deze gentrificatie beleven, te beginnen in zijn eigen buurt aan het August Allebéplein.

'Ik vind het prachtig, het fleurt de buurt echt op. Met al die bloemen en nieuwbouwwoningen is het niet meer zo grijs', vertelt Zakaria. 'En waar ik nu erg van geniet is hoe er een bepaalde mix is ontstaan van sociale economische klassen en hoe deze mensen aantonen met elkaar te kunnen leven op een hele fijne manier.'

De buurt zit misschien nu 'in de lift', maar in de jaren '90 was dat wel anders. De naoorlogse wijk lag er verloederd bij, er was veel criminaliteit op straat en er heerste veel spanning tussen jongeren en de politie. Op 4 april 1998 escaleerde dit toen een jongen uit de buurt het aan de stok kreeg met de wijkagent. De jongen en later ook zijn vader werden hard aangepakt door agenten, wat leidde tot een woede-uitbarsting van buurtbewoners die zich toen massaal tegen de politie richtten. 

Emre en Zakaria waren toen nog kleuters, maar historicus Tayfun Balçik (35) kan zich dit alles nog goed herinneren. 'Het was geen prettige periode', weet Balçik die de rellen ziet als een waar kantelpunt voor de wijk. 'Die rellen - ik zou het liever een protest tegen politiegeweld willen noemen - hebben de problemen hier wel op de kaart gezet en sindsdien zijn er veranderingen tot stand gekomen.'

Balçik geeft aan dat de vernieuwing van de buurt erg welkom was, maar dat het contrast tussen arm en rijk wel groter is geworden. 'De buurt is inderdaad veiliger en fijner geworden met de komst van nieuwe buurtbewoners en nieuwe huizen. Echter is er weinig veranderd voor de oude bewoners en de sociale huurwoningen waar zij in leven.’

Ook Zakaria kan zich daarin vinden. ‘Mijn moeder woont al 25 jaar in deze buurt. Binnen een paar jaar wordt het complex waar ze nu in woont afgebroken en komen er weer nieuwe woningen er voor in de plaats. Ik weet dat de prijzen dan zo duur zullen zijn dat ze niet meer terug kan komen naar deze buurt.’

Een fijne buurt

Over de toekomst van het August Allebéplein hoopt Balçik een Kreuzberg-model te zien. Een opgeknapte achterstandswijk in Berlijn waarvan de oude bewoners nog steeds in de buurt wonen samen met de nieuwkomers. Zakaria vindt de huidige vernieuwing en de harmonie waarin oude en nieuwe bewoners van de buurt in leven, ideaal. Hij hoopt alleen dat er wel plek blijft voor de oudere bewoners. 'Ik hoop dat mijn moeder hier kan blijven wonen. Dan blijft het een fijne buurt.'

Volgende keer is Emre weer te zien in een andere wijk uit de stad.

Er komt voor middelbare scholen een dringend advies om mondkapjes te dragen. Dat hebben de ministers Ingrid van Engelshoven en Arie Slob met de onderwijssector afgesproken.

Er wordt dringend geadvieseerd om buiten de les mondkapjes te dragen. Dit geldt in alle situaties waar de 1,5 meter tussen leerling en docent niet te waarborgen is, zoals op gangen en in aula’s. In klassikale lessituaties waarin leerlingen zitten kan het mondkapje af. Het advies geldt vanaf maandag. 

Terug

Met het dragen van de mondkapjes op middelbare scholen moet de verspreiding van het coronavirus worden voorkomen. Tijdens een debat in de Tweede Kamer zei premier Rutte gisteren nog dat het dringende advies om mondkapjes te dragen in publieke binnenruimtes niet voor het onderwijs zou gelden, maar daar komt het kabinet dus nu op terug.

Wethouder Marjolein Moorman (Onderwijst) laat vandaag weten dat Amsterdamse schoolbesturen ook hebben besloten om het dringende advies tot het dragen van mondkapjes op te volgen. Dat gebeurde na een overleg dat ze gisteren met de scholen had.

Eenduidigheid

'Ik realiseer me goed dat de implementatie van het mondkapjesadvies op scholen opnieuw veel zal vragen van docenten en onderwijsondersteunend personeel', schrijft Moorman. 'Tegelijkertijd vind ik het verstandig dat door het besluit van de Amsterdamse schoolbesturen en het advies van de VO-raad eenduidigheid en helderheid voor de scholen is ontstaan in de huidige situatie.'

Ook Amsterdamse middelbare scholen hebben te maken met uitbraken van het coronavirus. Op het Spinoza Lyceum bleken dertig leerlingen en vijf medewerkers het virus te hebben opgelopen. De school besloot de deuren voor twee weken te sluiten.

De erkenning van zwarte talenten en de waardering voor zwarte helden, dat is waar het om draait tijdens de Black Achievement Month. In het Internationaal Theater Amsterdam vindt vanavond de openingshow plaats. 

De Black Achievement Month wordt dit jaar voor de vijfde keer gehouden. De hele maand oktober zal  aandacht worden geschonken aan artistieke en talentvolle bijdragen van personen met Afrikaanse roots. Veel muziek, theater, dans en film, maar ook exposities en debatten.

Een podium geven aan zwarte rolmodellen is nog steeds hard nodig volgens de organisatie. 'Het tonen van positieve beelden van zwarte mensen is iets wat niet genoeg voorkomt in onze samenleving. De evenementen die wij organiseren proberen daar verandering in te brengen. Daarom is en blijft deze maand belangrijk', aldus programmeur Ivette Forster. 

Helden

Deze jubileumversie heeft als thema 'helden'. 'Zowel de opening als de sluiting zullen in het teken staan van helden uit de zorg. Zij zijn voor ons de helden die een ieder hebben bijgestaan tijdens corona', aldus Forster. De vier awards die elk jaar aan het einde van de maand worden uitgereikt zullen dan ook gaan naar mensen uit de zorg. 

Moeilijke tijden

Niet alleen corona heeft voor veel turbulentie gezorgd in de samenleving. Ook de anti-racisme protesten van het afgelopen jaar hebben een stempel gedrukt. Dit maakt de 2020 editie extra belangrijk volgens Forster. 'De protesten hebben duidelijk gemaakt dat het gebrek aan diversiteit en het gebrek aan erkenning tot een hoogtepunt gekomen is in de zwarte gemeenschap. Dat maakt de noodzaak van deze maand nog essentiëler.' 

Coronaversie

De geplande evenementen gaan ondanks corona gewoon door, waar nodig met een afgeslankt publiek. Elk onderdeel zal daarnaast ook met een live-stream worden uitgezonden. 'Een live-stream is natuurlijk altijd minder, maar je zoekt naar alternatieven', zegt Forster. 'Het leven zou zo ongelooflijk saai zijn als je dit soort prachtige initiatieven niet doorlaat gaan. We gaan er gewoon het beste van maken.'

Op 26 oktober vindt de uitreiking van de Amsterdamprijs plaats in ITA. De categorie Bewezen Kwaliteit heeft dit jaar maar één genomineerde en daarmee een automatische winnaar: beeldend kunstenaar Jennifer Tee. Amsterdammers kennen waarschijnlijk haar bekendste werk: Tulpen Palepai, een gigantisch collagewerk van tulpenblaadjes op het Centraal Station. Over Tee en haar werk gaat het deze week in het AT5 programma Amsterdamprijs voor de Kunst.

Jennifer Tee maakt ruimtelijk werk: sculpturen, collages en installaties, dit zijn meestal meerdere
sculpturen met performance in het werk. Ze doet regelmatig mee aan prestigieuze exposities over de hele wereld, zoals in 2018 de Biënnale van São Paolo en in 2019 de Biënnale van Istanbul. Tee doet veel onderzoek naar de geschiedenis en maatschappelijke context van haar werk.

Tulpen Palepai

'Tulpen Palepai' in het metrostation van de Noord/Zuidlijn verwijst zowel naar toerisme en de tulpenhandel als naar traditionele kleden uit Indonesië, het land waar Tee's vader werd geboren. 'Het is gemaakt van gedroogde tulpenblaadjes maar het stelt een afbeelding voor die veel voorkomt op Indonesische textielen uit Zuid-Sumatra', legt Tee uit. 'Op die textielen zijn vaak boten verbeeld die zich naar het hiernamaals begeven, dus die afbeelding geeft voor mij een soort transitie weer. En dat is natuurlijk de metrolijn in principe ook.'

In de categorie Bewezen Kwaliteit van dit jaar kent de beeldend kunstenaar volgens de jury geen gelijke. Het staat dus al vast dat Tee op 26 oktober met de prijs, waaronder 35.000 euro, naar huis gaat. 'Tijdens  corona is het toch denk ik voor iedereen een onzekere tijd, ook voor mij als kunstenaar en dit geeft mij toch het gevoel om verder te gaan', vertelt Tee. 'Het is een omhelzing van de stad en ik wil ook graag een omhelzing terugdoen, want ik ben echt ontroerd.'

Het zat er al een tijdje aan te komen, maar de laatste handtekeningen zijn nu echt gezet: de 26-jarige Sean Klaiber maakt de overstap van FC Utrecht naar Ajax. De rechtsback zal Sergiño Dest vervangen die naar FC Barcelona gaat. 

Ajax legt rond de vijf miljoen euro op tafel voor Klaiber. Dit bedrag kan door middel van prestatiebonussen nog oplopen tot zeven miljoen. Hij heeft getekend voor vier jaar. 

Concurrentie 

Ajax-trainer Erik ten Hag en Klaiber kennen elkaar van hun gezamenlijke tijd bij FC Utrecht. Ten Hag werkte tussen 2015 en 2018 als hoofdtrainer in de Domstad. Klaiber zal bij Ajax de concurrentie aan moeten gaan met Noussair Mazraoui.

De nieuwe rechtsback is niet direct geliefd bij de supporters van Ajax. Twee jaar geleden zei hij nog dat een speler van FC Utrecht 'eigenlijk niet naar Ajax toe kan gaan.' 

Vertrek Dest

Vlak na het bekendmaken van de komst van Klaiber, meldde Ajax ook het vertrek van Dest. Hij gaat voor 21.230.000 euro naar FC Barcelona. Dat bedrag kan met vijf miljoen oplopen door bonussen.  

KLM heeft overeenstemming bereikt met zeven van de acht vakbonden over het herstructureringsplan dat vandaag aan het ministerie van Financiën wordt aangeboden. Daarmee heeft KLM handtekeningen van alle grond- en cabinebonden, alleen met pilotenbond VNV is geen deal

Het herstructureringsplan is een voorwaarde van minister Hoekstra van Financiën om KLM een lening te geven van 3,4 miljard euro. Het concept-plan wordt vandaag aan de minister aangeboden, meldt NH Nieuws.

Bij het cabinepersoneel is er overeenstemming op hoofdlijnen met VNC en FNV Cabine over zowel reductie van de arbeidsvoorwaarden als een sociaal plan. Bij het domein Grond is er een overeenkomst op hoofdlijnen over reductie van de arbeidsvoorwaarden met FNV Luchtvaart, CNV, De Unie, VKP en NVLT.

Gisteren meldde FNV nog dat zij niet akkoord gingen met het eindbod van KLM, maar volgens de maatschappij is de bond daarop teruggekomen. Alleen met pilotenvakbond VNV is geen akkoord bereikt.

Op de binnenring vlakbij de uitgang van de Zeeburgertunnel is een ongeluk gebeurd waarbij tenminste twee voertuigen betrokken zijn. Op de ring Noord staat het daarom vast tot aan de oprit Volendam.

Om de betrokken bestelbusjes en een aanhanger te kunnen bergen zijn er twee rijstroken afgesloten. Alleen de meest linker baan is open voor verkeer.

Het is niet bekend of er mensen gewond geraakt zijn bij de aanrijding. De politie doet onderzoek naar de toedracht.

Te dure woningen, ontoegankelijk vervoer en verschralende publieke voorzieningen: steeds minder mensen kunnen deelnemen aan het leven in de stad. Dat concludeert de Raad voor leefomgeving en infrastructuur (RLi) in een vandaag verschenen advies.

'Het geconcentreerde aanbod van werk, onderwijs, zorg en vertier trekt mensen naar de stad. Om toegang tot het stedelijk leven te hebben moet je in de nabijheid kunnen wonen, gebruik kunnen maken van publieke voorzieningen en je kunnen verplaatsen. Dat lukt steeds minder mensen', schrijft RLi. 

Vervoer is te duur

Zowel huur- als koopwoningen in de stad worden steeds duurder. Op publieke voorzieningen als bibliotheken, zorg, sport en welzijnscentra wordt bezuinigd en vervoer om bijvoorbeeld naar school, werk of een ziekenhuis te gaan is voor veel mensen te duur en kost veel tijd.

Naast een kwetsbare groep van mensen met een laag inkomen of een lichamelijke of geestelijke beperking, is er een nieuwe groep voor wie de stad steeds minder toegankelijk wordt. Het gaat dan bijvoorbeeld om flexwerkers die geen hypotheek kunnen krijgen en wel een steeds hogere huur moeten betalen. Dat geldt volgens het RLi voor bijvoorbeeld taxichauffeurs en schoonmakers, zorgpersoneel en politieagenten, journalisten en accountmanagers. Ook voor groepen die samen een initiatief willen ontplooien in de stad is steeds minder plek, zo is de conclusie.

Ongecontroleerde huurstijgingen

In het advies aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Infrastructuur en Waterstaat schrijft de RLi dat de toegang tot steden beter gewaarborgd moet worden. Er moet meer geïnvesteerd worden in publieke voorzieningen, ongecontroleerde prijsstijgingen in de huursector moeten voorkomen worden en er moet beter gekeken worden naar de feitelijke vervoersmogelijkheden van mensen.

Top Product: Brother HL-L2350DW

Read more...

GitHub, the largest host of source code in the world, has added a new feature that most of us will probably never use but could make the world wide web a safer place for everyone.

Read more...

Bob Murray is many things. The last coal baron. A huge Trump supporter. A climate denier. A big deregulation fan. And now, apparently, an applicant for federal black lung benefits.

Read more...

There is one book on this list involving a giant, hungry, ancient spider, so you actually might want to be afraid of that one. But in a good way! It’s Halloween season, and though this list isn’t only scary stories, it offers plenty in the way of fantastical escapes both perilous and wondrous, sometimes at the same…

Read more...

You’d be excused for not following the recent brouhaha associated with Coinbase CEO Brian Armstrong’s announcement that the company would no longer play politics. The statement, posted to Medium on Sunday, is a doozy.

Read more...

A Iowa woman’s nasal swab test for covid-19 caused her to leak spinal fluid, her doctors report, in what seems to be the first recorded injury of its kind related to the novel coronavirus. But don’t worry too much about something similar happening to you during a swab test—the unfortunate accident was likely only…

Read more...

Borderlands 3 and 124.8oz of hand sanitizer lead Thursday’s best deals.

Read more...

Netflix’s Sandman series may have finally landed some key players. A Lord of the Rings reunion is on the way for The Boys. Thomas Jane...vampire hunter? Plus updates on Evil Dead Rise, Lost in Space, Locke & Key, and more. Spooky spoilers today!

Read more...

Insignia 50-inch 4K HDR Fire TV | $250 | Amazon
Toshiba 50-Inch 4K HDR Fire TV | $350 | Amazon
Amazon Fire TV Recast | $130 | Amazon

Read more...

So far, Star Trek: Lower Decks’ fondness for sending up the longest history of Trek tropes has largely stuck to the series’ television roots, poking and prodding at cyclical story ideas and the legacy of the franchise’s usual home. But this week’s episode finally sets its sights bigger on Star Trek’s uneven cinema…

Read more...

At last night’s presidential debate, former Vice President Joe Biden refused to endorse the Green New Deal but reaffirmed some of his campaign’s climate promises.

Read more...

With its tiny bezels and incredibly thin chassis, last year’s Surface Pro X had one of the most impressive designs I’ve seen on any 2-in-1 ever, and now for 2020, Microsoft is refreshing its lone ARM-based Surface with a new processor and flashy platinum paint job.

Read more...

After producing a fine laptop and a great budget tablet, Microsoft is finally voltroning these concepts together to make the Microsoft Surface Laptop Go, a $550 laptop with a real Intel 10th-gen i5 processor. This is what we’ve been asking for.

Read more...

Setting up your smart home and controlling it from your phone is easier than it’s ever been. Both Android 11 and iOS 14 include features to further simplify smart home management.

Read more...