Op de Griekse eilanden Lesbos en Chios zijn meer dan zeventig gewonden gevallen bij confrontaties tussen bewoners en de politie. De eilandbewoners protesteren tegen de plannen van de Griekse regering om nieuwe, gesloten kampen voor asielzoekers te bouwen. Ze vrezen dat er steeds meer migranten naar hun eilanden komen.

Gisteren waren er ook demonstraties en werden vanuit hoofdstad Athene leden van de mobiele eenheid naar de eilanden gestuurd.

Op Lesbos blokkeren mensen sinds gisteren de toegangswegen van de geplande bouwplaats om te voorkomen dat de werkzaamheden voor het nieuwe kamp van start gaan.

Traangas tegen bewoners

De politie zette traangas in tegen de bewoners, maar slaagde er niet in de blokkades te doorbreken. Volgens lokale media heeft de oproerpolitie zich teruggetrokken.

Lesbos is het eiland waar het overvolle migrantenkamp Moria is gevestigd. Eerder deze maand demonstreerden zowel asielzoekers als bewoners tegen de sterk verslechterde leefomstandigheden in het kamp.

In en rond het kamp leven zeker 19.000 vluchtelingen en migranten, terwijl er plek is voor enkele duizenden mensen.

Op Chios is de situatie het tegenovergestelde van die op Lesbos: de oproerpolitie heeft de bouwlocatie geblokkeerd en bewoners probeerden die te bereiken. Een groep demonstranten viel agenten aan in het hotel waar ze verbleven.

Bij de gevechten raakten 52 agenten en 22 betogers gewond.

Staking uit protest

Op Lesbos, Chios en Samos legden bewoners het werk neer uit protest tegen het politiegeweld en de plannen van de regering. Scholen, winkels en gemeente-instellingen waren dicht en duizenden bewoners verzamelden zich op de centrale pleinen in de hoofdsteden.

De gouverneur van de eilanden, Kostas Moutzouris, heeft de regering opgeroepen om de oproerpolitie terug te trekken en de bouw van de nieuwe kampen te stoppen. "De regering moet meer begrip hebben voor de problemen waar de eilandbewoners de afgelopen jaren mee kampten. Ik ben bereid naar Athene te komen om een nieuwe oplossing te vinden."

Op Samos hielden inwoners een protestbijeenkomst bij de plek waar de bouw van een kamp vorig jaar al is begonnen. Er staan nu containerwoningen, maar er zou een nieuw vluchtelingenkamp moeten verrijzen voor zo'n 1200 tot 1500 asielzoekers. De regering zou dat geplande kamp willen uitbreiden en er ook een gesloten kamp van willen maken. Het protest verliep zonder incidenten.

Morgenmiddag heeft de Griekse premier Mitsotakis een gesprek met gouverneur Moutzouris en burgemeesters van de drie eilanden. De centrum-rechtse regering van Mitsotakis wil nieuwe kampen bouwen en de overbevolkte centra sluiten.

Te weinig informatie, en niet weten waar je aan toe bent. Het chagrijn begint toe te slaan bij Nederlanders die in quarantaine zitten in hotel H10 Costa Adeje Palace op Tenerife.

Voor Ad en Marijke Elissen is het dag twee dat ze in hotelkamer moeten blijven. Er is nu een paar keer een briefje onder hun hoteldeur doorgeschoven, maar de informatie daarop is summier vindt Ad. Bovendien zijn zijn medicijnen op. Via de huisarts in Breda heeft hij een recept gekregen voor nieuwe medicijnen, maar de medewerkers van het hotel kunnen hem niet helpen. Hij hoopt nu dat reisorganisatie TUI hem van de geneesmiddelen kan voorzien.

Gisteren werd ontdekt dat een Italiaan die kort daarvoor in het hotel had geslapen besmet was met het coronavirus. Daarna is de ziekte bij nog drie gasten vastgesteld. Sindsdien zitten meer dan 700 hotelgasten in quarantaine op hun hotelkamer. Volgens Ad mocht een grote groep vandaag het hotel verlaten. "Dat zijn de mensen die op maandag zijn aangekomen bij het hotel. De besmette mensen waren toen al weg."

Ook de Nederlandse Manuela Boekweit zit min of meer opgesloten in haar hotelkamer, samen met haar moeder en 10-jarige dochter. Zij houden zich strikt aan de regels.

Boekweit was enigszins verbaasd dat ze vandaag lunch mochten ophalen in de eetzaal. "Ik schrok van wat ik daar aantrof. Een paar honderd mensen zaten daar te eten, de meeste droegen geen mondkapje."

Daardoor is ze aan het twijfelen gezet. "Het is verwarrend", vindt de Nederlandse. Ze wil graag goede informatie krijgen, maar ook via de Nederlandse ambassade heeft ze nog niets gehoord, vertelt ze.

Dochter Mila laat in een filmpje bij NOS Jeugdjournaal zien hoe hun hotelkamer eruit ziet:

Het echtpaar Elissen en de familie Boekweit zijn inmiddels getest op het coronavirus. Niemand van hen heeft verhoging. "Vanaf nu moeten we elke dag zelf onze temperatuur opmeten, daarvoor hebben we temperatuurmetertjes gekregen die we onder onze tong moeten houden", vertelt Elissen. Ook hebben alle hotelgasten mondkapjes gekregen.

Ad en zijn vrouw voelen zich niet ziek, maar ze beginnen inmiddels wel chagrijnig te worden van de situatie. Bij de familie Boekweit op de kamer bellen ze veel met familie en vrienden. Ze hebben boeken bij zich, maar ze zijn niet in de stemming om te lezen. Ze proberen de tijd te doden met spelletjes.

De eerste Nederlandse waterstoftrein reed vanmiddag bij Oldenzaal het land binnen. De trein is onderweg naar Groningen, waar hij een paar weken 's nachts gaat proefrijden tussen Groningen en Leeuwarden. Met de proef wordt onderzocht of de trein vervuilende dieseltreinen kan vervangen.

Coradia iLint is de naam van de waterstoftrein. Door een locomotief werd hij naar zijn plek gebracht, want de vergunning voor de proef om op waterstof te rijden geldt alleen voor het traject Groningen - Leeuwarden. De trein gaat twee weken lang 's nachts rijden zonder passagiers, met snelheden tot 140 kilometer per uur.

Verduurzamen

Het doel van de proef is om praktijkervaring op te doen en te onderzoeken of waterstoftreinen een goede oplossing zijn voor de verduurzaming van het treinvervoer in Groningen, schrijft RTV Oost. Dieseltreinen kunnen dan worden ingeruild voor waterstoftreinen die alleen schoon water uitstoten.

Er wordt gekeken naar de prestaties van de waterstoftrein op het spoor: hoe zit het met de tegenwind, en hoelang duurt tanken? Daarnaast wordt er gekeken naar wat er nodig is om toestemming te krijgen om met zo'n trein in de reguliere dienstregeling te mogen rijden.

In het Duitse Nedersaksen rijden sinds 2018 twee waterstoftreinen. Als de proef een succes is, wil de provincie Groningen vanaf 2023 nieuwe treinen op waterstof laten rijden.

Inwoners van een Zwitsers dorpje moeten waarschijnlijk meer dan tien jaar hun huis uit vanwege ontploffingsgevaar. Bij een oud munitiedepot in de buurt liggen duizenden kilo's munitie opgeslagen. Om die veilig te verwijderen moet de bevolking jarenlang ergens anders wonen.

De verhuizing laat nog wel even op zich wachten: de 170 inwoners van het dorpje Mitholz hoeven pas vanaf 2031 weg te zijn. Dat het nog zo lang duurt, komt door de voorbereidingen die nodig zijn voor de opruimklus.

Het Zwitserse ministerie van Defensie schat de kosten daarvan op meer dan 1 miljard Zwitserse frank, omgerekend bijna 950 miljoen euro. De bewoners worden gecompenseerd voor waardeverlies van hun huis en krijgen hulp bij de verhuizing.

Volgens de burgemeester hebben inwoners tijdens de ontmanteling van het depot waarschijnlijk wel de mogelijkheid om tijdelijk terug te gaan om hun huizen en tuinen te onderhouden.

1 miljard frank

De ondergrondse munitieopslag bij Mitholz werd gebouwd tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1947 ontplofte een deel van de 7000 ton munitie, waarbij negen mensen om het leven kwamen. Volgens Defensie werd de ontploffing veroorzaakt door chemische reacties en zelfontbranding. Een deel van de achtergebleven munitie werd opgeruimd.

Een jaar na de explosie konden de inwoners van Mitholz weer terug naar huis. Er was nog ongeveer 3500 ton munitie achtergebleven, waaronder granaten en bommen tot 50 kilo. Het complex werd opnieuw opgebouwd en in de decennia daarna gebruikt als kazerne en opslag van medische legerspullen.

In 1997 blikte de Zwitserse publieke omroep SRF terug op de dodelijke explosie in 1947:

Na de explosie van 1947 werd een aantal keer onderzoek gedaan naar de risico's van de achtergebleven munitie, voor de laatste keer in 1986. Daaruit concludeerden experts dat de opslag geen gevaar vormde.

Een paar jaar geleden geleden werd dat anders. Eind 2017 werd besloten het risico opnieuw te onderzoeken omdat er plannen waren om het complex om te bouwen tot datacenter. De onderzoekers noemden het risico van een explosie van de munitieresten 'ontoelaatbaar' en 'onacceptabel'. De nieuwe beoordeling werd gedaan op basis van betere onderzoeksmethoden en aangescherpte veiligheidseisen.

Na het onderzoek werd het gebouw niet langer gebruikt als militaire accommodatie. Ook de opslagplaats voor medische legerspullen werd vroegtijdig gesloten.

Het coronavirus wordt een beurskrachvirus. Het dringt steeds verder binnen in Europa en laat diepe sporen na op de aandelenbeurzen. Dat het virus de wereldeconomie dreigt te verlammen, jaagt beleggers weg van de aandelenmarkten.

In de laatste paar handelsdagen zijn de grote aandelenindexen in de wereld tot 10 procent gedaald. Het is een soort krach, een daling van de beurs met 10 procent, maar dan in een paar stapjes. Honderden miljarden euro's en dollars aan beurswaarde zijn verdampt, op Wall Street in New York bedraagt het verlies nu al 2100 miljard dollar.

De AEX tikte nog maar een week geleden 630 punten aan, vandaag noteerde de Nederlandse beursindex even 565 punten, een verschil van meer dan 10 procent. Beleggers, groot en klein, lijken aan de kant te gaan staan en de luwte op te zoeken. Uiteraard speelt mee dat de beurzen al meer dan drie jaar een opgaande lijn kennen en dat daar een einde aan komt. Door nu je winst te nemen en eruit te stappen dalen koersen nog meer.

Een manier om inzichtelijk te maken hoe de sfeer op de beurs is, is de zogeheten volatiliteitsindex VAEX. Die meet de beweeglijkheid (volatiliteit) van de handel in AEX-aandelen, gebaseerd op de optieprijzen van een maand. Bij onrust, onzekerheid, crisis, geopolitieke spanningen, omvallende banken en recessies schiet de index omhoog. Hoe hoger de piek, hoe nerveuzer de belegger.

In rustige beurstijden ligt de VAEX tussen de 10 en 15 punten. Boven de 20 wordt het spannender en boven de 25-30 is het crisis. Hieronder zie je het verloop vanaf 2010. De piek van 2018 was overigens een soort paniekreactie, zonder dat er echt een aanleiding voor was:

De handelsvolumes op de beurs zijn overigens aan de lage kant, wat doorgaans niet wijst op paniek en het massaal van de hand doen van aandelen. Afwachten, op scherp staan en klaar staan om te vluchten lijken nu even het adagium.

'Rechte lijn omlaag'

Toch is er volgens obligatiestrateeg Hyung-Ja de Zeeuw van de Rabobank regelrecht sprake van paniek. "We zien een rechte lijn omlaag. Iedereen probeert door hetzelfde deurtje naar buiten te gaan. Het is op dit moment echt rood."

Alle partijen zijn aan het verkopen, aldus De Zeeuw: pensioenfondsen, grote partijen en ook de particuliere beleggers.

In tijden van onrust gelden staatsobligaties als een veilige haven. En die van veilige landen zoals Duitsland en Nederland zijn bijzonder in trek. De Duitse tienjaarsrente is daardoor gezakt naar -0,5 procent, de Nederlandse rente naar -0,4 procent. Beleggers betalen dus om hun geld veilig te stallen.

Ook pensioenfondsen geraakt

De dalende beurzen en de dalende rente zijn beroerd voor de dekkingsgraad van pensioenfondsen. Die daalt nu dubbel zo hard. Als de verliezen aan het eind van het jaar niet zijn bijgetrokken maakt dat korten op miljoenen pensioenen bijna onvermijdelijk. Pensioenfondsen beleggen een flink deel van de 1560 miljard euro aan pensioengeld in aandelen. De lage rente dwingt de pensioenfondsen de buffers te verhogen om de uitkeringsverplichtingen na te komen.

Vrijwel alle aandelen delen in de beursmalaise, ook die van bedrijven die eigenlijk niets te maken hebben met het virus. Het is vergelijkbaar met een cruiseschip in quarantaine: een paar besmette zieken aan boord, de rest niet, maar je zit wel in hetzelfde schuitje en kunt geen kant op. Een enkel fonds ontspringt de dans, zoals de beursgenoteerde beurshandelaar FlowTraders. Die leeft van beurshandel, van kopen of verkopen, of de markt nu omhoog of omlaag gaat.

Bedrijven of sectoren die rechtstreeks geraakt worden krijgen uiteraard flinke klappen. Luchtvaartcombinatie Air France-KLM vliegt al weken niet meer op China en ziet minder boekingen of annuleringen op andere bestemmingen, zowel bij zakelijke als bij vakantievluchten. Dat betekent minder inkomsten, maar wel doorlopende kosten. Het aandeel Air France-KLM verloor in de afgelopen week 20 procent van de waarde. De aankondiging vandaag dat KLM kosten gaat besparen om de impact van het coronavirus het hoofd te bieden, leidde wel tot een koersstijging.

Bedrijven die handelen in grondstoffen als staal en energie worden ook hard geraakt. Stagnerende productie betekent minder behoefte aan grondstoffen. Philips, dat tegenwoordig vooral zaken doet in gezondheidstechnologie en actief is in China, kwam met een winstwaarschuwing en verloor meteen 10 procent.

Ook banken hebben te lijden. ABN en ING verloren allebei 8 procent. Een inzakkende economie raakt bedrijven en consumenten; banken moeten rekening houden met afschrijvingen op leningen. Of dat op grote schaal gebeurt, hangt af van hoe groot de economische impact van het virus is, en hoe lang bedrijven daar last van hebben.

Meer dan honderd chauffeurs zijn vanmiddag naar het taxiprotest bij het hoofdkantoor van Uber in Amsterdam gekomen. De chauffeurs willen meer betaald krijgen en een stop op het aannemen van nieuwe chauffeurs in Amsterdam. Het is het derde protest in twee weken.

Niet alleen Uberchauffers, ook chauffeurs van de Toegelaten Taxiorganisatie (TTO) protesteerden vanmiddag. De organisator van het protest sprak met een megafoon zijn onvrede uit tegen de andere chauffeurs. "We zijn binnen in gesprek gegaan met Uber, maar het was weer hetzelfde liedje."

'Laag tarief en kots in de auto'

De Uber-chauffeurs vertellen dat ze maar een paar euro betaald krijgen voor de nachtelijke ritjes. "En dan kotst er vaak ook nog iemand in mijn auto." Uber zegt zich niet te herkennen in de klachten. "Dat zijn dan echt de uitzonderingen. Chauffeurs die echt actief zijn voor ons, verdienen zo'n 24 euro per uur. Veel chauffeurs die hier vandaag zijn, rijden niet of weinig voor Uber."

Over twee weken willen de boze chauffeurs naar Den Haag om een minimumtarief te eisen. Uber zegt dat er binnenkort een "positieve mededeling" naar buiten komt.

Het coronavirus breidt zich steeds verder uit over Europa. Het risico is reëel dat ook in Nederland mensen besmet raken. Zijn we daar voldoende op voorbereid? En wat zijn dan de gevolgen voor de Nederlandse samenleving? In een speciale uitzending donderdagavond gaat de NOS op zoek naar antwoorden op deze vragen.

Ook kijkers kunnen tijdens het programma Het coronavirus: feiten en fabels vragen stellen, via de online en social kanalen van de NOS. Presentator Rob Trip legt de vragen voor aan experts en Saïda Maggé geeft concrete informatie en uitleg bij het scherm. Verder komen verslaggevers en correspondenten aan het woord in live schakelingen en reportages.

De extra NOS-uitzending over het coronavirus is morgen van 20.35 tot 21.25 uur op NPO 1.

Extra radio-uitzending

Ook op de radio wordt extra aandacht besteed aan de uitbraak van het coronavirus. Van 17.00 tot 18.30 uur beantwoorden deskundigen vragen over het virus in een speciale uitzending van Nieuws en Co op NPO Radio 1.

Duitsland staat aan het begin van een corona-epidemie, zegt de minister van Volksgezondheid. Volgens minister Spahn is de route die het virus in Duitsland van patiënt naar patiënt heeft afgelegd niet meer helemaal te achterhalen.

In Duitsland staat het aantal besmettingen op 21. Vanwege de uitbraak van het coronavirus heeft Spahn met minister van Binnenlandse Zaken Seehofer een crisisteam ingesteld. Dat team kwam vandaag voor het eerst bijeen.

Gisteren werd bekend dat net over de grens bij Sittard een Duitser is besmet met het coronavirus. Het gaat volgens de Duitse omroep WDR om een 47-jarige man die in kritieke toestand in het ziekenhuis ligt. Ook zijn vrouw is positief getest op het virus. Het is niet bekend waar de twee besmet zijn geraakt.

Volgens het RIVM is de man eerder deze maand in Limburg geweest. De GGD in Nederland zou eerst onderzoek doen naar met wie de man contact heeft gehad, maar dat bleek later niet nodig omdat de man geen ziekteverschijnselen had tijdens zijn verblijf in Nederland.

Een ketting van mensen wil in mei de Formule 1-teams blokkeren die over het strand van en naar Zandvoort gaan rijden. De gemeente Zandvoort stond gisteravond toe dat de teams in mei over het strand rijden om snel van en naar het circuit te komen.

Drie Formule 1-teams, waaronder dat van Max Verstappen, logeren tijdens de Dutch Grand Prix in een hotel in Noordwijk. Om te voorkomen dat ze vast komen te staan in de files, vroegen ze ontheffing aan om twee keer per dag over het strand te mogen rijden. Meerdere milieuorganisaties zijn tegen het besluit, omdat het konvooi meerdere keren een natuurreservaat doorkruist, waar normaal geen mensen mogen lopen.

Honderden mensen doen mee aan de blokkade, zegt de organisatie tegen NH Nieuws. De activisten willen proberen de teams tot stilstand te dwingen. Dat doen ze volgens de organisator dagelijks van 30 april tot en met de racedag op 3 mei. "Wij moeten van het strand af, en dat doen we graag. Dan kan het niet zo zijn dat er auto's zijn die gewoon door mogen rijden", zegt de organisator.

Petitie

Een petitie tegen de plannen om ontheffing te geven aan de drie Formule 1-teams is bijna 31.000 keer ondertekend. Klimaatactiegroep Extinction Rebellion verstoorde gisteravond de raadsvergadering met een zogenoemde 'die-in', waarbij actievoerders op de grond gaan liggen alsof ze doodgaan.

Het Openbaar Ministerie heeft tien jaar cel en tbs geëist tegen een man die zijn vriendin in Almere gedood zou hebben uit jaloezie. De vrouw werd vorig jaar juni gedood. Ze was daarvoor bij een kliniek geweest om te praten over borstimplantaten en haar vriend was boos, omdat ze werd behandeld door een mannelijke arts, zegt justitie.

De 41-jarige man ging met een mes naar de kliniek en dreigde iedereen dood te steken. Later drong hij haar woning binnen, waar de vrouw werd verwurgd. Een bewoner van de flat waar ze woonde zou voor hem open hebben gedaan.

De verdachte zegt zich niks meer te kunnen herinneren van het moment en een black-out heeft gehad. Ze was volgens hem dood toen hij weer bijkwam en hij heeft zich toen gemeld bij de politie.

Facetime met vriend

Volgens het OM rammelt het verhaal van de verdachte. Voordat hij naar de politie ging belde hij volgens justitie vanuit de woning eerst met zijn moeder. Hij vertelde haar dat hij de vrouw had gewurgd. Daarna had hij ook nog contact met een vriend via Facetime. Hij liet hem volgens het OM het lichaam van de vrouw zien. Pas daarna zou hij de politie hebben gebeld.

De twee hadden een problematische relatie. De vrouw wilde een aantal keer de relatie beëindigen, maar deed dit niet omdat de man dreigde zichzelf of haar te doden. Hij heeft meerdere zelfmoordpogingen gedaan.

De psychiater vindt het onwaarschijnlijk dat de man daadwerkelijk een black-out heeft gehad. Wel is hij verminderd toerekeningsvatbaar door een borderline stoornis met narcistische en anti-sociale kenmerken.

De uitspraak is op 11 maart.

Mensenrechtenorganisaties en twee burgers hebben de Staat gedagvaard in een zaak over etnisch profileren door de Koninklijke Marechaussee. De organisatie, die valt onder het ministerie van Defensie en verantwoordelijk is voor onder meer grensbewaking, discrimineert volgens hen niet-witte mensen bij grenscontroles.

Het collectief wil dat dat stopt en is vandaag naar de rechter gestapt. Die gaat beoordelen of het daadwerkelijk tot een rechtszaak komt.

Het gaat om Amnesty International, Control Alt Delete, antidiscriminatiebureau Radar en het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten. Ook twee burgers doen mee: een piloot en voormalig gemeenteraadslid in Eindhoven Mpanzu Bamenga. Volgens Bamenga zijn zij allebei bij grenscontroles uit de rij gehaald vanwege hun donkere huidskleur.

Bamenga had in 2018 op Eindhoven Airport een vernederende ervaring, vertelt hij:

Uit een gesprek met de marechaussee maakte Bamenga op dat er sprake was van etnisch profileren. "Ik heb gevraagd: hoe ziet een Nederlander er dan uit? Dat is de vraag. En dan voel je aan dat er een bepaald stigma is op bepaalde huidskleuren." Een klacht die Bamenga indiende over de gang van zaken werd eerder gegrond verklaard.

De Koninklijke Marechaussee zegt in een schriftelijke reactie de wet uit te voeren. "De basis van onze controle ligt in de Vreemdelingenwet, waarbij we met name illegale grensoverschrijding tegen moeten gaan."

Bij het selecteren van mensen voor een controle kan etniciteit "een relevante indicator" zijn, maar alleen in combinatie met andere indicatoren, meldt de marechaussee. De gebruikte methode wordt continu verbeterd, zegt de marechaussee verder. "Medewerkers worden hiervoor opgeleid. Controles zijn door deze werkwijze altijd uitlegbaar."

'Grote impact'

Mpanzu Bamenga heeft naar eigen zeggen honderden berichten gekregen van mensen met vergelijkbare ervaringen. Het oud-raadslid zegt de zaak mede namens hen te beginnen. "Juist voor deze mensen is het zo belangrijk dat er niet etnisch geprofileerd wordt, want dat heeft ontzettend veel impact."

Het collectief achter de dagvaarding wil laten zien "dat etnisch profileren niet oké is en dat slachtoffers er geen genoegen mee hoeven te nemen", zegt Jaïr Schalkwijk van Control Alt Delete. "Uiteindelijk willen we met deze rechtszaak bereiken dat de rechter een grens trekt en dat de rechter verbiedt dat de marechaussee nog etniciteit mag gebruiken in risicoprofielen."

De twee advocaten van kroongetuige Nabil B. mogen tijdens inleidende zittingen van het liquidatieproces Marengo anoniem blijven. Ze kunnen de ontwikkelingen in de rechtszaal volgen via een videoverbinding. Dat hebben de rechters die de zaak behandelen bepaald.

Een woordvoerder van de rechtbank wil geen details geven over de beslissing en zegt dat de rechter morgen bij de opening van de zitting met een toelichting komt.

Het Marengo-proces draait om de criminele organisatie rond Ridouan Taghi. Die wordt in verband gebracht met vijf liquidaties en meerdere pogingen daartoe.

De inleidende zittingen in het liquidatieproces zijn morgen, vrijdag en volgende week vrijdag. Die laatste zittingsdag is speciaal voor Taghi, de andere zestien verdachten zijn morgen en vrijdag aan de beurt.

Moord op Derk Wiersum

De raadslieden van Nabil B. bleven om veiligheidsredenen ook al anoniem tijdens de verhoren van de kroongetuige bij de rechter-commissaris. De anonimiteit was het gevolg van de moord op advocaat Derk Wiersum, die Nabil B. bijstond. Wiersum werd in september doodgeschoten bij zijn huis in Amsterdam. De tweede advocaat van B. trok zich in december terug.

De advocaat van Taghi, Inez Weski, maakte bezwaar tegen het volledig anoniem blijven van de advocaten. Ze wilde kunnen controleren of de kroongetuige uit eigen wetenschap zou verklaren, of mogelijk ruggespraak hield. Ook stelde ze dat het anoniem houden van advocaten wettelijk niet mag.

Alle vrouwen in Schotland kunnen binnenkort gratis menstruatieproducten krijgen, heeft het Schotse parlement bepaald. Studenten hoeven al sinds 2018 niet meer te betalen voor bijvoorbeeld maandverband en tampons, maar dat gaat dus voor alle Schotse vrouwen gelden.

Schotland was het eerste land dat menstruatieproducten gratis ging aanbieden op scholen en universiteiten. Binnenkort wordt het ook het eerste land dat dat voor alle vrouwen doet.

Het is de bedoeling dat menstruatieproducten voortaan op openbare plaatsen te krijgen zijn, zoals in apotheken, buurthuizen en bij jeugdclubs.

Taboe op menstruatie

"Het zou een mijlpaal zijn voor het normaliseren van menstruatie in Schotland", zegt de indiener van het wetsvoorstel, Monica Lennon. Het is onderdeel van het plan om menstruatie-armoede aan te pakken. Veel vrouwen hebben geen geld voor het kopen van bijvoorbeeld maandverband en tampons.

"Een op de vier Schotse vrouwen heeft er weleens mee te maken", zegt NOS-correspondent Tim de Wit. "Je hoort schrijnende verhalen van meisjes die zakdoekjes of een sok gebruiken en tijdens hun ongesteldheid dagen niet op school verschijnen."

Hulporganisatie Plan International heeft onderzoek gedaan naar menstruatie-armoede. "Er is een groot taboe op menstruatie. Op menstruatie-armoede al helemaal", zegt een woordvoerder. "Mensen kloppen niet graag aan bij anderen voor menstruatieproducten. Het hoeft niet duur te zijn, maar als je keuzes moet maken, wordt het geld vaak aan andere dingen uitgegeven."

"Als een overheid erkent dat het een probleem is, wordt het hopelijk bespreekbaar gemaakt", voegt zij daar nog aan toe. "Het is in ieder geval een signaal dat menstruatie normaal is." Ze vindt dat andere landen het voorbeeld van Schotland moeten volgen.

Plannen

De meerderheid in het Schotse parlement stemde voor het wetsvoorstel, maar er kunnen nog wijzigingen voorgesteld worden. Volgens sommige partijen moet er nog veel gebeuren om het voorstel betaalbaar te maken en uit te voeren. De regering schat dat het omgerekend 25 miljoen euro per jaar zal kosten.

In zowel Engeland als Wales gaan stemmen op om het Schotse voorbeeld te volgen als in de praktijk blijkt dat het goed werkt.

Zwijgen over extreme menstruatiepijn kan gevaarlijk zijn. NOS op 3 maakte deze video erover:

Minister Bruins begrijpt dat mensen zich zorgen maken over het coronavirus. Hij vindt het terecht dat er veel aandacht voor is en wil daarop inspelen met goede publieksinformatie en de juiste voorbereidingen.

Volgens Bruins blijft het een reëel risico dat het virus Nederland bereikt: "We hebben tot nu toe in Nederland zo'n vijftig mensen getest. Tot nog toe is de uitslag steeds negatief, maar vroeg of laat kan zich natuurlijk een patiënt aandienen", zegt hij:

Bruins benadrukt dat allerlei voorbereidingen zijn getroffen, bijvoorbeeld om mensen in quarantaine te kunnen plaatsen. Ook houdt de overheid in de gaten of er genoeg beschermingsmiddelen zijn, zoals pakken, handschoenen en mondkapjes.

Op kritiek uit een deel van de Kamer dat het kabinet te laks is, antwoordt Bruins dat hij steeds op zoek is naar de goede maatvoering. "Als er een virus uit Wuhan is en er komt een enkele passagier naar Nederland is dat natuurlijk anders dan wanneer er klachten zijn uit Noord-Italië of Duitsland, want dan komt het dichterbij."

De minister wil naarmate het virus zich ontwikkelt steeds meer doen aan publieksinformatie. Hij verwijst daarvoor naar de sites van het RIVM en van Buitenlandse Zaken. Bruins wil ook meer afstemming in Europa.

Geen scholen in de grensstreek dicht

Volgens de minister is er voorlopig geen reden om in de grensstreek met Duitsland scholen te sluiten of andere extra maatregelen te nemen. "Maar dat is op basis van de huidige informatie en die kan in de loop van de komende dagen veranderen."

Mensen met koorts die kuchen en die een relatie hebben met China of met een van de andere getroffen gebieden raadt hij aan contact op te nemen met de huisarts. Die kan iemand eventueel doorsturen om een test te laten doen. Hij raadt mensen verder aan goed hun handen te wassen en in hun elleboog te hoesten of niesen.

Putri Hintaran is arts infectieziektebestrijding en staat iedereen geduldig te woord. Ze ziet drie type bellers. "Sommige mensen bellen omdat ze op reis zijn geweest naar gebieden waar het virus heerst. Ze komen terug en maken zich zorgen of ze het virus hebben opgelopen," zegt ze.

KLACHTEN
"Andere mensen bellen omdat ze gezondheidsklachten hebben of voor iemand met een zwakke gezondheid zorgen. Maar ook huisartsen en andere zorgprofessionals bellen met ons."

Mocht het virus ook Nederland bereiken, dan is de GGD er in ieder geval klaar voor. "Je moet er op zijn voorbereid dat het gaat gebeuren, je wilt je niet laten verrassen," zegt Hintaran.

DRASTISCHE MAATREGELEN
Ook verantwoordelijk minister Bruno Bruins zei vandaag dat de instanties zich goed voorbereiden op de mogelijke komst van het coronavirus. Hij liet weten drastische maatregelen zoals het afgrendelen van een dorp of wijk niet uit te sluiten.

"Je zoekt steeds naar maatregelen die horen bij de groep mensen die het aangaat. Bij elke situatie zoek je naar de best passende maatregelen. We zullen op alle nieuwe ontwikkelingen moeten inspelen," zegt Bruins.

MAATREGELEN
Ondertussen roepen steeds meer organisaties om meer maatregelen nu het virus ook Europa heeft bereikt. Zo wil FNV Spoor dat de NS met een actieplan komt. De vakbond is bang dat het virus via de internationale trein naar Nederland kan komen.

Scholenkoepels in Nederland vragen zich af of zij regels moeten invoeren vanwege het coronavirus, blijkt uit een rondvraag van het ANP. Zo vragen verschillende scholen zich af of kinderen na een vakantie in een gebied waar besmettingen zijn geweest eerst naar de huisarts moeten. Een middelbare school uit Zeist heeft een uitwisselingsproject in Florance voortijdig afgebroken nadat het virus was uitgebroken in Noord-Italië.

EXTRA UITZENDING NOS
De NOS besteedt donderdag in een speciale uitzending aandacht aan het nieuwe coronavirus. De NOS gaat in het programma onder meer op zoek naar antwoorden op de vraag of Nederland goed is voorbereid op besmettingen en wat dan de gevolgen zijn voor de samenleving.

In het programma 'Het corona-virus: feiten en fabels' beantwoorden experts ook vragen van het aanwezige publiek. Verder kunnen kijkers online en via sociale media vragen stellen. Presentator Rob Trip legt deze dan voor aan deskundigen. Saïda Maggé geeft concrete informatie en uitleg bij het scherm. Ook komen verslaggevers en correspondenten aan het woord.

BESMET
Wereldwijd zijn inmiddels meer dan 80.000 mensen besmet geraakt door het virus, waarvan verreweg de meesten in China. Vanmorgen leek het even alsof het virus mogelijk ook in Nederland was aangetroffen, maar dat bleek nog niet het geval.

Alle ziekenhuizen in ons land hebben besloten uitgebreider te gaan testen op het corona-virus. Elke zieke die op de eerste hulp komt met een longontsteking of griep, wordt ook op corona getest.

• Babbeltrucs over coronavirus: 'Trap er niet in, doe zo snel mogelijk de deur dicht'
• Nepbericht coronavirus gaat rond: er is dus geen besmetting in Overvecht
• Kinderen uit Zeist vluchten voor coronavirus: 'Leerlingen best in paniek'
• RIVM: Geen nieuwe maatregelen na corona-uitbraak in Italië
• Kazernecommandant blikt terug op opvang corona-evacués: 'Die mensen waren zo vreselijk moe'

Ook werd de fiets van de jongen vernield. De twee verdachten hebben een onderling contactverbod gekregen en mogen ook geen contact opnemen met het slachtoffer. De tieners moeten voor de kinderrechter verschijnen.

De provincie Utrecht telt op dit moment 111 distributiecentra. Samen beslaan zij bijna twee miljoen vierkante meter. Het zijn vaak enorme, raamloze dozen in het landschap. De meeste staan in Utrecht, gevolgd door Nieuwegein en Vianen.

De groei is het grootst in Nieuwegein. "Dit heeft onder andere te maken met de ligging: centraal, in de driehoek van verkeersaders A2, A12 en A27 en goed bereikbaar met de auto. Aantrekkelijk dus voor ondernemers", stelt een woordvoerder van gemeente Nieuwegein.

Het Utrechtse landschap verandert hierdoor in rap tempo, en dat baart sommigen zorgen. Zoals de Utrechtse landschapsarchitect Marc Nolden. Dat dit soort distributiecentra rond de stad verschijnen, zegt volgens hem vooral iets over onszelf. "Dit is het effect van online koopgedrag. Het landschap is een spiegel van onze cultuur. Die dozen zijn wij. Ik ben daar niet blij of trots op, maar het hoort wel bij deze tijd. Als we het anders willen, moeten we de winkelstraten in."

NATIONALE DISTRIBUTIEHOTSPOT
Opvallend is dat de provincie Utrecht met name de nationale markt bedient. Hier zijn vooral distributiecentra te vinden van groothandels en retail- en postbedrijven, zoals HEMA, Jumbo Supermarkten, Sligro, Picnic en PostNL.

"Dat komt omdat Utrecht in het centrum van het land ligt", legt René Buck van Buck Consultants International uit. "Internationale ketens die landen als Duitsland, België en Frankrijk bedienen, zullen zich eerder in Zuid-Nederland vestigen."

Hoewel de Utrecht veel logistieke bedrijvigheid kent, staat de provincie niet in de landelijke top drie als het gaat om megadistributiecentra. Deze hebben een oppervlakte van meer dan 40.000 vierkante meter. Binnen de provincie Utrecht springt Nieuwegein er wel uit op gebied van omvang.

Het distributiecentrum in Nieuwegein waar voorheen V&D was gehuisvest, is bijna 50.000 vierkante meter. En de opening van nog zo'n megadistributiecentrum staat op de planning. Het gaat om een nieuw distributiecentrum van Jumbo met een omvang van circa 45.000 vierkante meter, dat waarschijnlijk nog vóór de zomer van 2020 geopend wordt.

"De komst van Jumbo is goed voor de werkgelegenheid, biedt honderden arbeidsplaatsen en is een nieuwe impuls voor bedrijventerrein De Liesbosch", laat een woordvoerder van gemeente Nieuwegein weten. Ook in Utrecht zorgen distributiecentra voor veel banen en inkomsten. "Bij Picnic in Utrecht werken zo'n 600 medewerkers," vertelt medeoprichter Michiel Muller. En er zijn plannen voor een nieuw gerobotiseerd distributiecentrum van Picnic in Utrecht."

LANDSCHAP
De toename van het aantal distributiecentra levert weliswaar werkgelegenheid op, maar het heeft ook negatieve gevolgen voor het landschap en het vestigingsklimaat van de regio, zegt Nolden. "Als het op deze schaal en op dit tempo doorgaat, voorzie ik een groot probleem. Deze dozen zullen gaan domineren en andere bedrijvigheid verdringen, waardoor de kwaliteit van de stadsranden achteruit gaat en ook de verbindingen naar het buitengebied slechter worden. Je ziet dat deze gebieden nog helemaal niet zijn toegerust op deze hoog dynamische ontwikkeling. Er is geen visie, geen grip."

Nolden is niet persé tegen de komst van distributiecentra, maar vindt de manier waarop momenteel gebouwd wordt zorgelijk: "Het zijn gigantische gebouwen, waarbij de menselijke maat volledig zoek is, en ze zijn introvert - het zijn een soort megastallen. Het gevelontwerp komt er vaak bekaaid vanaf en er wordt vrijwel geen enkele relatie met de omgeving en de omliggende bedrijven gezocht, niet ruimtelijk, niet functioneel. Er is vaak ook helemaal geen visie op de toekomst van het terrein, waar zo'n doos moet landen. En het ontbreekt aan regelgeving. Alles kan."

Daarnaast ziet hij steeds meer volledig geautomatiseerde en gerobotiseerde distributiecentra verschijnen, die in zijn ogen leiden tot plekken waar, behalve vrachtwagenchauffeurs en robots, straks geen enkel mens meer iets te zoeken heeft. En dat versterkt volgens hem juist het probleem.

"Dit type verdozing leidt tot een verdere anonimisering van bedrijventerreinen. De distributiecentra rondom Utrecht liggen vlakbij de stad, zeker hier rond de A12; Hoograven en straks de Merwedekanaalzone liggen op een steenworp afstand. Dan wil je juist meer stedelijke functies en levendigheid en behoud van kleinschalige bedrijven in zo'n gebied. Maar op deze manier doe je het omgekeerde; door de schaalvergroting, de anonimiteit, de niet-publieke functies en meer vrachtverkeer trek je de menselijke maat uit het gebied, keert het zich van de stad af, en heb je straks alleen nog maar meer beveiligingsmaatregelen nodig. Tot welke plekken leidt dat over tien jaar?"

BELEID EN TOEKOMST
In een reactie laat de provincie aan RTV Utrecht weten terughoudend te zijn met het realiseren van nieuwe bedrijventerreinen. "De provincie maakt samen met gemeenten afspraken over nieuwe en bestaande bedrijventerreinen, maar uiteindelijk zijn het gemeenten die bepalen welke soort bedrijven op de terreinen komen, niet de provincie."

De gemeente Nieuwegein legt uit dat de eisen die vervolgens aan de bouw gesteld worden, door de gemeente worden vastgelegd in de zogenoemde nota ruimtelijke kwaliteit (voor heel de stad) en een beeldkwaliteitsplan (per bedrijventerrein).

Nolden pleit voor effectieve clustering en meervoudig ruimtegebruik: "Als je het doet, doe het goed. Dat je distributiecentra bouwt op plekken waar al bedrijfshallen staan, is een eerste stap, maar nog niet goed genoeg. Je moet verder kijken dan het gebouw zelf en vanuit de omgeving redeneren en combinaties zoeken met andere opgaven. Je moet stedenbouw bedrijven. En niet bang zijn om te stapelen. Een goed voorbeeld is volgens hem het sportcomplex op het dak van de Ikea. Dat is een goede functiemix waarmee de menselijke maat in het gebied behouden blijft.

"Dat kan ook op een distributiecentrum. Maar dat kunnen ook andere functies zijn; denk aan kantoren, of een hotel, of een sportcomplex, of woningen. Of denk aan een collectieve tuin, een golfbaan, een zonneakker of zelf een kassencomplex. Zolang er maar reuring ontstaat, en interactie met de stad."

Alternatieven zijn er, maar het probleem is volgens Nolden dat de initiatiefnemers van de distributiecentra onvoldoende worden uitgedaagd, of door overheden worden verplicht na te denken over een plan waarin ook de belangen van de omgeving worden meegenomen, als voorwaarde voor een bouwvergunning.

"Wat dat betreft ben ik in paniek over de toekomst van het Utrechtse snelweglandschap. Het ziet er niet naar uit dat dat snel gaat veranderen. Utrecht is al omgeven door bedrijventerreinen. Daar zullen de komende jaren meerdere grootschalige distributiecentra bijkomen. Daarmee komen de verbindingen tussen stad en landschap onder druk, als ook het aangezicht van deze gebieden vanaf de snelweg. Maar dit is ook de entree van de stad, dit is de plek waar mensen thuis komen van hun werk of vakantie. Die kwaliteit lijken we te verliezen als we geen grip krijgen op deze ontwikkeling, met als gevolg dat we dat gevoel van thuiskomen straks alleen nog maar in onze straten hebben, of achter de voordeur van onze eigen woningen."

Het incident veroorzaakte gistermiddag onrust bij winkelcentrum Overvecht omdat agenten het vuur openden. Al snel verschenen beelden op Twitter.

Vandaag meldt de politie dat agenten op het parkeerterrein surveilleerden omdat er geregeld wordt ingebroken in auto's. Ze zagen vervolgens de twee inbreken in een geparkeerde auto. Toen ze daarna in hun eigen auto weg wilden rijden, versperde een politiewagen de weg. De inbrekers lieten zich echter niet zonder slag of stoot pakken.

DREIGENDE SITUATIE
De 26-jarige Utrechter sprong uit de auto en probeerde weg te rennen. Hij kon ter plekke aangehouden worden. Zijn kompaan zette de auto in de achteruit en reed met hoge snelheid weg. Hij botste daarbij tegen een politieauto aan. Volgens de politie moest een agent wegspringen om niet aangereden te worden. Ook botste hij tegen een andere auto aan, waar een vrouw en kinderen in zaten.

De politie zegt dat er een zeer dreigende situatie ontstond. Daarom is eerst een waarschuwingsschot gelost. Omdat de verdachte weigerde te stoppen is daarna nog zes keer gericht geschoten. De 21-jarige Utrechter wist toch te ontkomen, maar zijn auto werd kort daarna teruggevonden in de J.S. de Rijkstraat. Even later kon de man opgepakt worden.

ONDERZOEK
Als een agent geweld gebruikt, moet dit altijd gemeld worden en komt er een onderzoek. Ook in dit geval zal bekeken worden of er terecht geschoten is.

Mede vanwege dit onderzoek, is de politie op zoek naar getuigen van het incident. Wie het schietincident bij winkelcentrum heeft meegemaakt, krijgt het verzoek de politie te bellen.

Romy kwam op het idee om zelf verzwaringsdekens te maken toen ze merkte dat de standaard dekens niet werkten voor haar zoontje. Qwin (5) is geboren met een meervoudige handicap. Hij heeft onder andere last van een prikkelverwerkingsstoornis. Dit betekent dat hij heftig kan reageren op dagelijkse prikkels, waardoor hij zich onrustig voelt. Om te zorgen dat hij rustig kan slapen ligt hij onder een verzwaringsdeken.

Van de fysiotherapeut kreeg Romy een deken te leen, maar Qwin reageerde daar niet goed op. Hij werd gloeiend heet door de deken, omdat die gevuld was met plastic bolletjes. Daarom besloot Romy zelf een verzwaringsdeken voor haar zoontje te maken. En dat blijkt een enorm succes.

De dekens maakt Romy nu nog thuis Er staat een naaimachine en overal liggen verschillende stoffen. Wat haar dekens anders maakt is dat zij ze vult met witte kwarts, in plaats van plastic. Het gewicht van de deken wordt bepaald door het lichaamsgewicht van de gebruiker. Het kwarts wordt tot kleine bolletjes gemaakt en dat zorgt ervoor dat de deken goed om het lichaam heen valt.

Nadat Romy de deken voor Qwin had gemaakt plaatste zij hiervan een foto op Instagram en het bleek een gat in de markt. Het begon met één dekentje en inmiddels maakt ze er bijna honderd per maand. Te veel om vanuit de huiskamer te blijven doen. Daarom verhuist Romy naar een atelier in Leidsche Rijn. Dinsdag 3 maart opent ze er de deuren.

DOOR DE WINTERSTOP
De winter van de Kampong-spelers was druk. Een deel van de selectie reisde de wereld rond met het Nederlands elftal, terwijl een ander deel in de zaal uitkwam en het finaleweekend nipt misliep. Voor De Wijn was het een race tegen de klok. Hij kampte voor de winterstop lange tijd met een breukje in zijn middenvoetsbeentje en was op tijd hersteld om bij Oranje aan te sluiten.

"Het was een heel drukke winter", zegt De Wijn. Hij reisde achtereenvolgens naar Maleisië, India, Nederland, Spanje, Nederland, Argentinië, Nederland en Marokko. "In Maleisië had ik mijn eerste momenten op het veld sinds mijn voetblessure, dat was begin januari. Vorige week zijn we met Kampong nog naar Marrakech geweest en daar zondag van terug gekomen."

"Nu zitten we een paar dagen voor de herstart van de Hoofdklasse. Deze week moeten we alles aanscherpen en het plan helder voor ogen hebben", kijkt de aanvoerder vooruit. Kampong mist nog drie spelers zondag.

VERTREK ALEXANDER COX
Het bleef in de winterstop allerminst stil rondom Kampong. Het grootste nieuws kwam van de hoofdtrainer: Alexander Cox stopt na acht succesvolle seizoenen als coach bij de Utrechters. "Aal heeft besloten dat hij toe is aan iets nieuws. Dat staat helemaal los van ons als team, als Kampong, als club. Hij is toe aan een nieuwe uitdaging en dat wil hij het liefst buiten het veld doen. Hij heeft mij daarbij niet betrokken, want het is zijn beslissing."

"Enerzijds kwam het als een verrassing, want hij had nog een contract. Hij doet iets wat hij al 20-25 jaar doet, maar dat is ook de keerzijde. Hij is er nu even klaar mee", aldus De Wijn, die tot nu toe niets merkt aan de werkwijze van Cox. "Er zal voor ons niet veel veranderen. Hij staat al acht jaar voor deze groep en weet als geen ander wat nodig is. Hij zal persoonlijk het op een goede manier willen afsluiten, net als ons als spelersgroep. Ik verwacht niet dat het problemen op gaat leveren."

STRIJD OM DE PLAY-OFFS
Kampong staat momenteel vijfde in de Hoofdklasse met 24 punten, vlak achter Rotterdam (vierde met 26 punten) en HGC (derde met 29 punten). Om te kunnen strijden om de titel, moet Kampong de komende negen wedstrijden in ieder geval één plek stijgen. "Dat is allemaal nog te overzien, daarnaast hebben we vaker met dit bijltje gehakt. Dus laat maar komen", zegt De Wijn.

Binnen de selectie is het vertrouwen groot dat dat gaat lukken. "Zondag is Bloemendaal, maar dat is geen 'do or die-wedstrijd'. Het belangrijkste is om daar een goed gevoel aan over te houden. Iedereen heeft een andere winter gehad, en een week voorbereidingstijd is relatief kort. We zullen niet te veel waarde hechten aan het resultaat. Het liefst halen we drie punten, maar de play-offs worden niet op deze wedstrijd beslist", erkent hij.

Dit keer is Kampong het team dat jaagt op de play-offs. De laatste jaren was Kampong ook vaak de ploeg waarop gejaagd werd. "Door omstandigheden is de situatie nu zo. We hebben allebei de situaties meegemaakt. Dat kan wel bijdragen, omdat we weten wat er nodig is om zo'n inhaalslag te maken. We kijken er rijkhalzend naar uit. Iedere wedstrijd moeten we leveren en het liefst zondag al, anders heel snel daarna", geeft De Wijn aan.

Zondag wacht om 14.45 uur het uitduel met koploper Bloemendaal. Het verschil op de ranglijst is inmiddels elf punten. "Het is de eerste wedstrijd na een week, dus het zou naïef zijn om daar alles van af te laten hangen. In de eerste seizoenshelft hebben we nagelaten om van ze te winnen. Het zijn twee topploegen, allebei met veel internationals. Het wordt een mooie pot, waarschijnlijk niet de meest spectaculaire wedstrijd, maar wel spannend."

• Ziekenboeg Kampong stroomt leeg
• Zestal Kampong-spelers in Oranjeselectie
• Alexander Cox stopt als coach van Kampong
• Kemperman en Pieters niet met hockeyploeg naar Azië
• Kampong vol in overlevingsmodus: 'Door alle perikelen onbevangen het veld op'

De advocaten volgen de zittingen via een videoverbinding. Het is uitzonderlijk dat de advocaten op deze manier hun cliënt bijstaan. Eerder stond de rechter al toe dat de advocaten anoniem bleven tijdens de besloten verhoren bij de rechter-commissaris.

De vergaande veiligheidsmaatregelen volgen nadat afgelopen september advocaat Derk Wiersum in Amsterdam op straat werd doodgeschoten. Hij stond kroongetuige Nabil B. bij in het liquidatieproces.

Voor de veiligheid wordt ook B. zelf extra beschermd. Hij zit afgeschermd en op een aparte locatie tijdens de inleidende zittingen van de rechtbank.

MARENGO
Morgen en overmorgen zijn in de Bunker in Amsterdam-Osdorp de eerstvolgende zittingen in het megaproces dat door justitie 'Marengo' is genoemd en wordt de voortgang van het onderzoek besproken. In de zaak staan in totaal 17 verdachten terecht voor verschillende moorden en pogingen tot moord. Publiek kan de zitting volgen via een videoverbinding in de rechtbank aan de Parnassusweg.

De verklaringen van kroongetuige Nabil B. vormen een belangrijk onderdeel in dit proces. Lang lukte het justitie niet om leden van de liquidatiebende te vervolgen, maar daar kwam verandering in toen B. zichzelf bij justitie meldde. Hij heeft verklaringen afgelegd over verschillende liquidaties en vertelde daarbij niet alleen over zijn eigen rol, maar ook over opdrachtgevers en andere betrokkenen.

Ridouan T. uit Vianen wordt beschouwd als bendeleider. Hij wist lang uit handen van justitie te blijven, maar kon afgelopen december in Dubai worden aangehouden. Zijn vermeende rechterhand, Saïd R. uit Utrecht, werd begin deze maand in Colombia in de boeien geslagen.

De zaak tegen T. wordt op 6 maart voor het eerst in een openbare zitting besproken, apart van de rest. Zijn advocaat heeft gezegd dat hij die dag niet van plan is om in de rechtszaal te verschijnen.

VEILIGHEID
De veiligheid van Nabil B. en mensen in zijn omgeving staat al langer onder druk. Kort nadat het OM bekend had gemaakt dat B. zou optreden als kroongetuige in het Marengo-proces, werd zijn broer in Amsterdam geliquideerd.

• Uitlevering Saïd R. gaat nog maanden duren
• 'Ridouan T. betrokken bij nog meer liquidaties'
• Politie bevestigt: opgepakte man in Colombia is inderdaad Saïd R.
• Politie denkt kopstuk mocromaffia Saïd R. te hebben opgepakt, identificatie is gaande
• 'Moordverdachte in zaak Jaïr Wessels krijgt forse strafkorting als kroongetuige'

Vandaag, precies een week voor de bekerwedstrijd, gingen de laatste kaarten over de toonbank meldt de club uit de Domstad. In een volle Galgenwaard bepalen FC Utrecht en Eredivisie-koploper Ajax dan wie zich plaatst voor de finale van de KNVB Beker op 19 april. De andere finalist wordt Feyenoord of NAC Breda.

De voetbalbond heeft Björn Kuipers aangewezen als scheidsrechter voor het bekerduel. Sander van Roekel en Erwin Zeinstra zijn de assistenten, Siemen Mulder is de vierde official. Dennis Higler is aangesteld als VAR.

NOG EEN KEER
Later dit seizoen zullen FC Utrecht en Ajax het nog een keer tegen elkaar opnemen in de Galgenwaard. Het competitieduel werd enkele weken terug afgelast vanwege storm Ciara. Dat duel was al uitverkocht, maar een nieuwe datum is nog niet gevonden door de KNVB.

• Jochem Kamphuis fluit RKC Waalwijk - FC Utrecht, Kuipers leidt FC Utrecht - Ajax
• Jong FC Utrecht lijkt onoverwinnelijk op Zoudenbalch met 2-1 winst
• Simon Gustafson in Een Berg Sport: "Ik heb mijn houding soms tegen"
• John van den Brom: 'Dom van mij dat ik me heb laten gaan'
• FC Utrecht-supporters boos op gemeente Amsterdam: 'Onfatsoenlijk en arrogant'

De alcoholvrije periode is niet bedoeld om mensen die verslaafd zijn te helpen, maar juist om mensen die dagelijks een wijntje drinken, bijvoorbeeld na het werk, bewust te laten worden van hun alcoholgebruik. Truus van der Lei, adviseur gezondheidsbevordering van de GGD, vindt dat er tegenwoordig te veel alcohol gedronken wordt. "We zijn de laatste tijd verrassend vaker gaan drinken, mensen drinken steeds meer alcohol in de week." Door deze campagne hoopt Truus dat de deelnemers zich steeds bewuster worden van hun alcoholgebruik.

Uit onderzoek blijkt dat de deelnemers positieve ervaringen hebben met het stoppen van het drinken van alcohol. Door tijdelijk geen alcohol te drinken slapen ze beter, voelen ze zich fitter en besparen ze veel geld. Ook mentaal hebben ze profijt van geen alcohol drinken. Opgeven kan nog bij IkPas.

Het OM laat daarom een reconstructie uitvoeren. Vaststaat dat het jonge slachtoffer op woensdag 18 december in het kanaal terechtkwam. Daar werd hij door politieagenten in kritieke toestand uitgehaald. De jongen overleed uiteindelijk aan de gevolgen van zijn val in het water op oudejaarsavond.

Volgens de vader gleed zijn zoontje uit. Maar de officier van justitie laat weten dat "de man voor en na het te water raken van zijn zoon gedrag heeft vertoond dat moeilijk valt te rijmen met zijn verklaring achteraf". Daarom heeft het OM aan het Landelijk Video Reconstructie Team van de Nationale Politie gevraagd om een reconstructie uit te voeren.

Er worden verschillende scenario's getoetst. Zo wordt er nagespeeld hoe de jongen volgens de verdachte te water is geraakt. Ook de tijd direct voor en direct na het drama wordt bij de reconstructie betrokken.

De 39-jarige vader zit nog altijd in voorlopige hechtenis. Het Openbaar Ministerie verdenkt hem van doodslag en onttrekking aan het wettig gezag.

• Vader van verdronken peuter Drenthe langer in de cel
• Vader omgekomen peuter Ubbena blijft langer vast
• Utrechtse vader van te water geraakte peuter: 'Het was een noodlottig ongeval'
• In Drenthe te water geraakte peuter (3) overleden, Utrechtse vader nog steeds vast
• Utrechtse vader verdacht van poging tot doodslag op zoontje in Drenthe

Daarmee wil Barneveld zich nu focussen op drie windturbines ten zuiden van de A1 bij Harselaar. De gemeente onderzocht eerder alle technische mogelijkheden binnen haar grondgebied voor het plaatsen van windturbines, waar dertien mogelijke locaties uitkwamen. Twee van die locaties liggen op een kilometer afstand van Achterveld, in de buurt de Barneveldsche Beek in Terschuur en iets zuidelijker, ter hoogte van de Helweg in De Glind.

KRITIEK
De dorpsraad van Achterveld uitte daar destijds veel kritiek op en de lokale VVD stelde schriftelijke vragen aan het college van Leusden, de gemeente waar Achterveld bij hoort. De gemeente Barneveld liet weten in gesprek te gaan met Achtervelders en zegt nu contact te hebben met de gemeente Leusden.

Die gesprekken en het voornemen van de regio Foodvalley om grootschalige zonne- en windenergie op te wekken heeft er dus toe geleid dat Barneveld op zoek gaat naar alternatieve windmolenlocaties.

"Uit gesprekken is gebleken dat ook veel bewoners dat als een goede optie zien", vertelt woordvoerder van de gemeente Barneveld Brechtje Bakker. Toch houdt Barneveld wel een slag om de arm. "Die locaties zijn voorlopig uit zicht, maar je weet niet wat de toekomst brengt. In de Structuurvisie Wind die we dit najaar maken leggen we keuzes voor aan de raad."

De dorpsraad van Achterveld is blij, maar blijft de ontwikkelingen kritisch volgen. "Het bericht is positief voor Achterveld, maar als de omgeving rond Harselaar ontevreden is ontstaat er nog een discussie", laat voorzitter Edwin Winterkamp weten. De dorpsraad heeft dit weekend een brief met haar visie op de windmolenplannen naar Barneveld gestuurd, die 5 maart behandeld wordt.

• Leusdense VVD wil opheldering over windmolens Barneveld
• Barneveld gaat in gesprek met Achtervelders over windmolens
• Achtervelders balen van windmolenplannen Barneveld

De kunstwerken van het Centraal Museum worden nu nog opgeslagen in het Werkspoorkwartier in Utrecht. Maar dat gebouw heeft groot onderhoud nodig en is bovendien nooit gebouwd voor de opslag van kunst. Het is daardoor niet een ideale locatie. Bovendien is het gebouw aan de Vlampijpstraat inmiddels te klein geworden voor alle kunst.

Omdat de huidige locatie uit z'n jasje groeit, liet de gemeente onderzoeken wat er nu het beste kan gebeuren. Er is bijvoorbeeld bekeken of er een heel nieuw gebouw op de huidige locatie gebouwd kan worden of dat een andere locatie in de stad beter is. Ook is overwogen ruimte te huren bij de Nederlandse Munt.

Het college van burgemeester en wethouders oordeelt nu dat nieuwbouw aan de Isotopenweg op industrieterrein Lage Weide de beste optie is. Daar is genoeg ruimte, de locatie is goed bereikbaar en er kan een gebouw neergezet worden dat voldoet aan alle moderne eisen.

'HOLLANDS MODEL'
Het idee is om er volgens het zogenaamde Holland model een nieuw depot te bouwen. Daarbij wordt een isolerende buitenschil om het depot gebouwd om een goed bewaarklimaat te creëren voor de schilderijen en kunstwerken.

Voordeel daarvan is dat je minder afhankelijk bent van installaties om bijvoorbeeld de temperatuur en luchtvochtigheid te reguleren. Ook andere depots in Nederland gebruiken dit model, zoals bijvoorbeeld het Collectie Centrum Nederland in Amersfoort en de opslagruimtes voor het Rijksmuseum.

KOSTEN ZIJN FORS
Hoeveel de nieuwbouw moet gaan kosten, is nog onduidelijk. In een brief aan de raad staat dat de financiële consequenties "fors" zijn, maar volgens het college zijn de andere scenario's duurder.

Het college schrijft verder dat in het meest optimistische scenario volgend voorjaar de nieuwbouw kan worden aanbesteed. "Streven is dat we in 2022 kunnen starten met de bouw van het nieuwe depot en in 2024 het nieuwe depot in gebruik kunnen nemen."

"Er komt nooit een zorgmedewerker onaangekondigd bij u aan de deur voor een onderzoek", zegt Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO in Woerden. "Trap er daarom niet in, doe zo snel mogelijk de deur dicht en meld dit bij de politie."

Volgens de ouderenbond wordt één op de vijf senioren lastiggevallen met babbeltrucs. De daders zoeken steeds meer nieuwe manieren binnen te komen. Zo kamen een paar maanden geleden nepverpleegkundigen aan de deur om zogenaamd bloed af te nemen. Dit gebeurde onder meer in Overvecht.

De afgelopen maand zijn volgens ANBO meer dan tweehonderd ouderen slachtoffer van mensen die ouderen opbelden en zeiden dat ze van de Belastingdienst waren. "Het is ongelofelijk, maar het gebeurt. En daarom waarschuwen we iedereen om alert te zijn en niemand binnen te laten."

In de strijd tegen babbeltrucs heeft ANBO inmiddels een cursus zodat ouderen leren hoe ze moeten omgaan met dit soort situaties.

• Zorgen over coronavirus in Nederland, telefoon bij GGD roodgloeiend
• Nepbericht coronavirus gaat rond: er is dus geen besmetting in Overvecht
• Kinderen uit Zeist vluchten voor coronavirus: 'Leerlingen best in paniek'
• RIVM: Geen nieuwe maatregelen na corona-uitbraak in Italië
• Kazernecommandant blikt terug op opvang corona-evacués: 'Die mensen waren zo vreselijk moe'

De afbeelding is door iemand thuis bewerkt en de pagina is niet afkomstig van de NOS. Er zijn geen patiënten met het coronavirus in Nederland geregistreerd.

Vooralsnog is Italië in Europa het hardst getroffen, met zeker 352 besmette mensen. Andere Europese landen waar meerdere mensen het virus hebben opgelopen zijn Frankrijk (veertien gevallen), het Verenigd Koninkrijk (dertien gevallen), Spanje (negen gevallen) en Oostenrijk (twee gevallen). In België, Zwitserland, Kroatië, Finland en Zweden is het longvirus bij één persoon vastgesteld.

• Zorgen over coronavirus in Nederland, telefoon bij GGD roodgloeiend
• Babbeltrucs over coronavirus: 'Trap er niet in, doe zo snel mogelijk de deur dicht'
• Kinderen uit Zeist vluchten voor coronavirus: 'Leerlingen best in paniek'
• RIVM: Geen nieuwe maatregelen na corona-uitbraak in Italië
• Kazernecommandant blikt terug op opvang corona-evacués: 'Die mensen waren zo vreselijk moe'

Binnen het Amsterdamse politiekorps is in de afgelopen maanden een virtual reality-simulatie ontwikkeld die agenten bewust moet maken bij wie en op welke manier zij proactieve controles uitvoeren. Agenten worden in de simulatie geconfronteerd met hun eigen vooroordelen en dat moet etnisch profileren in de praktijk voorkomen.

De simulatie die momenteel getest wordt op het opleidingscentrum en de politieacademie wordt mogelijk breder ingezet, maar daarover wordt medio 2020 een besluit genomen. Dat schrijft burgemeester Halsema vandaag aan de gemeenteraad.

Ambassadeurs en gesprekken met jeugd

De virtual reality-simulatie is een van de maatregelen die de Amsterdamse politie genomen heeft om te voorkomen dat mensen alleen op basis van hun etniciteit aan de kant worden gezet, of worden opgepakt. Die maatregelen bleken nodig, nadat onderzoeksbureau Beke begin vorig jaar concludeerde dat beleid tegen etnisch profileren bij de politie 'onvoldoende is ingevoerd om ook effectief te kunnen zijn'.

Om het beleid tegen etnisch profileren wel ingevoerd te krijgen werd de aanpak aangescherpt. Zo hebben alle basisteams van de politie in Amsterdam een ambassadeur gekregen die werkt aan bewustwording onder collega's. Ook heeft de Amsterdamse driehoek, bestaande uit de burgemeester, het Openbaar Ministerie en de politie, samen met agenten deelgenomen aan gesprekken met jongeren en jongerenwerkers in Nieuw-West. Zo'n zelfde gesprek over etnisch profileren komt er ook in Zuidoost.

Een app die agenten helpt in het maken van afwegingen of iemand op straat wel of niet gecontroleerd moet worden, wordt dit jaar breder ingezet. Dat geldt ook voor een lesprogramma voor agenten dat etnisch profileren moet tegengaan.

Onderzoek naar etnisch profileren

Ondanks de inzet van de Amsterdamse driehoek blijkt etnisch profileren nog steeds een probleem, blijkt uit een recent onderzoek, uitgevoerd door hetzelfde bureau Beke. In het afgelopen najaar werden 750 Amsterdammers bevraagd over hun contact met de politie. Van de 150 mensen die het afgelopen jaar aangesproken werden door een agent, gaf 59 procent aan het gevoel te hebben dat zijn of haar huidskleur, afkomst of uiterlijk daar iets mee te maken had.

De burgemeester noemt die uitkomsten veelzeggend. 'Dit is zorgelijk en vereist onverminderde aandacht op alle niveaus', aldus Halsema. De discussie over etnisch profileren gaat veelal hand in hand met die over preventief fouilleren.

Kleinschalig preventief optreden

Zowel een meerderheid van de gemeenteraad, als de burgemeester zijn tegen de grootschalige fouilleeracties. 'In Amsterdam is het juist de politie geweest die een aantal jaar geleden gezegd heeft dat de effectiviteit van preventief fouilleren niet groot genoeg was. En daarom is men ermee gestopt.'

Halsema deed die uitspraak in het AT5-programma Het gesprek met de burgemeester, naar aanleiding van een interview met politiecommissaris Paauw. Hij gaf een dag eerder aan dat de discussie over preventief fouilleren opnieuw gestart moet worden, onder andere naar aanleiding van de vele steekincidenten, waarbij minderjarigen betrokken zijn.

Halsema zelf ziet veel meer kleinschalig preventief optreden door de politie. 'Ik denk dat wij als driehoek veel meer denken aan kleine, gerichte acties die je zou kunnen nemen daar waar echt gevaar en risico is. Dat is iets heel anders dan wijken vergrendelen, want ik denk dat de politie daar in Amsterdam minder goede ervaringen mee heeft', zei ze daarover.

Proactieve controles

In de brief van vandaag heeft Halsema het over proactieve controles. Mogelijk zijn dat de kleinschalige preventieve optredens van de politie die ze graag ziet gebeuren. Een woordvoerder laat weten dat die proactieve controles wezenlijk anders zijn dan de controles die uitgevoerd worden bij preventief fouilleren. Maar hoe ze van elkaar verschillen wordt niet duidelijk.

Terwijl Hans midden oktober aan het werk is als receptionist bij een hotel aan het Surinameplein, wordt hij door een man in zijn gezicht gespuugd en even later buiten mishandeld. AT5 sprak met Hans over dit incident. Hij vertelt dat dit niet de eerste keer is, dat hij op deze manier is behandeld. 

In de ochtend van zondag 6 oktober loopt de man het hotel aan het Surinameplein binnen. Hij vraagt aan Hans of er nog een kamer vrij is, maar hij moet hem teleurstellen, want ze zitten vol. De man vraagt of hij wil kijken of andere hotels nog kamers vrij hebben, maar Hans weigert dat te doen. 

Dan ontstaat er een woordenwisseling. 'Hij zat te kijken wat ik aan het doen was. Ik zat op een datingsite en hij zegt meteen dat zijn allemaal hoeren. Dat vond ik beledigend voor die vrouwen; vrouwonvriendelijk vond ik dat', vertelt Hans in de uitzending van Bureau 020. 

Hans vraagt of de man het hotel wil verlaten, maar hij blijft voor de receptie staan. De verdachte vraagt dan op dreigende toon: 'Gaan we samen naar buiten?!'. Het slachtoffer voelt zich bedreigd en besluit om de politie te bellen. 

De man blijft Hans uitdagen om mee naar buiten te gaan, waarop de woordenwisseling een wending neemt. 'Hij komt dichtbij, van een meter afstand komt hij over de toonbank heen en hij spuugt zo in mijn gezicht.'  Dat is ook op de camerabeelden te zien. 

Mishandeling

Nadat Hans is bespuugd, besluit hij om mee naar buiten te gaan. Eenmaal buiten spuugt Hans in de richting van de man, waarop hij zich omdraait en de receptionist een vuistslag in zijn gezicht geeft. De man slaat het slachtoffer meerdere keren in zijn gezicht, waardoor hij op de grond valt. Ook de vriend van de man, die buiten stond te wachten, stapt van zijn scooter en schopt op het slachtoffer in. 

'Ik voelde niks eigenlijk. Alleen die schaafwonden voelde ik. Daarna zag ik wel allemaal bloed op mijn elleboog en op mijn knie, dus ik viel best wel hard eigenlijk', vertelt Hans. Door de mishandeling heeft hij niet alleen last van zijn nek, knie en elleboog, maar ook zijn bril is kapot. De verdachten stappen vervolgens op twee verschillende scooters en rijden weg.

Hans laat weten dat hij dit soort incidenten vaker heeft meegemaakt. 'Twee keer drie keer zeg maar in anderhalf jaar tijd dat ik daar werk in dat hotel.' 

Marijke Stor, woordvoerder van de politie, vertelt de zaak snel te willen oplossen. 'Deze receptionist is gewoon aan het werk. Kan dan niet doen wat de klant van hem wil, probeert dat nog netjes uit te leggen en dan tijdens een woordenwisseling wordt hij in zijn gezicht gespuugd. Dat is natuurlijk ontzettend vervelend, denigrerend ook. Daarna gaat hij toch mee naar buiten en wat daar dan gebeurt, dat is ook ontzettend heftig geweest. Wij willen heel graag weten wie deze mannen zijn geweest, die hem dit hebben aangedaan.' 

Signalement 

De eerste verdachte die het hotel binnenliep is een lichtgetinte man, tussen de 1.70 tot 1.75 meter lang. Hij heeft een slank postuur en is rond de 30 tot 35 jaar oud. Hij heeft een baard, zwart haar en droeg tijdens het incident een blauwe jas met capuchon, met het logo Australian op zijn linker bovenarm. Ook droeg hij een bruine helm bij zich. 

De tweede verdachte is ook een lichtgetinte man. Hij is tussen de 1.65 tot 1.70 meter lang, heeft een slank postuur en donker haar. De verdachte is ongeveer 20 tot 25 jaar oud. 

Het lijkt inmiddels een kwestie van tijd voor het gevreesde coronavirus de stad bereikt. Moeten we ons zorgen maken? En is Amsterdam wel voorbereid op een eventuele uitbraak? AT5 sprak met de belangrijkste instanties in de stad die met het virus bezig zijn.

Het OLVG laat weten alle ontwikkelingen rondom het coronavirus strak in de gaten te houden en nauw contact te hebben met het RIVM, dat het virus voor heel Nederland in de gaten houdt. Er is een 'casusdefinitie' afgesproken waarin staat waar een patiënt aan moet voldoen, om getest te worden op het virus. Zo moet de persoon bepaalde symptomen hebben, waaronder keelpijn, koorts en hoesten, en in een risicogebied zijn geweest, óf in contact zijn geweest met iemand die uit zo'n gebied afkomstig is. 

Daarbij werkt het ziekenhuis volgens een protocol. 'Dit wordt constant aangevuld met adviezen van het RIVM. Bovendien hebben we voldoende materialen in huis, zoals kleren en andere benodigdheden', vertelt een woordvoerder. Het OLVG maakt zich in ieder geval nog geen zorgen. 'We zijn voorbereid, dus op die manier doen we alles wat we kunnen en wachten we gewoon af.'

Hoewel er op de spoedeisende hulp een aantal ongeruste Amsterdammers is langs geweest, zijn er in het OLVG nog geen mensen geweest die getest moesten worden op het virus. 'Momenteel worden patiënten met lichte coronaklachten teruggestuurd naar de huisarts, die weer overlegt met de GGD. De persoon gaat dan thuis in quarantaine. Patiënten met ernstige klachten worden opgenomen in een isolatiekamer van het ziekenhuis. Vervolgens wordt er door het RIVM of het Erasmus MC een test gedaan.'

Genoeg quarantaine plekken

En wat nou als er een grote uitbraak komt? Het VUmc zegt een eventuele golf aan besmettingen op dit moment het hoofd te kunnen bieden. 'We hebben veel capaciteit en kunnen veel patiënten in isolatie opvangen.' Ook zijn er in de stad noodhospitalen beschikbaar die eventueel meer quarantaineplekken kunnen bieden. 'Daarbij is er een speciaal team opgesteld, waarin onder andere artsen, medisch specialisten, laboratoriummedewerkers en communicatieadviseurs samenwerken om de beste aanpak te bespreken.'

Ook zijn er op dit moment meer dan genoeg testen beschikbaar voor mensen die mogelijk met corona besmet zijn. 'Mocht het tot een pandemie komen, wat nu totaal niet aan de orde is, zal de ziekte waarschijnlijk vaker gediagnosticeerd worden op basis van de symptomen. Dit zie je nu ook al in China, een sterke verdenking leidt dan al sneller tot een diagnose', vertelt de woordvoerder van het VUmc. 

Overlijden 

Maar, hoe gevaarlijk is het virus eigenlijk? 'We schatten nu dat 2 procent van de mensen die met het virus besmet raakt, eraan overlijdt. 17 procent van de besmettingen leidt tot ernstige symptomen', vertelt infectiearts Anja Schreijer (GGD). 'Bij de rest van de mensen blijft het bij milde symptomen. Het is wel lastig om te weten of deze schatting ook klopt, omdat het ook goed kan dat een deel van de mensen er weinig last van heeft, en het virus daardoor niet ontdekt wordt. Dit zijn de eerste getallen waar we op varen, en daarmee lijkt het op een ernstige griep', legt Schreijer uit. 

Toch is er volgens de arts geen reden voor paniek. 'Het is noodzakelijk dat we alert zijn en voorbereidingen treffen, het is immers niet een situatie die we iedere dag meemaken, maar we zijn voorbereid. Het is niet iets dat ons overvalt. Het is een nieuw coronavirus, maar we hebben ervaring met soortgelijke virussen. Het is dus niet totaal onvoorspelbaar wat ons te wachten staat. We gaan er nu vanuit de ziekte in te kunnen dammen. Mocht het toch zo zijn dat veel patiënten zich in één keer melden, dan gaan we een nieuwe fase in. Dan gaan er nieuwe richtlijnen in, om verdere verspreiding af te remmen.'

Aangezien er in Nederland nog niemand positief is getest op het virus, hoeven er volgens Schreijer geen extra maatregelen getroffen te worden. 'Mensen moeten zich aan de 'gewone' hygiënemaatregelen houden, die sowieso heel verstandig zijn nu het griepseizoen weer aangebroken is. Dat betekent in je ellebogen niezen, papieren zakdoekjes gebruiken en blijf thuis als je ziek bent.'

'We snappen dat mensen zich zorgen maken'

Een woordvoerder van Zorgwethouder Simone Kukenheim zegt: 'Het is fijn en gelukkig dat er nu nog geen patiënt in Nederland is, maar we snappen dat mensen zich zorgen maken. We houden ons aan de landelijke richtlijnen van het RIVM, wat inhoudt dat zorgverleners bij mogelijke besmette patiënten een melding moeten doen bij de GGD. Als gemeente houden we nauw contact met de GGD over de ontwikkelingen en bereiden we ons voor op verschillende scenario's, zodat we zo nodig snel kunnen handelen.'     

De Amsterdamse ondernemer Edwin den Hartog, die in Shanghai twee patatzaken heeft, moest noodgedwongen de deuren van beide zaken sluiten vanwege het coronavirus.

Den Hartog opende twee jaar geleden de eerste vestiging van zijn patatzaak in de Chinese stad. Dit jaar kwam daar een tweede vestiging bij, maar eind januari moesten beide zaken dicht. De nieuwe vestiging was uiteindelijk maar twee dagen open, meldt NH Nieuws.

Uitgestorven stad

De Amsterdamse ondernemer overwoog om in verband met het Chinees Nieuwjaar dicht te gaan. 'Maar met het uitbreken van het coronavirus hebben we de knoop doorgehakt', vertelt Den Hartog. Na het nemen van dat besluit, werd iedereen verplicht om dicht te gaan.

Shanghai is volgens Den Hartog uitgestorven. 'Wij zitten hier in een van de drukste winkelstraten van de stad', vertelt de Amsterdamse ondernemer. 'Normaal gesproken lopen hier honderdduizenden mensen, maar sinds de uitbraak van het virus is het veel als er 150 mensen op straat lopen.'

Personeelstekort

Een van de twee patatzaken van de Amsterdammer mag intussen weer open, maar Den Hartog geeft aan niet te beschikken over personeel.

Een van zijn medewerkers is de Nederlandse Ruben. Hij woont in Shanghai en kreeg laatst een brief van de Chinese overheid met de mededeling dat hij zijn huis voorlopig niet meer uit mag. 'Je zit nu in quarantaine. Je mag het gebouw verlaten, maar je komt er niet meer in.'

Den Hartog wil aanstaande vrijdag weer zijn zaak openen. Of dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren, is nog onduidelijk.

De hevige regenval van de afgelopen dagen zorgt niet alleen voor natte broekspijpen. Ook blijven veel grote plassen liggen op wandel of fietspaden, en dat is soms wat lastig. Een van de oorzaken van de vele 'vijvers' in de stad: de toenemende verstening.

Amsterdam krijgt steeds vaker te maken met hoosbuien. Om inzicht te krijgen in hoeverre Amsterdam kwetsbaar is voor zo’n hoosbui heeft de gemeente een zogeheten stresstest laten uitvoeren.  Hierdoor is er te zien op welke plekken het mis gaat, welke aanpassingen er nodig zijn en hoe Amsterdammers zich gezamenlijk kunnen voorbereiden.

Ook in het Rembrandtpark in West zijn grote plassen te vinden. Sommige fietsers rijden met een grote boog om de plassen heen, maar anderen trotseren toch de nattigheid en gooien de benen omhoog.
'Ik vind het verschrikelijk', vertelt een fietser, die toch maar om de plas heen loopt. 'Een stukje terug moest ik ook al op de stoep. Het is echt overal in de stad een probleem.' 

Crisis plekken

De Regenwaterknelpuntenkaart,  hieronder te zien, geeft een indicatie van de Amsterdamse probleemgebieden. De kleur rood is extreem urgent, oranje is zeer urgent en bij de kleur geel is er een kans op schade. 

Oud-West is volgens het onderzoek een van de 'extreem urgente' plekken en daarom mogen bewoners straks voor maximaal de helft hun tuin betegelen en bebouwen. Hiermee hoopt de gemeente de toenemende verstening tegen te gaan, zodat het regenwater beter wegloopt.

Uit een onderzoek dat de gemeente een aantal jaren geleden liet uitvoeren in de Bellamybuurt bleek dat de verstening enorm is toegenomen: van ruim eenderde (37 procent) in 2005 naar meer dan de helft (57 procent) in 2015.

Voor Basel, een van de bewoners op de Jan Hanzenstraat in Oud-West, komt het nieuws van de aanstaande betegel-regeling als een verrassing. 'Om eerlijk te zijn had ik nog niet van het aanstaande verbod gehoord', bekent de Amsterdammer. 

De Oud-West bewoner had vorig jaar nog tegels in zijn achtertuin, maar liet dit veranderen naar kunstgras. 'Ik heb twee honden en die vinden dat veel fijner. Zelf ga ik voorlopig niks meer aan mijn tuin veranderen, maar ik kan best begrijpen dat de buurt niet staat te springen op het verbod. Het lijkt mij niet heel handig.'

Zo'n honderd chauffeurs zijn vanmiddag afgekomen op het taxiprotest bij het hoofdkantoor van Uber. Opvallend is dat er deze keer zowel Uber-chauffeurs, als chauffeurs van Toegelaten Taxi Organisaties (TTO) demonstreerden.

De taxidemonstratie begon vanmiddag op het NDSM-plein in Noord. Op dat moment verzamelden ongeveer vijftig chauffeurs, voornamelijk van TTO-taxi's, zich op het terrein. De TTO-chauffeurs willen, net als de Uber-chauffeurs, een chauffeurstop en hogere tarieven. 

Onderweg naar het hoofdkantoor van Uber aan de Mr. Treublaan, werd er flink getoeterd door de chauffeurs. Ook werden er speeches gehouden.

Meerdere protesten

In de afgelopen twee weken werd er al twee keer eerder gedemonstreerd bij het hoofdkantoor van Uber. Het protest van een week geleden zou een 'waarschuwing' zijn geweest, de demonstratie van vandaag is volgens de chauffeurs een 'deadline'. 

Nadat een delegatie van de chauffeurs met de directie van Uber had gesproken, kwamen ze met lege handen terug. 'Onze indruk was dat we totaal niet serieus werden genomen, terwijl ze goed wisten waarvoor we kwamen', laat een woordvoerder namens de chauffeurs weten.

Over twee weken willen de taxichauffeurs een landelijke staking organiseren op het Malieveld in Den Haag. 'Dan vechten we voor een minimumtarief voor de gehele markt.'

Slecht en goed nieuws voor Ajax. De ploeg van Erik ten Hag speelt morgenavond zonder Hakim Ziyech tegen Getafe. Hij heeft nog teveel last van een blessure aan zijn kuit. Maar aanvaller Quincy Promes zit wel weer bij de selectie.

Dit heeft Ajax zojuist bekend gemaakt.

De spelmaker maakte vorige week tegen Getafe juist zijn rentree, maar kwam wederom niet ongeschonden uit de strijd. Afgelopen zondag tegen Heracles liet hij ook al aan zich voorbij gaan. Volgens Erik ten Hag zijn de aankomende wedstrijden belangrijk voor Ajax en moet Ziyech daarom eerst voldoende fit worden. 

Ajax staat morgen voor de taak om de smadelijke 2-0 nederlaag tegen Getafe van vorige week weg te poetsen. Verschillende supportersgroepen hebben opgeroepen om het elftal, dat wat uit vorm is de laatste weken, vooral heel hard te steunen en ze letterlijk naar de overwinning te schreeuwen.

De fans is gevraagd om zo vroeg mogelijk naar het stadion te komen om er zo voor aanvang van de wedstrijd al te zijn voor de spelers. Ten Hag hoopt hier ook op. 'De run die we vorig jaar hadden in de Champions League gaf in het stadion zo'n goede sfeer, dat mijn team hierdoor zijn vleugels kon spreiden.'  

Om 21.00 uur begint Ajax-Getafe in de Johan Cruijff Arena. De wedstrijd is uitverkocht. 

Mocht de wijk Kleine Die inderdaad gesloopt worden, dan kunnen de bewoners alleen een vervangende woning in Noord krijgen. 

Dat laat het stadsbestuur weten in antwoord op vragen van de SP. Een maand geleden vertelden bewoners tegen AT5 dat ze zich zorgen maken over de toekomst van hun buurt. De huurhuizen zijn door achterstallig onderhoud in slechte staat en woningcorporatie Ymere wil ze renoveren of slopen, maar een terugkeergarantie is er niet gegeven. 

Hetzelfde stadsdeel

Het stadsbestuur benadrukt dat Ymere pas in maart of april een besluit neemt over de wijk. Wel moet de woningcorporatie zich houden aan de zogenoemde 'kaderafspraken'. Daarin staat de 'inspanningsverplichting' om de huurder zo dicht mogelijk bij de huidige woning te plaatsen en een garantie op een nieuwe woning in hetzelfde stadsdeel.

Een woordvoerder van Ymere wilde in januari niet zeggen of bewoners überhaupt een vervangende woning toegewezen zouden krijgen en of dat dan een woning in Amsterdam zou zijn.  'Het is een zorgvuldig proces, we gaan niet op de zaken vooruitlopen', zei de woordvoerder toen. 

Breed draagvlak

De partij vroeg ook of het stadsbestuur wil aandringen bij Ymere op een plan dat een 'breed draagvlak heeft in de buurt'. Dat gaat echter niet gebeuren, omdat de kaderafspraken al door alle woningcorporaties zijn ondertekend. 'Ymere moet zich aan de Amsterdamse Kaderafspraken houden.'

Wel noemt het stadsbestuur het net als de SP 'onnacceptabel' als de bewoners van de wijk de stad uit zouden moeten. 

Forum voor Democratie is niet tevreden met de antwoorden van de wethouder en wil binnenkort opnieuw over de kwestie spreken.

Frank Rijkaard en Ruud Gullit komen volgende week woensdag naar 'hun eigen' Balboaplein in de Baarsjes om het nieuwe Cruyff Court aldaar te openen. Het Balboaplein is een plek waar kinderen uit de buurt al tientallen jaren voetballen. Daar zaten ook kinderen tussen die later prof werden, zo deden Rijkaard en Gullit er hun eerste trucjes, maar ook spelers als Tarik Oulida en Dries Boussatta.

Het voetbalveldje zal ook worden vernoemd naar Rijkaard en Gullit. Stadsdeelvoorzitter Fenna Ulichki en wethouder Simone Kukenheim zijn ook aanwezig, net als ook kickbokser Mohamed Mezouari en zaalvoetballer Ike Neil, die vroeger ook  voetbalden op het pleintje.

Stadsdeelvoorzitter Ulichki is ook in de buurt opgegroeid: 'Als klein meisje kwamen we op het Balboaplein samen met die bekende voetballers die toen nog gewoon mijn buurjongens waren. De vele voetbalverhalen die op het Balboaplein ontstonden leven nog steeds en spreken tot de verbeelding.'

Bij de opening,  die om 12.00 uur begint, zullen kinderen uit de buurt een potje voetballen onder leiding van coaches Frank Rijkaard en Ruud Gullit.

Een 44-jarige Amsterdammer is gisteren opgepakt omdat hij wordt verdacht van witwassen. Hij kwam naar voren in een gezamenlijk onderzoek van de Landelijke Eenheid en de FIOD. Ook zijn er drie woningen en een winkelpand in de stad doorzocht.

De verdachte was vermoedelijk werkzaam als geldkoerier voor een undergroundbankier. Het contante geld dat aan hem werd overgedragen heeft mogelijk een criminele herkomst. 

Zijn administratie, een grote hoeveelheid cash, twee auto's en tientallen mobiele telefoons zijn in beslag gelegd voor verder onderzoek.

De aanpak van witwasserij heeft prioriteit bij de overheid omdat het gelinkt wordt met allerlei ernstige vormen van criminaliteit. 

Het is vijf jaar geleden.  Maar als ze eraan terugdenkt, dan voelt Harriët Bergman zich weer trots. Trots dat zoveel studenten zo moedig waren om samen het Maagdenhuis van de UvA te bezetten. 'We kregen als onervaren studenten ontzettend veel over ons heen.'

Het was het begin van een periode die Harriët Bergman vermoedelijk haar leven lang niet meer zal vergeten. Een paar honderd studenten besloten in februari 2015 het Maagdenhuis binnen te dringen om zo hervorming van de universiteit af te dwingen. Meer inspraak van studenten, minder rendementsdenken. 

Opzienbarende bezetting

45 dagen duurde de opzienbarende bezetting. Er werd gediscussieerd, er werd gefeest, er werd vergaderd. Een paar dagen voordat de studenten het pand vrijwillig wilden verlaten, maakte de ME er op last van de UvA een einde aan. Een optreden waar later zoveel kritiek op kwam dat collegevoorzitter Louise Gunning aftrad.

Zie hieronder de reportage die AT5 een jaar na de bezetting maakte

Harriët Bergman, destijds 23-jarige student filosofie, was er van het begin tot het eind bij. Ze werd een prominent gezicht van de bezetting en zat aan tafel met het College van Bestuur. Die belangrijke rol overviel haar. 'Ik was helemaal niet voorbereid op wat er zou komen.'

Er broeide wat

Maar het was ook niet onlogisch. Er broeide wat bij haar, net zoals bij veel andere studenten. Het topdown-denken ergerde hen. Het ging te veel over geld, te weinig over de kwaliteit van het onderwijs. Dat moest en zou veranderen, was de inzet. En daar hadden ze veel voor over.

Maar heeft het zin gehad? Is er wat veranderd? Harriët is er duidelijk over: 'Het heeft zin gehad, maar weinig effect. Studenten hebben meer inspraak gekregen waardoor er bijvoorbeeld betere begeleiding is voor studenten die langer doen over de studie dan gepland. Maar de verandering is te klein.'

Toch ziet ze een nieuwe bezetting niet snel gebeuren. 'Er heerst volgens mij nog wel onvrede, maar dat richt zich nog niet op een specifiek doel. Alleen onvrede is te weinig voor een nieuwe actie.'

Werkdruk

Harriët studeerde twee jaar geleden af en doet nu een PhD in Antwerpen. Wel heeft ze nog contact met verschillende docenten op de UvA. 'Ik hoor dat ze nog steeds last hebben van dezelfde dingen als vijf jaar geleden. De werkdruk is nog steeds erg hoog.'

Harriët heeft geen spijt van haar deelname. Ze is actief geworden voor de klimaatbeweging, iets wat ze mogelijk niet had gedaan als ze de bezetting van het Maagdenhuis niet had meegemaakt. 'In het Maagdenhuis heb ik ervaren hoeveel kracht er in het samenkomen zit. Dat je zo sociale veranderingen teweeg kunt brengen.'

De politie heeft dinsdagavond in Opsporing Verzocht meer informatie gegeven over de afzender van de bombrieven, die de afgelopen maanden naar diverse bedrijven zijn gestuurd.

Op de laatste enveloppen die gevonden werden is de naam van het niet bestaande bedrijf Skysence Trading te lezen. Daarbij stond ook een postcode en huisnummer, die wel echt bestaan, in Den Haag. De politie roept iedereen die meer zou kunnen weten van de naam Skysence Trading op om contact op te nemen. 

In totaal werden er dus elf bombrieven verstuurd door een nog onbekende afperser. De eis is betaling in bitcoins. In Amsterdam werden zes bombrieven gevonden. Twee daarvan gingen ook af.  

Het is vandaag precies 79 jaar geleden dat de Februaristaking plaatsvond. Op 25 februari 1941 legden tienduizenden Amsterdammers het werk neer om te protesteren tegen de Jodenvervolging. Aanleiding waren de eerste razzia's in de stad waarbij honderden Joden werden vermoord. Het was het enige massale en openlijke protest tegen de Jodenvervolging in Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De 92-jarige Frits Neijts kan zich daar nog wel het een en ander van herinneren. Zijn Joodse vader was ondergedoken in die tijd en Neijts werkte toen voor een verzetsgroep, naast zijn baan bij een geneesmiddelenfabriek in de Jordaan. 'De verzetsgroep vroeg aan mij: "Kan je aan vitamine komen? (...) Aan verbandmiddelen en pleisters?" Die heb ik vervolgens gestolen door ze in mijn sokken mee te nemen.' 

Neijts was 15 jaar toen hij gepakt werd voor het stelen uit de fabriek. 'Werd ik in mijn kraag meegenomen en zat er een Duitse officier (...) ik zie hem nog voor mij zitten', Neijts moest eigenlijk uitgeleverd worden aan de Duitsers, maar omdat hij nog maar een kind was, liet de officier hem gaan.

De herdenking vond net als elk jaar plaats op het Jonas Daniël Meijerplein bij de Dokwerker. Naast toespraken van het comité van de Februaristaking 1941 en minister Grapperhaus namens de ministerraad, zong Eurovisie Songfestivalkandidaat Jeangu Macrooy het lied Brave Enough. 'Als je kijkt naar de Februaristaking dan zijn dat allemaal mensen die bij elkaar komen en heel kwetsbaar zijn tegen de bezetters. Maar door het samenkomen en door te zeggen "hier staan we", hebben zij wel een krachtig statement kunnen maken.'

Jonge erfgoeddragers

Vanwege de vele voorstellingen rondom de Februaristaking en de jonge erfgoeddragers van Stichting in mijn Buurt, waren er ook veel jongeren bij. 'Ik vind het wel moedig van ze dat ze dat hebben durven doen en ook hun leven op het spel hebben gezet. Ja, dat vind ik wel een reden dat het herdacht mag worden.' 

'Niet dezelfde fouten maken'

Spoken word-artiest Babs Gons droeg een gedicht voor op tijdens de herdenking. 'We zullen heel erg moeten oppassen om niet dezelfde fouten te maken, niet dezelfde dingen te laten gebeuren. (...) Zeker als het lang geleden is voor veel mensen of mensen die er niet bij waren, dan hebben we eigenlijk alleen nog maar de verhalen en daarom vind ik het belangrijk dat de verhalen verteld blijven worden.'

Ajax wil dat de FIFA helpt met de afronding van de transfer van de Braziliaanse speler Giovanni Manson Ribeiro. De overgang van de 18-jarige speler wordt volgens Ajax tegengewerkt door de Braziliaanse voetbalbond CBF en de voetbalclub Santos. 

Zo weigert de CBF een internationaal transfercertificaat af te geven, zegt Ajax. Daardoor kan de overgang van de aanvallende middenvelder nog niet doorgaan. 

Transfervrij

De woede draait over de al dan niet transfervrije status van Giovanni. Zijn contract bij Santos loopt af en daarom wil Ajax geen transfersom betalen. Maar Santos meent dat Ajax de speler wil 'wegkapen'. Door het geschil lukt het Ajax al enkele maanden niet om de transfer te voltooien. 

Ajax laat via de clubwebsite weten te vertrouwen op een goede afloop. 'Naar verwachting zal Giovanni in eerste instantie aansluiten bij de training van Jong Ajax zodra het besluit van de FIFA is verkregen.'

Indiana Jones is coming back for a fifth adventure—this we’ve known for ages, as the film’s been in a long development process. But now as it begins to slowly come out of that process, it’s going to be doing so without the man that has been behind the camera since the very first movie in the franchise.

Read more...

As tech and social media giants engage in a kind of Whac-A-Mole for COVID-19 scaremongering and product misinformation on their websites, Facebook says it’s cracking down on ads intended to mislead users about their products on its Marketplace.

Read more...

On Wednesday, the House is holding a hearing on Trump’s racist border wall and the threat it poses to the cultural and environmental resources in Arizona, including Organ Pipe National Monument and parts of the Tohono O’odham Nation’s tribal lands. Guess what else is going down Wednesday? The Department of Homeland…

Read more...

Thanks to some dedicated coders and hardware developers in China, fans of handheld gaming no longer have to rely on Nintendo to get their fix. The Anbernic Retro Game 350 might not play the latest and greatest titles like the Switch or 3DS do, but when it comes to classic gaming, the RG350 delivers the best experience…

Read more...

Anker Powerwave Charging Pad | $17 | Amazon | Promo code SDB25312

Read more...

On January 3, 2019, the China National Space Administration (CNSA) accomplished a human first: It successfully placed a lander on the far side of the Moon. Today, the team is revealing new insights about what they found beneath the lunar surface.

Read more...

Scientists think they’ve helped settle a debate over one of the most endangered (and cutest) animals around: the red panda. New genetic evidence suggests there are really two different species of red panda, each with a unique evolutionary history.

Read more...

In 1998, Disney’s attempts to launch its animated take on the fable of Hua Mulan in China hit a snag that delayed its release by nearly a year. Now, on the precipice of releasing its live-action remake aimed even further at capitalizing on the Chinese market, Disney finds itself in another problematic situation: the…

Read more...

I use dry red lentils, black peppercorns, and capers a lot. And now, I’m out. Rather than walk to the store in the cold, I’ve been thinking about taking advice from Carla Lalli Music’s cookbook and ordering these pantry staples online. That might be more time-efficient for me, but is it more energy-efficient for the…

Read more...

Anker Nebula Capsule, Smart Wi-Fi Mini Projector | $250 | Amazon | Use KINJAD4111

Read more...

Astronomers from the Catalina Sky Survey say they have detected a rare mini-moon around Earth. Sadly, we shouldn’t get too attached to our new natural satellite, as the rock—if that’s indeed what it is—will only hang around for a few months.

Read more...

The dark, rocky face of the Dois Irmãos Mountain rises over the rainforest and through the clouds, overlooking the largest slum in Latin America. A young man emerges from around the corner of an alleyway to meet me with a handgun tucked under his arm; the local gang’s “manager.” Weaving our way down the hill through…

Read more...

Ever since Kohei Horikoshi’s seminal shonen manga, and then Studio Bones’ incredible adaptation of it, hit the world, it feels like it’s just kept powering up, quite like its cast of rough-and-ready wannabe heroes. Now the series’ second crack at the box office continues to amp up the scale, but in doing so it might…

Read more...

Thirty-eight-year-old presidential candidate Pete Buttigieg would be winning the election if the election was held on Archive of Our Own, an open-source platform of slightly highbrow user-submitted fanworks from a variety of fandoms. On Archive of Our Own, Buttigieg and husband Chasten Glezman are the stars of…

Read more...