Eén dag voor de verkiezingen is het al rustig in de straten van Nairobi, de hoofdstad van Kenia. Winkeliers trekken vanavond uit voorzorg hun rolluiken naar beneden, veel kantoren zijn de hele week gesloten. Waar minibusjes en motortaxi's in normale tijden het straatbeeld domineren, trekken gigantische billboards met politieke kopstukken nu de aandacht.

Morgen kiest het land nieuwe vertegenwoordigers in het lokale en nationale parlement. Maar het meest in het oog springen de presidentsverkiezingen. Wie wordt de opvolger van president Uhuru Kenyatta, die na twee termijnen aftreedt? Blijft het zo rustig als nu, vragen Kenianen zich af, of is het stilte voor de storm?

Baba versus de hosselaar

Een vuist in de lucht, kin lichtjes opgeheven: "Stem voor een beter leven", staat in grote witte letters op een poster van Raila Odinga (77), een van de twee favorieten voor het presidentschap. Al vier keer eerder was hij kandidaat; vanwege zijn gevorderde leeftijd beschouwen veel Kenianen dit jaar als zijn laatste kans.

Hij neemt het op tegen William Ruto (55), sinds negen jaar vicepresident van Kenia. Waar Odinga zich in campagnetijd presenteert als 'Baba', een vaderfiguur die het land wil verbinden, kiest Ruto voor een andere aanpak: "Every Hustle Counts". Kenia is een natie van hosselaars, van jonge mensen die van klusje naar klusje trekken in de hoop op een beter leven.

In tijden van hoge jeugdwerkloosheid slaat die boodschap aan: ruim driekwart van de Kenianen is jonger dan 35. Hoewel een groot aantal van hen morgen niet zal stemmen, herkennen ze zich in het verhaal van Ruto. Ooit was hij namelijk zelf zo'n jongen: hij verkocht kippen langs de kant van de weg, en dankzij een portie geluk en doorzettingsvermogen wist hij zich een weg omhoog te banen.

Klassenstrijd

Inmiddels behoort Ruto evengoed tot de politieke elite tegen wie hij zegt te willen strijden. Onder zijn leiding nam corruptie, waar Kenia zwaar onder gebukt gaat, verder toe. Toch zijn deze verkiezingen dankzij Ruto's succesvolle campagne meer dan ooit verworden tot een klassenstrijd. Waar lange tijd vooral werd gestemd langs etnische lijnen, lijkt dat dit jaar een stuk minder belangrijk.

Dit heeft ook alles te maken met de steun van huidig president Kenyatta aan zijn voormalige tegenstander, Raila Odinga. Beiden zijn vertegenwoordigers van groepen die decennialang lijnrecht tegenover elkaar stonden: de Kikuyu en de Luo. Dat zij nu de handen ineen hebben geslagen, heeft de oude politieke dynamiek volledig op zijn kop gezet.

Zowel Odinga als Ruto heeft, in een poging om de stem van de Kikuyu voor zich te winnen, een Kikuyu als running mate aangewezen. In het geval van Odinga gaat het zelfs om een primeur: voor het eerst dingt een vrouw mee naar het vicepresidentschap.

Hoge voedselprijzen

Wat beide kiezersgroepen verbindt, zijn de zorgen over de economie. Want vraag Kenianen wat hen deze verkiezingen het meest bezighoudt, en de kans is groot dat ze beginnen over de hoge voedselprijzen. Vanwege de coronapandemie, gevolgd door de oorlog in Oekraïne, schoten de kosten voor brood, olie en melk de lucht in. De grootste pijn doet de prijs van maïsmeel. Daarvan wordt in Kenia 'ugali' gemaakt: stevige pap die veel Kenianen dagelijks eten.

De overheid beloofde vorige maand beterschap, maar aangekondigde subsidies halen in de praktijk nog weinig uit. Dat de verkiezingen plaatsvinden in deze economisch frustrerende tijden, voedt de angst voor mogelijke onrust. Nepnieuws, dat door politici breed wordt ingezet als campagnemiddel, leidt tot verdere polarisatie.

Saskia Houttuin, correspondent in Afrika, sprak met influencers die geld verdienen met het verspreiden van nepnieuws:

De peilingen liegen er in ieder geval niet om: het wordt een nek-aan-nekrace. Na morgen is het vooral de vraag hoe de verliezende partij zal reageren. Zowel Odinga als Ruto heeft in het verleden hun achterban opgejut om de straat op te gaan. En dat had grote, ontwrichtende gevolgen: bij de vorige verkiezingen, toen de stembusgang na een besluit van de rechtbank opnieuw moest, kwamen bij onlusten ruim honderd mensen om het leven.

In 2007-2008 waren dat er zelfs meer dan duizend. Aftredend president Kenyatta en zijn latere vicepresident Ruto werden voor hun rol in het geweld aangeklaagd bij het Internationaal Strafhof: beiden werden, vanwege gebrek aan voldoende bewijs, niet vervolgd.

De nachten waren de afgelopen dagen het moeilijkst, zegt Hasan al-Shaer. Hij is 30 en woont in de Gazastrook. "We hoorden in het donker continu explosies, en elke inslag in de buurt voelde als een aardbeving. Er is niet veel dat je kunt doen als de bommen vallen, we hebben hier geen schuilkelders."

Na de wapenstilstand van afgelopen nacht halen de meeste Palestijnen in Gaza opgelucht adem. Bij de gewelddadigheden tussen het Israëlische leger en de extremistische beweging Islamitische Jihad werden in de Palestijnse enclave volgens de Palestijnen in totaal 45 mensen gedood, onder wie 15 kinderen. Ook zijn er ruim 300 gewonden, tegenover zo'n 30 gewonden in Israël.

Een groot deel van de slachtoffers viel door Israëlische bombardementen, maar het lijkt erop dat een deel van de doden ook te wijten is aan verkeerd afgestelde raketten van Islamitische Jihad, de beweging die het doelwit was van de Israëlische aanvallen en waarvan twee commandanten en een aantal strijders werden gedood.

De dood van de kinderen is het moeilijkst te accepteren, zegt Hasan al-Shaer, die zelf een zoon van 4 heeft: "De hele tijd kwamen er op mijn tijdlijn beelden voorbij van getroffen kinderen, ik ben blij dat daar nu voorlopig een eind aan komt. En ook dat ik mijn zoontje niet meer hoef uit te leggen waar alle knallen continu vandaan komen."

De explosies waren ook goed te horen voor de Nederlandse VN-diplomaat Yvonne Helle, die de afgelopen dagen in Gaza was. "Met een 'woesj' hoorde ik keer op keer raketten vertrekken van plekken in de buurt van ons kantoor", zegt Helle, die het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties in de Palestijnse gebieden leidt. "Ook hoorden we de inslagen van de Israëlische bommen. Ook al weet je dat we als VN geen doelwit zijn, het blijft angstaanjagend."

Volgens de eerste cijfers zijn bij het geweld in Gaza ruim 400 mensen dakloos geraakt, doordat hun huizen verwoest werden of ernstig beschadigd raakten. Ook zijn er ruim 5000 mensen bij gekomen die voedselhulp of noodhulp nodig hebben, zegt Helle: "En die komen boven op de grote groep die al aangewezen was op hulpgeld."

Nu de wapenstilstand een feit is, komt de levering van humanitaire hulp en voedsel aan Gaza weer op gang. De afgelopen week had Israël alle grensovergangen afgesloten, waardoor een tekort aan onder meer brandstof was ontstaan. Huishoudens hadden maar een paar uur per dag stroom. Met de levering van 160.000 liter diesel wordt de elektriciteitscentrale weer op gang geholpen, al blijven elektriciteit en schoon water schaars.

Ook kunnen ziekenhuizen weer bevoorraad worden met medicijnen, zoals de kliniek waar de 32-jarige arts Salam Khashan werkt. Bij haar was het de afgelopen dagen rustiger dan normaal. "Alleen de echte noodgevallen kwamen nog langs", zegt ze. "Andere mensen durfden de straat niet op. Daardoor hebben patiënten met bijvoorbeeld diabetes of hoge bloeddruk niet op tijd hun medicijnen gekregen."

Khashan is opgelucht over het staakt-het-vuren, maar vreest dat een nieuwe uitbarsting van geweld niet lang op zich zal laten wachten. Ook Hasan al-Ghaer houdt daar rekening mee: "Het kan ieder moment escaleren, je kunt nu eenmaal niet voorspellen wat de Israëliërs en de Palestijnse groepen van plan zijn. Bijna ieder jaar is het hier oorlog, je weet dat dit niet de laatste keer is geweest."

Ook in Israël wordt de wapenstilstand met scepsis ontvangen:

Zo'n 200.000 rijden er nog op de Nederlandse wegen: oldtimers. Oftewel auto's van 30, 40 jaar oud en in een enkel geval nog ouder. Liefhebbers kijken er verlekkerd naar, maar er dreigt een groot probleem; er zijn te weinig mensen om deze klassieke voertuigen te repareren en te renoveren.

"Doodzonde toch", zegt Jan Douma, al veertig jaar autoschadehersteller en de laatste jaren werkzaam bij restauratiebedrijf S2 Classics in Hengelo. "Dit is het mooiste wat er is. Dingen maken met je handen. Of ik opvolgers heb? Dat is afwachten. Jongelui willen tegenwoordig niet meer met de handen werken. Die willen achter het bureau zitten, met een laptopje en een auto van de zaak. Het oude ambacht verdwijnt."

Gaan oldtimers verloren?

De problemen met de oldtimers spelen overigens wereldwijd en zonder kentering dreigen de auto's voorgoed verloren te gaan. De meeste bedrijven in de sector hebben moeite om kundige monteurs te vinden.

"Ik hoor verhalen dat vooral jongens in de plaatwerkerij gewoon worden weggekocht door de concurrent. Heel veel jongens zwichten voor meer salaris. Zo erg is het al", zegt eigenaar Hans Sieverink van S+S Tuning in Haaksbergen. "Ik heb hier een grote groep jonge mensen, dus ik hoop voorlopig nog wel twintig jaar goed te zitten."

Ook verzamelaar Rob Smit merkt dat het steeds lastiger wordt om zijn oldtimers te onderhouden:

Levi Bovens, eigenaar en oprichter van Oldtimer House Limburg in Bunde, spreekt van een uitstervend ras. "De kennis over verouderde technieken verdwijnt. De jongere generatie monteurs kan er niet mee overweg. Het wordt een uitstervend specialisme. Ik moet heel vaak nee zeggen tegen klanten."

Is er een oplossing? Bovens: "Je zou van het repareren van oldtimers een speciaal vak kunnen maken binnen de opleiding autotechniek. Actief stages bij oldtimergarages aanbieden aan jongeren zou daarbij kunnen helpen."

Minder somber

Voor auto-industriekenner Wim Oude Weernink is het niet enkel pessimisme: "Ik heb niet het idee dat het heel lastig is om je oldtimer te laten repareren. Als je goed zoekt, zijn er nog genoeg plekken in ons land waar dat kan. Maar één ding is zeker: je moet flink de portemonnee trekken, want het onderhoud is wel duurder geworden."

Volgens Oude Weernink zijn de regels uit Brussel op termijn een groter risico voor de toekomst van de oude auto's: "Oldtimers rijden op benzine en als dat nagenoeg verdwijnt door strenge regels of omdat het simpelweg niet meer te verkrijgen is, heb je als eigenaar van een klassieke auto een probleem."

Een man uit Haaksbergen bouwde in 2017 zijn oude DAF op benzine om naar een elektrische auto:

De politie in Friesland is een onderzoek gestart naar een lading gier die dit weekend werd gevonden in een brandput. Afgelopen zaterdag kon de brandweer daardoor een bermbrand bij het Friese Ureterp niet blussen met water uit die put. Volgens de politie is er opzet in het spel.

Een politiewoordvoerder noemt het "onacceptabel" dat het werk van hulpdiensten op deze manier wordt belemmerd. Een brandput is een put in de grond die dient als waterbron voor de brandweer. Voor het blussen was extra water uit de put nodig, maar dat kon dus niet worden opgepompt.

Als ze de put toch hadden gebruikt, was de brandweerauto beschadigd geraakt, stelt de politie. "Het is goed afgelopen, maar je kunt je voorstellen dat iedere seconde ertoe doet bij een brand. Dus wij nemen het hoog op", zegt de woordvoerder van de politie tegen Omrop Fryslân.

Motieven

De woordvoerder wil niet meteen een link leggen met de boerenprotesten. "Eerst de persoon vinden en daarna willen we in gesprek gaan over de motieven. Dit is niet iets wat per ongeluk gebeurd kan zijn. Het deksel moet er echt af gehaald worden."

De mensen van de brandweer slaagden er uiteindelijk wel in om het vuur uit te krijgen. De put is intussen schoongemaakt en kan weer worden gebruikt.

Twee van de drie veroordeelden in de zaak-Ahmaud Arbery, de zwarte man die tijdens het joggen werd doodgeschoten in de Amerikaanse staat Georgia, hebben nogmaals levenslang gekregen. Het gaat om een vader en zoon, die Arbery in 2020 achtervolgden.

De 36-jarige Travis McMichael schoot Arbery van dichtbij dood. Hij werd begin dit jaar al tot levenslang veroordeeld voor moord, net als zijn 66-jarige vader Gregory McMichael. Ook buurman Roddie Bryan (52) kreeg toen een levenslange celstraf opgelegd in de zaak.

De veroordelingen van vandaag - opgelegd door een federale rechtbank - zijn vanwege het plegen van een haatmisdrijf. Buurman Roddie Bryan krijgt later vandaag nog zijn straf te horen.

"Deze duivels hebben mijn hart onherstelbaar gebroken", zei de vader van het slachtoffer Arbery in de rechtbank. "Jullie haten zwarte mensen."

Achtervolging in pick-uptruck

Vader en zoon McMichael hebben toegegeven dat hun daad racistisch gemotiveerd was. Ze besloten Arbery in hun pick-uptruck te achtervolgen vanwege zijn "etniciteit en kleur". De gewapende mannen schakelden daarbij hun buurman Bryan in, die in zijn eigen auto de achtervolging inzette en dat filmde. Beelden van de schietpartij doken maanden later op internet op.

Het drietal verklaarde in de moordzaak dat ze het vermoeden hadden dat Arbery op de vlucht was, en dat hij mogelijk had ingebroken. Daarvoor ontbrak ieder bewijs: Arbery was in zijn sportkleren gaan joggen, deed niets wat niet mocht en had verder niks bij zich.

Arbery was 25 jaar toen hij werd doodgeschoten. De zaak wordt bij Black Lives Matter-protesten regelmatig aangehaald als voorbeeld van extreem, racistisch gemotiveerd geweld tegen zwarte burgers.

Een 18-jarige jongen is afgelopen weekend overleden nadat hij van grote hoogte uit een woning in Amsterdam was gevallen.

De tiener kwam in de nacht van zaterdag op zondag in de tuin achter het pand in Amsterdam Oud-Zuid terecht. Na een 112-melding troffen agenten hem daar zwaargewond aan, hij was niet aanspreekbaar.

Het slachtoffer overleed in een ziekenhuis aan zijn verwondingen.

De politie denkt niet dat er een misdrijf heeft plaatsgevonden, maar gaat op basis van onderzoek uit van een noodlottig ongeval.

Het treinverkeer rond Leiden is door een gescheurd puntstuk van een wissel ernstig ontregeld. Doordat Leiden een belangrijk spoorknooppunt is, heeft de storing gevolgen voor het treinverkeer in de hele Randstad.

Tussen Hoofddorp en Leiden is geen treinverkeer mogelijk, daar zet de NS bussen in. Tussen Leiden en Den Haag rijden voorlopig minder treinen.

Op andere trajecten is het vanwege het defect erg druk. Het gaat om het traject tussen Schiphol en Rotterdam en dat tussen Amsterdam en Lelystad.

Een aannemer is bezig met repareren, maar volgens ProRail kan het puntstuk niet meteen vervangen worden. De hinder houdt daarom tot in ieder geval 23.30 uur aan.

Het pfas-gehalte in mosselen en oesters uit de Oosterschelde ligt ver onder de Europese grenswaarde, bevestigt de Nederlandse Voedsel- en Waterautoriteit (NVWA) na metingen van de schelpdiersector. Volgens Omroep Zeeland zorgen de resultaten voor grote opluchting in de sector.

De metingen van de NVWA laten zien dat er in een kilo mosselen uit de Oosterschelde tussen de 0,14 en 0,4 microgram pfas zit. Dat zit ruim onder de 5 microgram pfas per kilo schelpdiervlees, de grenswaarde die door de Europese Commissie is vastgesteld.

Monsters

Toen het RIVM afgelopen jaar onderzoek deed naar pfas in vis en schelpdieren in de Westerschelde, ondernam de schelpdierensector in de Oosterschelde ook actie. "We hebben op 22 plekken monsters laten nemen", zegt Addy Risseeuw van de Stichting Kwaliteit Schelpdieren tegen de regionale omroep. "Van zowel oesters als mossels, en van de Noordzee tot het Veerse Meer."

De stichting wilde weten of via de twee kanalen door Zuid-Beveland en Reimerswaal de pfas in de Oosterschelde terechtkomt. De monsters werden geanalyseerd door een laboratorium in Graauw en de resultaten gingen naar de NVWA.

Er was echter nog een probleem met deze resultaten: de Europese Commissie had nog geen officiële maximale waarde vastgesteld voor pfas in schelpdieren, dus er kon de afgelopen maanden formeel nog niets over de veiligheid worden gezegd.

Navraag bij de Europese Commissie in Den Haag door Omroep Zeeland leert dat er inmiddels unaniem overeenstemming is bereikt over deze maximale waarde. Die waarde is een optelsom van vier soorten pfas die het meest gangbaar zijn. Die waarde komt dus neer op 5 microgram per kilo schelpdiervlees.

In november definitief

"Daarmee liggen onze waarden ver beneden de vastgestelde maximale waarde", vertelt Addy Risseeuw opgelucht. "We zijn bijzonder tevreden met deze gang van zaken. We kunnen nu optimistisch het huidige seizoen voortzetten."

Volgens Europese regels moet de beslissing van de commissie eerst drie maanden ter inzage liggen, zodat alle lidstaten eventueel nog opmerkingen kunnen plaatsten. Zonder verdere ontwikkelingen is naar verwachting de beslissing in november definitief.

Oud-profvoetballer David Mendes da Silva (40) blijft twee weken langer vastzitten. De voormalige international, die wordt verdacht van betrokkenheid bij drugshandel en witwassen, werd vandaag voorgeleid aan de rechter-commissaris en die verlengde zijn voorarrest.

Het Openbaar Ministerie laat weten dat het onderzoek naar de verdachte nog in volle gang is en dat "meerdere aanhoudingen niet worden uitgesloten".

Mendes da Silva werd afgelopen donderdag opgepakt tijdens een feest voor zijn veertigste verjaardag. Hij had de aandacht van de recherche getrokken toen hij de laatste weken grote bedragen contant geld opnam.

In zijn tijd als voetballer speelde Mendes da Silva bij onder meer Sparta, Ajax, NAC Breda en AZ, waarmee hij in 2009 landskampioen werd. Tussen 2007 en 2009 kwam hij zeven keer uit voor het Nederlands elftal.

Voetbal en criminaliteit

Het is niet voor het eerst dat een profvoetballer in verband wordt gebracht met criminaliteit. Oranje-international Quincy Promes (30) wordt door het OM vervolgd voor poging tot doodslag op zijn neef. Behalve van de steekpartij verdenkt het OM hem ook van onder meer huiselijk geweld en betrokkenheid bij cocaïnesmokkel.

De verweving van voetbal en ernstige vormen van criminaliteit baart de politie zorgen, zei de Amsterdamse politie eerder tegen Nieuwsuur. In lopende rechercheonderzoeken van de afgelopen jaren ziet de politie dat voetballers steeds vaker in gezelschap verkeren van criminelen. Bij profvoetballers gaat het vaak om criminele activiteiten als matchfixing, witwassen en geweldsincidenten.

Ook uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat criminaliteit gemakkelijk z'n entree doet in de voetbalwereld. Dat gebeurt bijvoorbeeld door criminele sponsors of door drugshandel vanuit de sportkantine.

Het pro-Russische bestuur van de Oekraïense regio Zaporizja wil over een paar weken een referendum organiseren over aansluiting bij Rusland. Volgens het Russische staatspersbureau Ria Novosti heeft het bestuur vandaag een decreet ondertekend dat zo'n volksraadpleging mogelijk moet maken.

Het zuidelijke deel van de regio Zaporizja, met onder meer de stad Melitopol en de Zaporizja-kerncentrale, is al maanden in handen van de Russen. Pro-Russische militaire bestuurders maken er de dienst uit. Dat zij uit zijn op annexatie door Rusland is al langer bekend, maar het is voor het eerst dat ze daar een concrete toezegging voor hebben gedaan.

In een verklaring zeggen de bestuurders dat ze met Rusland "één volk" zijn. Naar verwachting organiseert het bestuur van Zaporizja het referendum op dezelfde dag als de gemeenteraadsverkiezingen in Moskou, op 11 september, al is dat nog niet officieel door de autoriteiten bevestigd.

Waarschuwing

Gisteren waarschuwde de Oekraïense president Zelensky nog voor de referenda die Rusland van plan is te organiseren. "Als de bezetters doorgaan met het organiseren van pseudoreferenda, dan kunnen ze gesprekken met Oekraïne en de vrije wereld vergeten", zei hij.

Zelensky herhaalde in een videotoespraak dat Oekraïne geen grondgebied aan Rusland zal afstaan. "We zullen niets opgeven wat van ons is."

Een Kremlinwoordvoerder zegt vandaag in een reactie op de woorden van Zelensky dat de Oekraïense president niet gaat over het organiseren van referenda in de gebieden die door Rusland zijn bezet. "We moeten ons tot de inwoners wenden, en hun vragen waarom zij niet meer bij Oekraïne willen horen."

Het is niet voor het eerst dat de Oekraïense president waarschuwt voor Russische referenda. In april riep hij inwoners van de gebieden rond Cherson en Zaporizja al op om geen persoonsgegevens aan Russische militairen te geven, omdat het Kremlin van plan zou zijn daar een "vals onafhankelijkheidsreferendum" te organiseren.

In 2014 organiseerde Rusland zo'n referendum ook voor onder meer de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loegansk. Daaruit zou toen zijn gebleken dat de overwegend Russischsprekende bevolking graag bij Rusland wilde horen. Behalve door Rusland werden de volksraadplegingen door niemand erkend.

Raketaanvallen op burgerdoelen ver van de frontlinie in Oekraïne eisen steeds meer slachtoffers. Uit onderzoek van de NOS blijkt dat bij inslagen op civiele objecten als woonflats en winkelcentra, honderden kilometers van het front, sinds de eerste maanden van de oorlog meer burgerdoden en -gewonden vallen. Tegelijkertijd neemt het aantal aanvallen niet toe.

Donderdag 14 juli. Een meisje met mintgroene schoentjes duwt lachend naar de camera een kinderwagen voort. Het is op zichzelf een weinig opmerkelijke video, zoals miljoenen ouders die van hun kleuters maken. Toch gingen juist deze beelden van eerder die dag via sociale media de wereld over. Ernaast: een foto met diezelfde mintgroene schoentjes, tussen de brokstukken, bewegingloos.

380 kilometer

De 4-jarige Liza was een van de 26 dodelijke slachtoffers van een kruisraket die op 14 juli insloeg in Vinnytsja. Een druk winkelcentrum werd geraakt, zo'n 380 kilometer van het front. Ruim 200 mensen raakten gewond. Het is een voorbeeld van ogenschijnlijk willekeurig bruut geweld, gericht op burgers, ver weg van het dagelijkse oorlogsgeweld.

De NOS analyseerde videobeelden van ruim 150 raket- en artillerieaanvallen op Oekraïens grondgebied. In 94 daarvan werd net als in Vinnytsja een burgerdoel geraakt, zoals een woonflat, school of winkelcentrum. Vaak aan het front, maar regelmatig ook tientallen kilometers ervandaan. Zeven van die aanvallen vonden plaats op meer dan 100 kilometer van de dichtstbijzijnde frontlinie, allemaal uitgevoerd door Rusland.

Bekijk hier het verloop van raketaanvallen op burgers ver van het front, in kaart en beeld. Als je onderin het scherm klikt, ga je door naar de volgende pagina, klik je bovenin het scherm, dan ga je terug naar de vorige pagina:

Recente berichtgeving in de media suggereert een toename van raketinslagen ver van het front. Toch waren er eerder in de oorlog niet minder dan nu. Maar er is een belangrijk verschil: ze worden steeds dodelijker.

In april vielen er 8 doden bij inslagen op burgerdoelen op meer dan 100 kilometer van het front. In juni waren dat er 22, en in juli ging het om 47 doden. Ook het aantal gewonden bij dit soort incidenten neemt toe: van 21 in april, naar 67 in juni en 240 in juli. De werkelijke aantallen liggen mogelijk nog hoger.

In mei en begin juni was het ver van het front relatief rustig. "Waarschijnlijk door hergroeperingen aan Russische zijde", zegt oud-commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif. Bovendien was Rusland in die maanden vooral druk met het beschieten van westerse wapensystemen die Oekraïne binnenstroomden. "Dat had prioriteit."

Angst als wapen

Tientallen doden en honderden gewonden. Het valt in het niet bij de cijfers van het front, waar duizenden Oekraïense en Russische soldaten sneuvelen. Toch gaat het hier om een totaal andere situatie: grootschalige, onverwachte explosies waar mensen die niet verwachten. Bewakingsbeelden uit de stad Vinnytsja, ruim zeven uur rijden van het front, tonen mensen die boodschappen doen, de hond uitlaten of koffie halen - vlak voordat een kruisraket inslaat.

Dat Rusland met dit soort aanvallen uit is op het zaaien van angst, acht oud-commandant De Kruif waarschijnlijk. "In oorlog wil je het draagvlak bij de tegenstander afbreken." Hij wijst naar het bombardement van Rotterdam. "De situatie valt niet te vergelijken, maar het effect wel: bij zulke angst valt de steun vanuit de bevolking steeds verder weg."

Onnauwkeurige beschietingen

Ook wrok kan een rol spelen, denkt de oud-commandant. "De Russen hadden gerekend op een positievere ontvangst." De verbolgenheid dat die er niet was, kan volgens hem bijdragen aan de onverschilligheid waarmee de Russen beschietingen uitvoeren.

Op 160 kilometer van het front, in Krementsjoek, was eind juni een winkelcentrum het doelwit van een raketaanval:

In andere gevallen zal het om een 'foutje' gaan. "We zien dat de nauwkeurigheid van aanvallen steeds verder afneemt", stelt De Kruif. De precisiewapens van de Russen zouden inmiddels grotendeels op zijn. "Toch lijkt dat voor Rusland geen aanleiding om anders met beschietingen om te gaan. De kans dat daar dan burgers bij worden geraakt, is aanzienlijk groter."

Twee kinderen van toeslagenouders die uit huis waren geplaatst, zijn tijdens begeleiding van het zogeheten ondersteuningsteam naar huis gegaan. Het is voor het eerst dat dit na bemiddeling van dit team is gebeurd, bevestigt Judith Peeters, projectleider bij het ondersteuningsteam, na berichtgeving in de Volkskrant.

Haar team begeleidt sinds april toeslagenouders met uit huis geplaatste kinderen. Het team werd opgezet nadat vorig jaar uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) was gebleken dat veel gedupeerde ouders daarmee te maken hadden gekregen.

De twee kinderen die nu weer thuis wonen, zijn volgens de Volkskrant 12 en 16 jaar. Bij de 12-jarige jongen zou de begeleiding van zijn moeder door het ondersteuningsteam hebben bijgedragen aan de terugkeer naar huis. De Jeugdbescherming oordeelde bij de rechter positief over de terugplaatsing. De 16-jarige zat al in het proces van terugplaatsing tijdens de oprichting van het hulpteam.

Weer in gesprek

Het team staat op dit moment 140 gedupeerde ouders bij. Projectleider Peeters zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat het werk vooral bestaat uit ouders helpen de controle terug te geven over het proces rondom de uithuisplaatsing. Zij hebben door de toeslagenaffaire lange tijd veel stress ervaren, stelt ze. Hierdoor loopt de samenwerking met gemeente en jeugdbeschermers regelmatig niet meer soepel.

Wat gebeurde er precies in de toeslagenaffaire? NOS op 3 legt het uit in deze video:

De begeleiders laten de ouders hun verhaal doen en gaan na wat zij willen. Lang niet alle ouders vragen volgens Peeters direct om terugplaatsing van een kind. "Heel vaak gaat het over het herstellen van contact." Bovendien willen sommige ouders juist dat hun kind nog even in een pleeggezin blijft, zodat zij eerst aan zichzelf kunnen werken.

Ook probeert het ondersteuningsteam ouders, gemeente, jeugdbeschermers en andere partijen weer met elkaar in gesprek te brengen, als dat nodig is. "Dan kan leiden tot allerlei resultaten, zoals erkenning voelen, je verhaal kunnen doen, herstel van relaties en ook terugplaatsing van een kind", zegt Peeters.

Sinds 2015 zijn 1675 kinderen van toeslagenouders uit huis geplaatst, bleek eerder uit cijfers van het CBS. Dat is iets minder dan 3 procent van de in totaal 60.000 kinderen die betrokken zijn bij de toeslagenaffaire. Van de 1675 uithuisgeplaatste kinderen woonden er eind vorig jaar 555 nog steeds niet thuis.

Een Nederlandse man (50) is in de Oostenrijkse deelstaat Tirol omgekomen na een val tijdens een bergwandeling. Volgens de Oostenrijkse omroep ORF viel hij zaterdag zo'n 80 tot 100 meter naar beneden in de omgeving van de plaats Gschnitz, niet ver van de Italiaanse grens.

De bergreddingsdienst zette twaalf mensen, vier speurhonden, een drone en een politiehelikopter in bij de zoektocht naar het slachtoffer. Gistermiddag werd het lichaam van de Nederlander bereikt.

De voorbije weken zijn zeker vier Nederlanders omgekomen bij bergwandelingen. Nog afgelopen donderdag overleed een Nederlands echtpaar in Zuid-Frankrijk. Dat gebeurde in rotsachtig gebied bij het plaatsje Rosières in de regio Ardèche.

De eigenaar van een fotopersbureau in Gelderland zegt meermaals te zijn bedreigd vanwege de foto van een hakenkruisvlag afgelopen weekend bij de A1 in Stroe. Gisteren ontstonden geruchten op sociale media dat een persfotograaf van het bureau de vlag zelf zou hebben opgehangen.

De beschuldigingen werden geuit op Twitter en videowebsite Dumpert. "Uiterst merkwaardig dat er midden in de nacht een persfotograaf aanwezig was bij een net aangestoken berm/hooi brandje en een opgehangen nazivlag", schreef iemand op Twitter.

Via de data in het fotobestand en P2000-meldingen achterhaalden mensen dat de foto zou zijn gemaakt nog voordat de hulpdiensten waren ingelicht.

Verkeerde instellingen

Roland Heitink van Persbureau Heitink zegt dat zijn fotograaf verkeerde instellingen op zijn toestel had. "Op de camera die hij bij zich had, waren de tijdinstellingen niet goed gezet. Hierdoor is er ophef ontstaan, omdat wij eerder aanwezig zouden zijn dan dat de melding is uitgegaan", zegt hij in een verklaring die wordt aangehaald door Omroep Gelderland.

Naast de vlag woedde een bermbrand. De afgelopen weken waren bermbranden vaker onderdeel van boerenprotesten, maar Heitink zegt dat hij niet heeft gesuggereerd dat de vlag afkomstig was van boeren. "Ook is er ophef ontstaan dat wij hebben gezegd dat de boeren er iets mee te maken hebben, maar in de mail naar de media staat ook dat niet zeker is of dit met een protest te maken heeft."

Volgens Heitink is er een simpele verklaring waarom de fotograaf zo snel bij het brandje en de vlag was. "Hij was al gaan rijden na een melding van een brand iets verderop tot hij deze melding binnenkreeg. Eenmaal daar aangekomen heeft hij het beeld gemaakt en verstuurd."

Heitink zegt dat hij aangifte gaat doen van de bedreigingen. Hij zegt "vele bedreigingen en doodsverwensingen" aan het adres van hem en zijn familie te hebben ontvangen. "De hoeveelheid mensen die proberen mijn adres te achterhalen is ontelbaar."

Politieonderzoek

De politie heeft inmiddels aangekondigd een onderzoek te starten naar het incident. "Het ophangen van een vlag met een hakenkruis is strafbaar. We nemen deze kwestie zeer serieus", aldus de politie in een persverklaring.

De recherche gaat aan de hand van onder meer camerabeelden uitzoeken van wie de vlag is, en wie deze heeft opgehangen. "Het onderzoek is in volle gang. Daarin houden we alle scenario's open."

Het was de afgelopen twee weken twee keer raak in de Oosterparkbuurt, en een maand ervoor was een winkel op Tussen Meer de dupe. De politie ziet recentelijk weer een toename van het aantal plofkraken in de stad, nadat het enige tijd rustig was. Wat opvalt: "Ook al worden steeds zwaardere explosieven gebruikt, effectiever wordt het niet", zegt criminoloog Jasper van der Kemp.

De plofkraak bij een kantoorboekhandel op het Beukenplein werd opgevolg door een explosie bij eenzelfde soort winkel op de kruising van de Iepenweg en de Eerste Oosterparkstraat. Beide hebben een pinautomaat aan de buitenkant van de winkel zitten. "De geldautomaat zit hier al zeker vijftien jaar', zegt Hamid Rareie, eigenaar van Cigo Nafas.

Zijn ruiten zijn beschadigd, glas is gesprongen en de water- en gasleidingen hebben een flinke klap gehad door de plofkraak. Die schade wordt alsmaar heftiger, ziet criminoloog Van der Kemp: "De beveiliging van geldautomaten wordt steeds beter, maar het weerhoudt daders er niet van om plofkraken uit te voeren. De buit kan heel hoog zijn, wat blijkbaar een reden blijft voor de plofkrakers om dit te doen."

Van gasmethode naar pizzaschuifmethode

"Vroeger gingen daders veel preciezer te werk", begint Van der Kemp als hij de ontwikkeling over de jaren omschrijft. Voorheen werd er gas achter de voorkant van de automaat gebracht en werd dat aangestoken. De beveiliging werd beter, waarna de zogeheten 'pizzaschuifmethode' werd toegepast: "Door het geldluikje werd een explosief geschoven waardoor ze bij het geld konden."

Maar in 2019 werden pinautomaten in de nacht gesloten om plofkraken te voorkomen. Er kwamen inderdaad minder plofkraken, maar dit resulteerde ook in wéér een nieuwe aanpak: "Grote explosieven worden nu op de automaten bevestigd. Dit brengt soms heel veel schade met zich mee, waardoor hele gevels kapot kunnen gaan." Een gevaarlijk fenomeen, vindt Van der Kemp.

Voor Rareie is het niet de eerste keer, eerder werd hij ook al overvallen in zijn winkel. "Ik krijg dit niet meer uit mijn hoofd, en voor de mensen die boven onze winkel wonen geeft het een heel onveilig gevoel." De explosieven die worden gebruikt worden veelal zelf gemaakt, zegt Van der Kemp: "Je moet bedenken dat het vaak lokale jongens zijn, en dus liggen er bij Amsterdammers thuis flinke vuurwerkbommen. Het is wachten tot het een keer écht misgaat en er gewonden of zelfs erger vallen."

Volgens Van der Kemp gaat het in Nederland over het algemeen aardig goed: "Je ziet dat er nog veel meer buit wordt gehaald in bijvoorbeeld Duitsland, dus de buit is het probleem niet." Maar sinds de coronacrisis zijn er wel meer plekken waar overvallen met geld als doel worden gepleegd, constateert de onderzoeker.

De oplossing? Die is voor beide heren nog onduidelijk. Voor Rareie is één ding zeker: "Ik wil hier zo snel mogelijk weg, ik ga niet nog meer risico nemen." Maar volgens Van der Kemp zijn er twee opties: "Ofwel nóg beter beveiligen, of de automaten verplaatsen." Voor beide oplossingen valt iets te zeggen. "Je kunt lijmbommetjes in de automaat verwerken, waardoor bij een explosie geldpaketten aan elkaar gelijmd worden, maar dan is ook het geld onbruikbaar."

Anders zouden pinautomaten naar plekken kunnen worden verschoven waar minder mensen werken en wonen. "Maar daar zijn ze ook minder nodig en is pinnen juist onveiliger", zegt de criminoloog. Het blijft een vraagstuk, maar de beveiliging werkt volgens hem het best. "In ieder geval moeten pinautomaten in de winkel zitten", vindt Rareie. "Het is niet helemaal veilig, maar in ieder geval veiliger dan nu."

Levensgevaarlijk

Hoewel het aantal plofkraken de laatste jaren in Nederland afneemt, blijft de politie bezorgd. "In de basis is elke plofkraak één te veel. Het is levensgevaarlijk voor bewoners en omstanders en brengt grote gevoelens van onveiligheid met zich mee. Een plofkraak gaat gepaard met extreem geweld, dat ook extreme risico’s met zich meebrengt", aldus een politiewoordvoerder. 

Een man is gisteravond gewond geraakt bij een mishandeling op het Bijlmerplein. Beelden van de vechtpartij gaan op sociale media rond. Het slachtoffer verloor enige tijd zijn bewustzijn. 

Op de beelden is te zien dat een groep mannen op een man die op de grond ligt inschopt. Een andere man probeert het slachtoffer te beschermen, maar hij krijgt ook trappen. Zijn telefoon valt op de grond, waarna weer een andere man die telefoon meeneemt. Meerdere omstanders filmen de mishandeling.

Aanspreekbaar

Op sociale media wordt bij de beelden beweerd dat het slachtoffer overleden is, maar dat klopt niet. Volgens een politiewoordvoerder is de man 'enigszins aanspreekbaar' naar het ziekenhuis overgebracht. Hij is inmiddels uit het ziekenhuis ontslagen. De politie heeft vandaag contact met hem gehad.

Wijkagenten doen onderzoek naar de mishandeling. De politie kan het tijdstip van de mishandeling niet bevestigen, maar vermoedelijk was dat rond 23.30 uur. Op dat tijdstip werd er een ambulance opgeroepen naar het Bijlmerplein.

Beelden bekend

De beelden zijn bij de politie bekend. "Mensen die meer weten kunnen zich altijd melden bij de politie", laat de politiewoordvoerder weten. 

Het was gisteravond druk op het Bijlmerplein vanwege de laatste dag van het festival Kwaku. Het was volgens de politie niet de enige vechtpartij in de wijk, er vonden gisteren meerdere vechtpartijen plaats. 

Een touringcarbedrijf moet 45.000 euro schadevergoeding betalen aan een kledingwinkel die een deel van een pand huurde aan de Hartenstraat in het centrum. Dat heeft de rechtbank vorige week geoordeeld. Een chauffeur van het bedrijf zakte met een bus door de stoep, waarna de stoep bijna een jaar lang open lag. 

Op 8 februari 2019 probeerde de chauffeur vanuit de Hartenstraat rechts afslaand de Keizersgracht op te rijden. De touringcar kwam tegen de gevel van het pand vast te zitten. Door een aantal keer voor- en achteruit te rijden zakte er een wiel door de stoep. De chauffeur is daarna doorgereden.

Slechter bereikbaar

Een week later stelde de kledingwinkel het touringcarbedrijf aansprakelijk voor de schade die ontstond doordat de winkel slechter bereikbaar was. Het duurde nog tot december 2019 voordat de straat was hersteld. De kledingwinkel verliet het pand een paar maanden eerder, in september 2019.

De kledingwinkel gaf aan dat de afzetting grote invloed op de omzet had. De winkel zou het moeten hebben van passanten. Naast de verslechterde bereikbaarheid waren ook twee van de drie etalageruiten niet goed zichtbaar. Voor het herstel van de stoep waren vergunningen nodig, die lang op zich lieten wachten doordat het om herstel van monumentale werken ging. 

Lichte vorm van schuld

Het touringcarbedrijf bestreed dat de kledingwinkel schade had geleden door de afzetting. Ook zou de gemeente of verhuurder van het pand aangesproken moeten worden op de lange duur van de herstelwerkzaamheden. Verder zou de schade vooral zijn gekomen doordat de stoep in slechte staat was en zou de chauffeur slechts een lichte vorm van schuld hebben.

De rechtbank benadrukt dat er in de binnenstad helemaal geen verkeer dat zwaarder is dan 7,5 ton mag rijden. De touringcar woog 13,5 ton. "De chauffeur heeft een voor de bescherming van de kwetsbare binnenstad belangrijke regel geschonden en vervolgens verkeerd gereageerd", schrijf de rechtbank in het vonnis. 

Gecompliceerd

Ook vindt de rechtbank dat de chauffeur deze gevolgen had kunnen verwachten."In die binnenstad vol met monumentale panden is ook voorzienbaar dat herstel van schade geruime tijd kan nemen. Voorzienbaar is namelijk ook dat voor herstelwerkzaamheden in die kwetsbare binnenstad een vergunningentraject doorlopen moet worden dat gecompliceerd wordt door het vereiste van een monumentenvergunning."

De kledingwinkel wilde 75.000 euro schadevergoeding. Dat bedrag valt 30.000 euro lager uit, omdat niet alle schade voldoende was onderbouwd. De rechtbank erkent wel dat er door de afzetting minder klanten binnen zijn gekomen. 

Kale en Kokkie praten in Amstelveen met Lesly de Sa. De Amsterdammer heeft een bijzondere carrière gehad en heeft bij clubs door heel Europa gespeeld. Nu is hij speler van Ajax zaterdag en geeft hij hersteltrainingen aan voetballers.

Deze week bespreekt hij samen met Kale en Kokkie de lastige Ajax-opstelling en vertelt hij vanuit zijn oogpunt hoe Ajax het moet aanpakken dit seizoen. De mannen bespreken de rol van Tadic en komen erachter dat het druk is op het middenveld bij Ajax.

"Met deze mannen is het altijd gezellig en lachen", vindt De Sa. 

Een 18-jarige man is aan zijn verwondingen overleden na een val van grote hoogte uit een woning in de Pieter Aertszstraat in Oud-Zuid. Dat gebeurde in de nacht van zaterdag op zondag. De man is nog gereanimeerd door ambulancepersoneel, maar overleed later in het ziekenhuis. 

De hulpdiensten kregen rond 03.45 uur een melding over een gewonde man die was aangetroffen aan de achterkant van de woningen. Agenten troffen in een tuin het zwaargewonde slachtoffer aan. Hij was niet aanspreekbaar.

De recherche heeft ter plaatse uitgebreid onderzoek gedaan. De politie gaat niet uit van een misdrijf, maar van een noodlottig ongeval. 

De Zwoele Stad is dit jaar zwoeler dan ooit. Met temperaturen van dik boven de dertig graden strijkt de zomertalkshow dit jaar neer in het hartje van de stad op het Spui, vlak achter de Kalverstraat. Prominente Amsterdammers praten openhartig over hun leven, hun werk en natuurlijk hun band met de stad. Vandaag spreken we artiest Esperanza Denswil (Pink Oculus) en kunstenaar Katinka Simonse (TINKEBELL).

Esperanza Denswil brak in 2014 door met haar muziek. Ze stond op grote podia van North Sea Jazz en het Engelse festival Glastonbury. Toch was het geen fijne periode voor haar. "Ondanks het succes toen, heb geen mooie herinneringen aan die tijd. Ik zat in een gewelddadige relatie, waar ik mijzelf ben kwijtgeraakt." 

Ze verdween van de radar, maar is nu terug met nieuwe muziek. "Ik vond mijzelf terug door weer muziek te maken. Muziek is voor mij altijd een vorm van therapie geweest. Ik zie dit als een tweede kans." Het creatieve proces van een nieuw nummer begint voor Denswil vaak met een woord of gevoel. "Het kan overal vandaan komen, ook van een vogeltje dat ik hoor fluiten." 

Kunstenaar en activist Katinka Simonse probeert met haar werk errors in systemen bloot te leggen. "Ik heb laatst werken gemaakt met uitstoot van de Tata Steel-fabriek in Wijk aan Zee. Hiervoor was ik benaderd door bewoners die last hadden van stank en ziekteverschijnselen. Door het inademen daar ging ik ook misselijk en met hoofdpijn naar huis. Dat maakt het heel invoelbaar en zichtbaar wat er feitelijk aan de hand is." 

Haar werk roept veel negatieve reacties op online. "Ik ben gestopt met het tellen van haat- en dreigmails toen ik over de 200.000 zat. Toch ga ik door. Het is mijn missie om de wereld te redden."

Waar de mens is, is de rat. Ook in Amsterdam. Er zijn echter verschillende plekken in de stad waar de overlast enorm is. De gemeente pakt deze plekken aan. In Amsterdam Informeert  vertelt Dave de Jonge (Dierplaagbeheersing), wat Amsterdammers zelf kunnen doen om rattenoverlast tegen te gaan. 

Eén van de eerste maatregelen die Dave de Jonge, teamleider Dierplaagbeheersing, noemt is het opruimen van je afval. "Bewoners hebben een belangrijke rol als het gaat om afval. Ratten zijn gek op afval, dus zorg ervoor dat je bijvoorbeeld een volle vuilniszak niet naast een volle vuilcontainer zet. Wacht totdat hij geleegd is of doe het in een andere container."

Andere oplossingen zijn volgens de Jonge het dichtmaken van openingen in je woning. Denk aan onder andere buitenmuren, kapotte luchtroosters, en defecte regenwaterafvoer. Ook een opgeruimde en schone tuin en balkon helpen tegen overlast. Snoei struiken vooral aan de onderkant en langs gevels, zodat het groen ook goed schoon te houden is. Ratten hebben dan geen plek om te schuilen of een nest te maken.

Naast de overlast die ze veroorzaken zijn ratten ook niet bevorderlijk voor de volksgezondheid. "Ratten kunnen gevaarlijk zijn omdat ze ziektes bij zich kunnen dragen, bijvoorbeeld in hun ontlasting. Dus voorkom dat je daarmee in aanraking komt."

Voerverbod Amsterdam

Sinds vorig jaar april is het verboden om dieren in Amsterdam te voeren, er staat ook een boete op van 70 euro. De Jonge erkent dat voeren van dieren één van de oorzaken is van het rattenprobleem. "We zien heel veel ratten waar gevoerd wordt. We krijgen dus heel veel meldingen waar mensen brood aan de eendjes voeren."

In het Oosterpark wordt regelmatig nog steeds gevoerd aan de dieren. Toch wordt het voerverbod door de meeste mensen als positief ervaren. "Het is helemaal niet goed voor de beestjes. Er wordt veel te veel gevoerd en daardoor krijg je veel ongedierte. Dus dat moest verboden zijn", zegt een voorbijganger. 

Een vrouw die haar dagelijkse pauzewandeling door het park houdt , is het ook eens met het voerverbod."Het klinkt een beetje sneu natuurlijk, maar er komt zoveel ongedierte op af dat ik het wel een goed idee vind." Veel mensen hebben het idee dat het goed is voor dieren om wat extra eten te krijgen tijdens de winter. De Jonge verzekert dat dit niet het geval is. "De natuur kan heel goed voor zichzelf zorgen, dus je hoeft echt niet te voeren om de  eendjes of de vogeltjes te helpen." 

Rattenoverlast 

Overlast van ratten of andere plaagdieren in de openbare ruimte of rond woningen kunnen Amsterdammers melden bij de gemeente. "De gemeente is verantwoordelijk voor het controleren van de situaties, dus wij letten bijvoorbeeld op als er overlast wordt gemeld. Dan komen we inspecteren en advies geven over hoe we de overlast weg kunnen nemen", maakt de Jonge duidelijk. 

In het water aan de Silodam, bij de Oude Houthavens, is vanochtend een lichaam aangetroffen. Een woordvoerder van de politie laat aan AT5 weten dat het gaat om een man.

De politie is bezig om het lichaam uit het water te halen en doet daarna onderzoek naar het stoffelijk overschot.

De politie doet onderzoek naar de identiteit van het slachtoffer net als de doodsoorzaak. De politie houdt er rekening mee dat het mogelijk gaat om een zelfmoord.

Het was vanochtend weer raak bij het Erasmuspark, magneetvisser John Vleers trok iets na 07.00 uur meerdere granaten en vuurwapens uit het water van de Erasmusgracht. De politie heeft een gedeelte van het park afgesloten en de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) doet onderzoek.

Een week geleden haalde Vleers op bijna dezelfde plek ook al meerdere vuurwapens en granaten uit de gracht. "Het is echt bijna naast elkaar", aldus Vleers. Er werden toen meerdere pistolen en twee granaten uit het water gevist. Vanochtend trok Vleers in ieder geval twee alarmpistolen uit het water en drie granaten.

Vleers belde met al zijn kennis meteen de politie. De EOD en het Team Explosieven Verkenning (TEV) van de politie kwamen ter plaatsen om onderzoek te doen of de gevonden wapens gevaarlijk waren. "De gevonden granaten zijn heel instabiel, daar is de EOD mee bezig", vertelt de magneetvisser.

De dubbele vondst binnen een week is voor Vleers wel een reden om twee keer na te denken of hij nog gaat vissen bij het park. "Voorlopig ga ik hier in ieder geval niet meer langs. Het ligt hier vol, het is één en al granaten hier."

De granaten zijn door de EOD meegenomen richting het Westelijk Havengebied om ze daar tot ontploffing te laten komen. 

De wijk Amsteldorp in de Watergraafsmeer moet het straks met 77 parkeerplaatsen minder doen. Het gaat om plekken langs de stoep van de Von Liebigweg en Weesperzijde, die moeten wijken omdat er te weinig ruimte op de weg zou zijn. Ook wordt er eenrichtingsverkeer ingesteld. Bewoners vinden het onbegrijpelijk. 

Over twee weken begint de gemeente met werkzaamheden in de wijk. Asfalt wordt vervangen door straatstenen en stoepen worden op sommige plekken breder. Door de Von Liebigweg, Fahrenheitstraat, Reaumurstaat, Celsiusstraat  mag straks nog maar in een richting gereden worden. 

De plannen roepen weerstand op. "Het is weer pesten van automobilisten, zo zie ik het", zegt bewoner Ronald Out. Hij wijst erop dat bewoners de auto bijvoorbeeld nodig hebben om boodschappen te doen, omdat er geen supermarkt, slager en bakker in de wijk zijn.

In de buurt bestaat de vrees dat er straks juist meer auto's rondrijden, omdat automobilisten door het eenrichtingsverkeer langer onderweg zijn en ook langer zoeken naar een vrije parkeerplek. Op dit moment rijdt er volgens hen juist amper verkeer. "Als je hier staat. En je ziet hoe deze buurt is. En je ziet hoe dit punt in deze buurt is. Dan weet je, dit is een volslagen idioot plan", stelt Annemiek Voor in 't holt, bewoner van de Weesperzijde. Ze zegt dat de leefbaarheid voor niet-autobezitters er ook op achteruit gaat. 

'Niet opnieuw ingericht'

Bewoners hebben een brief naar de gemeente gestuurd, maar daar wordt niks mee gedaan. Volgens een woordvoerder van stadsdeel Oost gaat het namelijk om groot onderhoud en is inspraak daarom niet nodig. "De bestaande situatie wordt verbeterd, niet opnieuw ingericht." Daarnaast zouden hulpdiensten 'het risico lopen' om niet bij calamiteiten of slachtoffers te kunnen komen en zouden vuilniswagens auto's hebben beschadigd.

Bewoners bestrijden dat. "Als de buurt voor dertig jaar opnieuw ingericht wordt. Dan zou het toch niet te veel gevraagd zijn om de bewoners te vragen hoe ze daar tegenaan kijken", vindt Jochem Floor van de Vereniging Buurtbeheer Amsteldorp. Hij baalt ook van de kap van 19 bomen, iets dat volgens de gemeente nodig is vanwege 'verkeerde groeiomstandigheden'.

Misleidend

Voor in 't holt vindt dat de gemeente misleidend te werk gaat. "Er gebeuren ingrijpende werkzaamheden." De woordvoerder van het stadsdeel zegt dat de gemeente in de toekomst wil 'verduidelijken' wat de gang van zaken bij herinrichting en groot onderhoud is. "Zodat het voor bewoners bij de aankomende projecten duidelijk is welke ruimte er is om te kunnen participeren en wat daarbij de achterliggende gedachte is."

De werkzaamheden zullen naar verwachting tot augustus 2024 duren.

Het gaat naar verwachting weer erg warm worden in de stad. Zeker in de loop van de week kan het enkele dagen warmer dan 30 graden worden. Een landelijke hittegolf lijkt onvermijdelijk.

Maandag kunnen we nog even wennen aan de warmere temperaturen, het wordt dan naar verwachting zo'n 22 tot 26 graden, voorspelt Weeronline.nl. Ook zijn er nog enkele wolkenvelden. Vanaf dinsdag is het droog, zonnig en erg warm, met tropische temperaturen. Een landelijke hittegolf is zeer waarschijnlijk. Van een hittegolf is sprake als het minstens vijf dagen achter elkaar warmer is dan 25 graden in De Bilt. Ook moet het op drie van die dagen warmer worden dan 30 graden.

In het midden van het land wordt het dinsdag vermoedelijk zo'n 26 graden, woensdag kan het 29 graden worden. Donderdag, vrijdag en zaterdag zijn de dagen waarop het kwik waarschijnlijk stijgt tot boven de 30 graden. Het wordt dan naar verwachting dagelijks 30 tot 32 graden. Ook zondag en maandag kunnen dat soort temperaturen gehaald worden.

De laatste landelijke hittegolf in Nederland was in 2020. Die duurde van 5 augustus tot en met 17 augustus. Enkele weken geleden was het ook al heel warm. Op 19 juli was het op meerdere plekken in de stad warmer dan 37 graden. Zulke hoge temperaturen zullen komende week vermoedelijk niet worden gehaald.

Een 50-jarige man is veroordeeld tot twaalf maanden gevangenisstraf, omdat hij zijn toenmalige vriendin afgelopen jaar heeft ontvoerd en meerdere keren heeft mishandeld en verkracht. Ook moet hij tweeduizend euro schadevergoeding betalen.

De rechtbank acht bewezen dat de man zijn ex-partner in december vorig jaar zijn ontvoerde. Hij stapte bij haar in de auto en bedreigde haar door een stanleymes tegen haar hals te zetten. Ook sloeg hij haar meerdere keren en duwde hij haar hoofd met veel kracht tussen twee autostoelen. Vervolgens nam hij haar tegen haar wil mee naar een woning in Rotterdam.

Kwetsbare positie

Strafverzwarend weegt mee dat de man seks met haar had terwijl zij zich in een zeer kwetsbare positie bevond. Ook mishandelde hij haar meermaals in de maanden daarvoor. Naast de gevangenisstraf mag hij vijf jaar geen contact net haar hebben en niet bij haar woning in de buurt komen. Als hij die regels overtreedt, kan de straf oplopen tot maximaal zes maanden hechtenis.

Brand Berghouwer is transman en ging in 2017 langs bij de gynaecoloog. Hij had last van buikpijn en menstruatieklachten, want hoewel hij een man is en tegen die tijd alle operaties had gehad die hij wilde, had hij nog wel een baarmoeder. "De boodschap van de arts was: je moet eerst naar een psycholoog die verstand heeft van gender."

In de eerste instantie kreeg Brand medicijnen voorgeschreven, waar hij blij mee was "Ik denk dat iedereen die wel eens bij de gynaecoloog komt, snapt dat je liever geen inwendig onderzoek krijgt." Maar later veranderde die emotie in verwarring. "Ze hadden me niet eens onderzocht en nu ik erop terugkijk, waren de artsen ook erg ongemakkelijk: 'Een man bij de gynaecoloog? Dat kan niet'."

Trans Broken Arm Syndrome

Camiel Welling is arts bij de Transkliniek van de GGD. Volgens hem kreeg Brand hier te maken met het Trans Broken Arm Syndrome. "Dat is eigenlijk dat mensen voor een bepaalde zorgvraag bij een dokter komen, maar omdat ze trans zijn, de aandacht niet naar de zorgvraag gaat, maar naar het trans zijn", vertelt hij. Dat kan bijvoorbeeld door klachten niet serieus te nemen, "maar ook door invasieve vragen te stellen over hormonen of geslachtsveranderende operaties, zonder uit te leggen waarvoor het relevant is."

Genderkliniek

De medicatie zou niet voor altijd werken, was Brand al duidelijk gemaakt. Twee jaar later kwam hij dus terug met pijn. Hij wilde het toch graag hebben over een eventuele operatie om zijn baarmoeder eruit te laten halen. "Ik was klaar met de pijn, maar toen ik over die optie begon, was de boodschap: je moet eerst naar een arts die verstand heeft van gender."  Volgens Brand had het ziekenhuis waarschijnlijk het idee dat hij zijn transitiegerelateerde operaties op deze manier wilde forceren. "Maar ik had mijn transitie al afgerond en ik wilde alleen van mijn klachten af."

In plaats van naar de Genderkliniek, ging Brand in 2020 naar een ander ziekenhuis. "Daar werd meteen onderzoek gedaan en zagen ze drie myomen in mijn baarmoeder. Dat zijn goedaardige tumoren."

Hoewel de lichamelijke klachten er uiteindelijk niet meer waren, waren er wel klachten bijgekomen over het ziekenhuis dat hem in eerste instantie behandelde. In het geval van Brand ging dit om het OLVG. Hij stapte met zijn klachten naar het College voor de Rechten van de Mens en hij kreeg gelijk. Volgens het mensenrechtencollege had het OLVG hem gediscrimineerd.

Vooroordelen en aannames

Het OLVG laat weten dat ze op de harde manier geleerd hebben. "Die casus is een signaal geweest dat we hier alert op moeten zijn en dat we er meer aandacht voor moeten hebben", zegt Ilse van Stijn, voorzitter van de medische staf. "We zijn ons hierdoor extra bewust van de vooroordelen en aannames die elke zorgverlener heeft en dat dat doorwerkt in hoe er zorg wordt verleend." Van Stijn laat weten dat er een e-learning beschikbaar wordt gesteld voor het personeel. Daarnaast staat er personeel van het ziekenhuis op een boot met Pride, die in het teken staat van het Broken Arm Syndrome.

De toekomst

Het OLVG en Brand voeren nog gesprekken met elkaar en het OLVG hoopt op deze manier nog meer te leren van de fout. Brand hoopt dat artsen in de toekomst met een meer open vizier zorg kunnen verlenen. "En als een trans persoon toch onjuist behandeld wordt, dat ze dan het gesprek durven aan te gaan. Mocht iemand toch het idee hebben dat die er niet uitkomt, dan kun je naar het meldpunt discriminatie regio Amsterdam. Die willen je graag helpen."

Het was weer feest zaterdag tijdens de 25e editie van de Canal Parade. De feestgangers zorgden ook voor behoorlijk wat afval in de binnenstad, zo'n 66 ton moest er zaterdagnacht worden opgeruimd.

"Aan ons de schone taak om alles weer weg te halen en morgenochtend weer spik en span op te leveren", zegt schoonmaak-coördinator Ron van Tol. "Bij mijn team heb ik een spoelwagen voorop rijden. Die spuit met water het vuil van de stoepen af en uit de stegen vandaan. Ook als iemand ergens z'n behoefte gedaan heeft kunnen we dat gelijk wegspuiten."

Wethouder Zita Pels (Afval en Reiniging) was gisteravond ook enige tijd aanwezig en bleek niet te beroerd om even mee te helpen. "We hebben wel even een tijdje nodig om het op te ruimen, want zoals je ziet, ligt er niet weinig", vertelt ze terwijl ze in een kring van bierblikjes en plastic bekertjes staat.

Ook de feestgangers spreken zich uit over het opstapelende afval. "Ik moet bekennen dat ik ook wel hier en daar iets op straat heb gegooid. Maar ja, als er geen prullenbak in de buurt is en je weet toch dat ze het gaan opruimen..."

Na een nacht hard werken ligt de straat er weer blinkend bij. "Helemaal spik en span is het weer. Alsof er niks gebeurd is", aldus Van Tol.

Crypto mixers have caught the hot end of the stick that is the U.S.’ efforts to sanction North Korea, thanks to their inability to stop DPRK-affiliated groups from using their services to launder ill-gotten gains.

Read more...

Like a screen protector for your entire car, a new protective coating developed by researchers at the Korea Research Institute of Chemical Technology could actually go one step further than the plastic films you apply to your smartphone’s display. When exposed to the sun, it’s able to heal itself, making scratches…

Read more...

Mon dieu! Zut alors! Merde! French fries! The Walking Dead’s ever-expanding TV universe head honcho, Scott Gimple, has revealed that the upcoming spin-off starring Norman Reedus’ Daryl will somehow take place in France, and I simply can’t wrap my tête around it.

Read more...

Locke & Key season three arrives on Netflix this week—and we’re excited to see how this well-crafted, highly entertaining series wraps up the supernatural drama surrounding the Locke family, their friends, and their demonic enemies. But if you binged season two back when it dropped last October, you might be in need…

Read more...

Gizmodo is 20 years old! To celebrate the anniversary, we’re looking back at some of the most significant ways our lives have been thrown for a loop by our digital tools.

Read more...

Apple is avoiding any deep stake in the consumer VR pricing rat race, reportedly, with a very expensive and very low-key first release. As first noted by MacRumors, consistent Apple analyst Ming-Chi Kuo wrote Sunday that the tech giant will only be releasing less than 1.5 million units of its first gen AR/VR headset …

Read more...

Spider-Man might be the most popular insect-adjacent superhero in the United States, but in Japan, he’ll always play second fiddle to Kamen Rider. The masked, motorcycle-riding hero, one of the stalwarts of the tokusatsu genre, has been a mainstay on Japanese TV for over 50 years. Now, the story of the 2019 series …

Read more...

Season two of webcomic Lore Olympus just concluded, with season three coming very soon, and io9 got a chance to speak with Eisner-winning creator Rachel Smythe all about it. Since its 2018 launch, Lore Olympus—a retelling of the Hades and Persephone myth—has gained a dedicated fandom (it’s the number one most-read…

Read more...

Believe it or not, the fish sticks available in the frozen food sections of most supermarkets actually do come from a dead animal. One day in the future though, that may no longer be true. Seafood made without the sea is gaining ground in the ever-growing “cultured meat” world.

Read more...

Gizmodo is 20 years old! To celebrate the anniversary, we’re looking back at some of the most significant ways our lives have been thrown for a loop by our digital tools.

Read more...

Google is firing back at Sonos Inc., filing two lawsuits against the audio products company that claim that its voice control technology infringes on a number of Google patents.

Read more...

NASA’s SLS rocket is slated to launch for the first time in just three weeks, rumbling off the launch pad with 8.8 million pounds of thrust. There to see it take flight will be thousands upon thousands of spectators, as the Artemis era officially gets underway.

Read more...

You’ve likely heard of the House Republican Congress and the Congressional Black Caucus, but what about a caucus geared specifically for self-driving vehicles? A pair of bipartisan House representatives are advocating for a new group, called the Congressional Autonomous Vehicle Caucus, which they hope could…

Read more...

If you didn’t make it to theaters to watch League of Super-Pets, or just weren’t interested in forking over cash to watch Batman’s dog Ace talking about peeing on things, you can still see the movie’s silly post-credits scene thanks to star Dwayne Johnson. As befits the movie’s kid-friendly mien, it’s not a tease for…

Read more...